گنجور

 
طبیب اصفهانی

قسمتم کاش به آن کوی کشد دیگر بار

که از آن مرحله من دل‌نگران بستم بار

به تو محتاج چنانم که فقیری به درم

به تو مشتاق چنانم که غریقی به کنار

بی‌تو بر سینه زنم هرچه درین ناحیه سنگ

بی‌تو بر دل شکنم هرچه درین باد به خار

همه در وصل و ندانم به که نالم از هجر

همه سرمست و ندانم به که گویم ز خمار

من و از عشق صبوری به چه تاب و چه توان

من و از کوی تو دوری به چه صبر و چه قرار

با گدایی تو از خواجگی‌ام باشد ننگ

با غلامی تو از خسروی‌ام باشد عار

بوی زلفین توام به بود از نافهٔ چین

خاک نعلین توام به بود از مشک تتار

صفت عشق ندانی تو که عاشق نشدی

حال بیمار ندانی چو نگشتی بیمار

گرچه تیغم بزند فرق من و مقدم دوست

گرچه زارم بکشد دست من و دامن یار

نبود دوست اگر از دوست برآید بخروش

نبود یار گر از یار برآرد زنهار

به فروماندگی‌ام کیست کند مرحمتی

کاروان رفته و افتاده مرا در گل بار

به خدنگم زد و افگند و به تفراک نبست

شهسواری که در این بادیه می‌کرد شکار

رفته‌ای ای که به منزل، خبری بازبگیر

واپسی را که درین بادیه ماند از رفتار

از زلالی که به من می‌دهد امروز چه سود

که ز بس سوخت مرا تشنه‌لبی جان فگار

عجبی نیست ازین سینهٔ سوزان طبیب

که پس از مرگ گیاهیش نروید ز مزار

 
 
 
رودکی

گر شود بحر کف همت تو موج زنان

ور شود ابر سر رایت تو توفان بار

بر موالیت بپاشد همه در و گوهر

بر اعادیت ببارد همه شخکاسه و خار

فرخی سیستانی

ای ز کار آمده و روی نهاده به شکار

تیغ و تیر تو همی سیر نگردند ز کار

گاه تیغ تو بر آرد ز سر دشمن گرد

گاه تیر تو بر آرد ز بر شیر دمار

هیبت تیغ تو و تیر تو دارد شب و روز

[...]

مشاهدهٔ ۴ مورد هم آهنگ دیگر از فرخی سیستانی
ازرقی هروی

دی در آمد ز در آن لعبت زیبا رخسار

نه چنان مست بغایت ، نه بغایت هشیار

طربی در دل آن ماه نو آیین زنبیذ

اثری در سر آن لعبت زیبا رخسار

از خم زلفش برگ سمنش غالیه پوش

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از ازرقی هروی
منوچهری

بوستانبانا امروز به بستان بده‌ای؟

زیر آن گلبن چون سبز عماری شده‌ای؟

آستین برزده‌ای دست به گل برزده‌ای؟

غنچه‌ای چند ازو تازه و تر بر چده‌ای؟

دسته‌ها بسته به شادی بر ما آمده‌ای؟

[...]

مشاهدهٔ ۲ مورد هم آهنگ دیگر از منوچهری
عبدالقادر گیلانی

هرکه در پیش تو بر خاک بمالد رخسار

ملک کونین مسخّر بودش لیل و نهار

دگران گر به قدم بر سر کوی تو روند

من به سر بر سر کوی تو روم مجنون‌وار

سلطنت غیر تو کس را نسزد ز انکه به لطف

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه