ای پسر تا بمیان پای تو در نگریستم

جز بیک چشم گروگان بر تو نگریستم

زار بگریستنی بود مرا از ره . . . ر

زان گریستن بتو بر درد تو من بگریستم

ببست دانی تو بمعنی و بصورت یکروز

[...]

ای سنایی تو کجایی که به خون تو دریم

تا به نیمور هجا نفحه شعرت بدریم

هرکجا شعر تو یابیم نقیصه بکنیم

ور ترا نیز بیابیم، به . . . ن در ببریم

اندبار از تو و دیوانه عطیه کل و کور

[...]

شمس برگشت ز چرخ، همچو زرین طبقو

چادر لعل کشید، گرد گردون شفقو

روز از ما بگریخت، شب چو در ما آویخت

لؤلؤ لالا ریخت زیر نیلی طبقو

می‌نمود از خرچنگ زهره را پیش آهنگ

[...]

ریش با دوش رسید از بن گوش ای گنده

از بن گوش کشان ناوه بدوش ای گنده

ریش تو آمد و برد از تو جمالی که بدان

تیز کردند خریداران روش ای گنده

بدو سه پشم چنان کار تو گشته است ترش

[...]

عاشقم بر کل شبلی که سرش بی موی است

چهره بی زحمت زلف خوش عنبر بوی است

وه نیکوست بر او گرچه کل بدروی است

گوی سیمین صفت جامی نشست اویست

کوه سیم است چرا بیهده گویم گویست

[...]

ای کمال النسب از بهر خداوند مگوی

کان ندیمان گزیده ز کجا کردی روی

هریکی همچو سگ لاک دوان از پس بوی

ضرر نقل و هلاک قدح و مرگ سبوی

بدم مفت دوان دربدر کوی بکوی

[...]

ای خداوند مرا از غم بی دستاری

به کلاه تو که دوشینه تب گرم گرفت

به کلاه تو چرا خوردم سوگند گران

بسر من که مرا از سر من شرم گرفت

عمر عاشق از املاک اجل فخرالدین

پنبه دزدید و ندانست که آن بگزاید

خورد سوگند و از آن شومی سوگند دروغ

پنبه شد رشته و از . . . ونش برون می‌آید

چیست آن جفت بهم ساخته همچون زن و مرد

چو فلک گرد بدورش فلک گرداگرد

از برین برف همی بارد و زیرین باران

برف گرم آید هر چند بود باران سرد

سرد و گرمش را چون نیک بیندیشی تو

[...]

تا ز خمخانه یکی دست بحمدانم برد

دید چیزی بگرانسنگی چون ماهوی گرد

هر رگی از وی برخاسته چون نیزه گیو

سر او همچو سر گرزکی و رستم گرد

آنچنان . . . ایر که در . . . ون خری بفشردم

[...]

خر خمخانه لگد میزند از دور مرا

تا بنزد یکی تا . . . ایه به . . . ون در برمش

من بحمدان هجا هستم خر . . . ای همی

تا لگد میزند او بر من، ون میدرمش

بهجا گفتن سرد از دهنی چون . . . س خر

[...]

تاج خرقان ببخارا بلب جوی بشیر

خر مغ . . . اد و بترسید ز تاوان دادن

بسمرقند کنونهم خر مغ می طلبد

تا به . . . اید که ز حرفت نتوان استادن

خر خمخانه ز من چون خر بر یخ مانده است

[...]

راحتی دارم بر منتخب الدین بثنا

صلت فاخر چونانکه بود از بر من

زانکه از نظم ثنای وی و امثال ویست

نان و آب و زر و سیم و خز و برد و بز من

هرکه در من کند از دیده اعزار نظر

[...]

رومه سوزک مژه میکنی از نادانی

ای بهر کندن و هر سوختنی ارزانی

جان کن ای کور جگر سوز و سخن نیکو گوی

مژه وارونه چه کردند ترا میدانی

مژه بر هم نزنی شب ز غم هجران را

[...]

ای نظامی کلکی بی سر و بی سامانی

بنعوشاک و جهود و مغ و ترسامانی

خر سامانی با تو بنسب کوس نزد

بچه معنی لقب خویش کنی سامانی

پدر تو بره‌ای یافت به ترکی بفروخت

[...]

کیست آن گرد شکم مردک رو به مانست

دره در روی کشیده بشکم در دره نی

بی خبر باشد و بی آگهی از صلح و ز جنگ

هیچ جنگی بجهان بی وی و صلحی سره نی

همچو دزدان بکتف بسته و یکسر دارد

[...]

کیست آن گرد شکم مردک رو به مانست

دره در روی کشیده بشکم در دره نی

بی خبر باشد و بی آگهی از صلح و ز جنگ

هیچ جنگی بجهان بی وی و صلحی سره نی

همچو دزدان بکتف بسته و یکسر دارد

[...]

هرکه دیوان رشیدالدین را از پس آن

وصف منهاج نظر میکند از آن طیر است

اوست در خیمه این پیر کبیری کبود

هنری شاهی کز هر هنری صد ایر است

هر چه در گیتی مرد سخنست الاوی

[...]

عمر عاشق از آن . . . ون نور دین پرداز

کرد غر آخته بیرون که منم جولاهه

هم کنون بینی کش میر حواله . . . اید

گوید ای غرزن برکش غله نه ماهه

ورنه در . . . ون زنت از نی تا ایر حمار

[...]