بسی عطای خدایست بی خلاف و خطا
خدایگانرا هست از خدای هفت عطا
یکی ز هفت عطا سوی تخت شاه آمد
که رفته بود بفرمان شاه سوی ختا
حکیم زد مثلی کز خطا صواب آید
صواب رفت و صواب آمد و نرفت خطا
خدایگان جهان شادمانه شد چو رسید
طغان تکین ملک نسل آدم و حوا
چنانکه هفت فلکرا بود بهفت اختر
دهد بهفت عطا هفت کشور دنیا
نفاذ امر شهنشاه مشرق و مغرب
خدای داند تا از کجاست تا بکجا
درخت دولت شه اصل رست و فرع رسید
ز روی صخره صما ببرترین سما
زبرترین سما بانگ کوس دولت شاه
بگوش صخره صما رسید و شد شنوا
ز سور شاه خبر داد باغ را مه مهر
ز شاخسار هوا زرفشاند بر صحرا
هوای شاه کند زرفشان رعیت را
چنانکه شاخ شجر گشت زرفشان ز هوا
روا نداشته اند اهل دین هواداری
مگر هوای شه دادگر که هست روا
خدایگانا داد تو دست جور و ستم
ببست و خلق گشادند دست را بدعا
ستم نماند و ستمکاره نیز و سرکش هم
بتیغ تو چو قلم شد سر سران بهوا
متابعان تو ماندند و بس چنین بادا
منازعان ترا گوشمال داد قضا
بر آسمان کمر تو امان گسسته شود
اگر برهنه کنی تیغ آسمان سیما
ترا بسایه یزدان همیزنند مثل
که دید سایه که خورشید را بود همتا
بنور تابش خورشید خامها بیزد
بسوختی طمع خام در دل اعدا
بتیغ گیرد خورشید بر و بحر زمین
کند زبانه بکوهان کوه بر پیدا
همه مصاف تو با کوه پیکران باشد
بتیغ اگر تو نه خورشیدی این مصاف چرا
بدست عدل در فضل کرد کار گشای
که هست عدل ترا فضل کردگار جزا
همیشه تا ملکانرا بتاج و تخت و نگین
بود تفاخر و زین هر سه هست فخر سزا
بتخت باش سلیمان بتاج افریدون
بزیر مهر نگین تو گنبد خضرا
تو بادی از ملکان پیر عقل برنا بخت
که پیر سوزنی از مدحتت شود برنا
پناه عالمی و پادشاه عالمیان
پناه دیر فنا باش و شاه دیر بقا
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن درباره عظمت و قدرت خداوند و تأثیر آن بر زمامداری پادشاهان است. سخن از هفت عطای الهی است که به پادشاهان داده میشود و این عطاها پایه و اساس حکومت را تشکیل میدهند. پادشاهی مثالی از عدل و انصاف را به تصویر میکشد که به واسطه فرمانروایی او، ستم از بین میرود و رعیّت در رفاه قرار میگیرند. همچنین بر وجود یک ارتباط عمیق بین خداوند و سلطنت تأکید میشود و به نقش خورشید و کوه به عنوان نمادهای قدرت و ایستادگی اشاره میشود. در نهایت، این اثر به اهمیت پادشاهی عادل و بزرگوار نسبت به جامعه و دنیا پرداخته و پناهگاهی برای مردم فراهم میسازد.
هوش مصنوعی: بسیاری از نعمتها و بخششهای خداوند به گونهای است که هیچ گونه اشتباه یا تناقضی در آن نیست. خداوند به صاحبان مقام و بزرگی، هفت نوع نعمت عطا کرده است.
هوش مصنوعی: یکی از هفت بخشش، به سمت تخت شاه آمد. او که به فرمان شاه به سمت ختا رفته بود.
هوش مصنوعی: حکیم مثل زدی که از اشتباه، درست به وجود میآید. درست از میان رفته و درست جدیدی آمده که اشتباه نرفته است.
هوش مصنوعی: زمانی که طغان، شاه زادهای از نسل آدم و حوا، به دنیا آمد، خداوند خوشحال شد و شادی در جهان پخش گردید.
هوش مصنوعی: همانطور که هفت سیاره به هفت ستاره وجود دارند، هفت بخش از نعمتها و جوامع مختلفی که در دنیا وجود دارد نیز به هم مرتبط هستند.
هوش مصنوعی: فرمانروایی شاه که سلطنتش بر شرق و غرب است، تنها خدا میداند از کجا نشأت میگیرد و به کجا خواهد رسید.
هوش مصنوعی: درخت خوشبختی و قدرت شاه، ریشهاش مستحکم و ساقهاش بالا رفته بر روی صخرههای سخت میروید و به آسمان میرسد.
هوش مصنوعی: بلندترین صدای طبل جشن و شادی شاه به گوش سنگهای بیصدا رسید و آنها نیز شنوا شدند.
