یاقوتی کبیر فروش کباده خر
در جمله، با چهار پسر هست پنج خر
دو خر شهاب و منتخب است و عمر سیم
محمود گشت خر کره و پیر خر پدر
مرپنج لنگ لاشه در اتمه پوش را
خر بنده ام زمان بزمان خر سوارتر
در . . . ن خر شدن بستیزه مثل زنند
ایشان خر ستیزه کش و من ستیزه بر
دربار هجوشان کشم از گوش تا بدم
خواهم بچوب رانم و خواهم بهیر و هر
خر کره و خری را کردم ز بار هجو
آزاد بار، یعنی محمودک و عمر
بجای آندو بدین سر نهم بجبر
خر بنده را تصوف باشد بدینقدر
خر مردمند هرسه، نه مردم نه خر تمام
از هردو نام همچو شتر مرغ بهره ور
ای تیز صد هزار خر خر سپوز باد
در ریش آن پدر که تو هستی ورا پسر
وی صد هزار . . . ر به . . . ن برادری
کورا توئی برادر و این بود ماحضر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: متن دربارهای با طنز و کنایه به دنیای خرها و انسانها صحبت میکند. شخصیتها به گونهای به تصویر کشیده شدهاند که در عین حال که به خاطر ویژگیهای منفی به خر تشبیه شدهاند، به نوعی از این تشبیه در جهت انتقاد از خود و دیگران استفاده میکنند. در این شعر، خرها به عنوان نماد نادانی و ستیزهجویی معرفی شدهاند و نویسنده به شکلی خندهدار به رفتارهای انسانی و خصوصیات فردی افراد اشاره میکند. مفهوم کلی این است که انسانها با وجود حس superiority خود، گاهی به رفتارهایی مشابه خرها دچار میشوند.
هوش مصنوعی: یک یاقوت بزرگ که ارزش زیادی دارد، به فروشندهای که خرها را میفروشد، اشاره میکند. او چهار پسر دارد و در مجموع پنج خر وجود دارد. این تصویر نشاندهنده تضاد بین ارزش بالای یاقوت و زندگی ساده و زحمتکشانه فروشنده خر است.
هوش مصنوعی: دو خر به منزله دو شهاب، یکی انتخاب شده و دیگری عمرش به سیم ماندگار است. در این میان، خر کره و پیر خر پدر نیز به شکلی نمادین اشاره دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به وضوح به مفهوم زمان و تغییرات آن اشاره دارد. در آن به نوعی دگرگونی در وضعیت یا شرایط فرد اشاره میشود. به نظر میرسد که شاعر از وضعیتی نامناسب یا ناپایدار سخن میگوید و به تدریج به سمت بهبود و پیشرفت حرکت میکند. در واقع، اشاره به این دارد که هر چقدر زمان میگذرد، فرد به سمت اوج و موفقیت بیشتری میرود.
هوش مصنوعی: در اینجا به نظر میرسد که شاعر به موضوع تضاد و نزاع اشاره کرده و در کنایهای به چالش و درگیری میان انسانها و مشکلاتی که از این درگیریها ناشی میشود، پرداخته است. او به طور خاص به مقایسه رفتارهای زننده میپردازد و نشان میدهد که چگونه برخی افراد بدون دلیل و به طرز ناپسندی به درگیری میپردازند، در حالی که او خود از این نوع درگیریها و ستیزهجوییها دوری میکند و به نوعی دعوت به صلح و آرامش دارد.
هوش مصنوعی: در مورد نحوه هجرت و سفر صحبت میکند و از عزم و اراده خود برای رفتن به مکانهای مختلف و تجربههای جدید میگوید. همچنین تمایل به تغییر و جابجایی را با تصویرهایی از حرکت جسمانی و روحی بیان میکند.
هوش مصنوعی: من بار سنگینی از سرزنش و دشنام را از دوش این خر و آن خر برداشتم، یعنی محمودک و عمر.
هوش مصنوعی: دست از دوگانگی و جدایی بردار و به حقیقت و محبت روی بیاور که حتی در میانسالی، انسان میتواند به سیر و سلوک و شناخت درونی بپردازد.
هوش مصنوعی: این جمله به معنای آن است که برخی افراد نه کاملاً انساناند و نه کاملاً حیوان، بلکه ویژگیهایی از هر دو را دارند. مانند شترمرغ که ویژگیهایی از پرنده و هم از حیوان را در خود دارد. بنابراین، این افراد در واقع در بین انسان و حیوان قرار میگیرند و نه به طور کامل متعلق به یکی از این دو دستهاند.
هوش مصنوعی: ای تیز! هزاران بخار غلیظ در ریش آن پدری که تو پسر اویی، وارد شود.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که شاید انسانها در ظاهر و شکلهای مختلفی باشند، اما در عمق ارتباطات و احساسات انسانی، همگی به نوعی برادر و خواهرند. تفاوتها و دیواری که ظاهراً بین ما وجود دارد، در واقع نمیتواند دوستی و اتحاد واقعی را از بین ببرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
سروست و بت نگار من آن ماه جانور
ار سرو سنگ دل بود و بت حریر بر
باری ندانمت که چه خو داری ای پسر
تا نیستی مرا و ترا هیچ درد سر
همچون مه دو هفته برون آیی از وثاق
همچون مه گرفته درون آییم ز در
رغم مرا چو سرکه مکن چون بمن رسی
[...]
اخگر هم آتشست ولیکن نه چون چراغ
سوزن هم آهنست ولیکن نه چون تبر
کلکش چو مرغکیست دو دیده پر آب مشک
وز بهر خیر و شر زبانش دو شاخ وتر
آن سوسن سپید شکفته به باغ در
یک شاخ او ز سیم و دگر شاخ او ز زر
پیراهنیست گویی دیبا ز شوشتر
کز نیل ابره استش و از عاج آستر
تا بیشتر زند بدلم عشق نیشتر
باشد مرا بمهر بتان میل بیشتر
اندیشه یکی پسر اندر دلم فتاد
هرگز نیامده ببر من چنو پسر
تا عشق آن پسر بسرم بر نهاد رخ
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.