نخلی که قد افراشت به پستی نگراید
شاخی که خم آورد دگر راست نیاید
ملکی که کهن گشت دگر تازه نگردد
چون پیر شود مرد، دگر دیر نپاید
فرصت‌مده از دست‌چو وقتی‌به کف افتاد
کاین مادر اقبال همه ساله نزاید
با همت و با عزم قوی ملک نگهدار
کز دغدغه و سستی کاری نگشاید
گر منزلتی خواهی با قلب قوی خواه
کز نرم‌دلی قیمت مردم نفزاید
با عقل مردد نتوان رست ز غوغا
اینجاست که دیوانگیئی نیز بباید
یا مرگ رسد ناگه و آسوده شود مرد
یا کام دل از شاهد مقصود برآید
راه عمل این است بگویید ملک را
تا جز سوی این ره، سوی دیگر نگراید
یاران موافق را آزرده نسازد
خصمان منافق را چیره ننماید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این بیت‌ها نکاتی را درباره زندگی و اراده انسانی بیان می‌کنند. آنها به این موضوع اشاره دارند که:
1. مانند نخل که همیشه راست می‌ایستد، انسان باید در برابر مشکلات قوی و استوار بماند.
2. تغییرات و پیری نمی‌توانند ما را به گذشته برگردانند؛ زمان گذشته دیگر به تازگی نخواهد رسید.
3. لازم است از فرصت‌ها بهره‌برداری کنیم و آنها را از دست ندهیم، زیرا این فرصت‌ها به راحتی در دسترس نیستند.
4. برای حفظ ملک و قدرت، باید با اراده و عزم قوی عمل کنیم و از سستی دوری کنیم.
5. برای دستیابی به مقام و منزلت، باید دلی محکم داشته باشیم و نرم دلی نمی‌تواند به انسان ارزش و اعتبار بدهد.
6. در زندگی، عقل و تصمیم‌گیری صحیح اهمیت دارد و از دیوانگی و شتابزدگی باید پرهیز کرد.
7. در نهایت، زندگی را نمی‌توان محدود به ترسیدگی و نگرانی کرد؛ باید به عمل و اقدام درست توجه کرد تا از خصمان و مشکلات در امان بمانیم.
این اشعار تشویق به استقامت و عملگرایی دارند و به ارزش‌های انسانی و رفتار مثبت تأکید می‌کنند.
هوش مصنوعی: نخل بلند و سرزنده به پایین نگاه نمی‌کند، چون شاخی که خم شده دیگر نمی‌تواند راست شود.
هوش مصنوعی: زمانی که یک چیز به سن و سالی می‌رسد، دیگر امکان جوان شدن مجدد ندارد. به همین ترتیب، وقتی انسان‌ها پیر می‌شوند، عمرشان طولانی نمی‌ماند و به زودی به پایان می‌رسد.
هوش مصنوعی: فرصت را از دست ندهید، زیرا هنگامی که زمان مناسب فرا رسید، دیگر بازنمی‌گردد. این زمان خوب همیشه برای شما به وجود نخواهد آمد.
هوش مصنوعی: با تلاش و عزم قوی، باید از کشور محافظت کرد، زیرا از نگرانی و بی‌تحرکی هیچ نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی در جامعه‌ای احترام و منزلت به‌دست‌آوری، باید با دل و اراده‌ای قوی وارد عمل شوی؛ زیرا نرمی و لطافت در دل نمی‌تواند به ارزش و اعتبار انسان بیفزاید.
هوش مصنوعی: برای رهایی از هیاهو و آشفتگی، لازم نیست همیشه با عقل و منطق پیش رفت، گاهی هم باید دلی جراتی به خرج داد و به راهی دیگر رفت.
هوش مصنوعی: مرد یا به ناگاه مرگ را ملاقات می‌کند و از درد و رنج راحت می‌شود، یا اینکه به خواسته‌اش از معشوق مورد نظر دست می‌یابد.
هوش مصنوعی: راه عمل این است که بگویید به ملک (سلطان یا حاکم) که تنها به این راه توجه کند و به هیچ سمت و سویی دیگر ننگرد.
هوش مصنوعی: دوستان همدل و صمیمی نباید از دست دشمنان فریبکار آزار ببینند و نباید بگذارند که این دشمنان بر آنها تسلط پیدا کنند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
اندی که امیر ما باز آید پیروز
مرگ از پس دیدنش روا باشد و شاید
پنداشت همی حاسد: کو باز نیاید
باز آمد، تا هر شفکی ژاژ نخاید
همواره سوی خدمت مداح گراید
مدحی که جز او را بود آن مدح نشاید
بر باره چو بنشیند و از راه درآید
گویی که همی باره گردون را ساید
هر کو به خرابات مرا راه نماید
زنگ غم و تیمار ز جانم بزداید
ره کو بگشاید در میخانه به من بر
ایزد در فردوس برو بر بگشاید
ای جمع مسلمانان پیران و جوانان
[...]
بر کار جهان دل منه ایرا که نشاید
کین خوبی و ناخوبی هم دیر نپاید
چندان که بگفتم مهل کاخر روزی
آن سیم سیه گردد و آن حلقه بساید
پندم نپذیرفتی و خوکی شدی آخر
[...]
چون بر رخ ما عکس جمال تو برآید
بر چهره ما خاک چو گلگونه نماید
خواهم که ز زنار دوصد خرقه نماید
ترسابچه گوید که «بپوشان که نشاید»
اشکم چو دهل گشته و دل حامل اسرار
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.