هوش مصنوعی: از خبر طلوع خورشید، باغ به شکوفایی میرسد و ماه در آسمان با نور خود، بر دشت پاشیده میشود.
هوش مصنوعی: هوای پادشاه، رعیت را چنان تحتتأثیر قرار میدهد که مانند شاخههای درختان از فضایی که دریافت میکنند، رشد و تغییر میکنند.
هوش مصنوعی: اهل دین تنها باید از هوای دل و محبت به دادگری حمایت کنند و تنها همین نوع حمایت قابل قبول است.
هوش مصنوعی: خداوند، ظلم و ستم را از تو دور کرد و مردم دستهایشان را برای دعا به سوی تو گشودند.
هوش مصنوعی: هیچ ستم و ستمگری باقی نمیماند و حتی سرکشها نیز با شمشیر تو چون قلمی در دست میمانند و سرهای ستمگران به آسمان میرود.
هوش مصنوعی: پیروان تو تنها ماندهاند و همین بهتر است، زیرا دشمنان تو را تقدیر تنبیه کرده است.
هوش مصنوعی: اگر بازوان تو در آسمان باشد و نیرویی آزاد شود، میتوانی با نمایان کردن تیغ آسمان، زیباییها را به نمایش بگذاری.
هوش مصنوعی: سایه تو مانند سایهای است که به خاطر وجود خورشید به وجود آمده و هیچ چیزی نمیتواند با خورشید برابری کند.
هوش مصنوعی: با نور تابش خورشید، خامیها و نادانیها از دل دشمنان میسوزد و طمعهای بیاساس در آنها از بین میرود.
هوش مصنوعی: خورشید به شدت میتابد و نور آن همه جا را روشن میکند، به طوری که زمین هم تابش آن را احساس میکند و درختان و کوهها این نور را به وضوح میبینند.
هوش مصنوعی: هرگز نباید تصور کنی که در برابر رقیبانت تنها با شمشیر و جنگ باید مواجه شوی، زیرا اگر تو مانند خورشید درخشان نباشی، این جنگ به چه معنایی خواهد بود؟
هوش مصنوعی: با عدل و انصاف، کارها به خوبی انجام میشوند، زیرا خداوند با عدالت خود به بندگانش پاداش میدهد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معنی است که افرادی که در جامعه مقام و منزلتی دارند، مانند پادشاهان و ملکان، همیشه به داشتن تاج، تخت و انگشتر افتخار میکنند. اما این سه چیز بخشی از افتخار واقعی به شمار میآید.
هوش مصنوعی: در این بیت، به تصویر کشیدن مقام و جایگاه بزرگ شخصیتهایی چون سلیمان و افریدون اشاره شده است. به نوعی بیانگر این است که زیر سایهی حمایت و قدرت تو، این شخصیتهای بزرگ نیز قرار دارند و تو بواسطهی مقام و نفوذ خود بر همه چیز تسلط داری، همچون نگینی در گنبد آسمان که بر همه چیز میتابد.
هوش مصنوعی: تو همچون بادی هستی که از وجود فرهیختگان و باهوشها میوزد و جوانب خوشبختی را به همراه میآورد، به طوری که کهنهترین افراد نیز از ستایش و تمجید تو به جوانی و شادابی میافتند.
هوش مصنوعی: تو پناهگاه همة موجودات و فرمانروای سراسر جهان هستی. پناهی برای دنیای فانی و همچنین سلطانی برای دنیای پایدار و ابدی باش.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
به جمله خواهم یک ماهه بوسه از تو، بتا
به کیچ کیچ نخواهم که فام من توزی
دل مرا عجب آید همی ز کار هوا
که مشکبوی سلب شد ز مشکبوی صبا
ز رنگ و بوی همی دانم و ندانم از آنک
چنین هوا ز صبا گشت یا صبا ز هوا
درخت اگر عَلَم پرنیان گشاد رواست
[...]
بتی بروی چو لاله شکفته بر دیبا
تنم اسیر بلا کرد و دل اسیر هوا
دلم بصحبت او همچو پشت او شده راست
تنم ز فرقت او همچو زلف اوست دو تا
بدست دارد تیر و بغمزه دارد تیر
[...]
شب آمد و غم من گشت یک دو تا فردا
چگونه ده صد خواهد شد این عنا و بلا
چرا خورم غم فردا وزآن چه اندیشم
که نیست یک شب جان مرا امید بقا
چو شمع زارم و سوزان و هر شبی گویم
[...]
ایا ستارهٔ خوبان خَلُّخ و یغما
به دلبری دل ما را همی زنی یغما
چو تو نگار دل افروز نیست در خَلُّخ
چو تو سوار سرافراز نیست در یغما
غنوده همچو دل تنگ ماست دیدهٔ تو
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.