زبونی کآن ز حد بیرون توان کرد

جهود‌ی شد، جهودی چون توان کرد‌؟

با خصم نبرد خون توان کرد

با یار نبرد چون توان کرد؟

مهمّی دارم و اکنون توان کرد

ندارم خواجه اینجا چون توان کرد

بدریا در تیمّم چون توان کرد

ولی هم کی وضو از خون توان کرد

در میکده جز به می وضو نتوان کرد

و آن نام که زشت شد نکو نتوان کرد

افسوس که این پردهٔ مستوری ما

از بس که دریده شد رفو نتوان کرد

با هجر چنان حریف خو نتوان کرد

وز زشتی ایام نکو نتوان کرد

این شادی آنکه بی رخش غمگینم

وین یاد کسی که یاد او نتوان کرد

چون بخت به تدبیر نکو نتوان کرد

بیفایده سعی و گفت و گو نتوان کرد

گفتم بروم صبر کنم یک چندی

هم صبر برو که صبر ازو نتوان کرد

جفا بر دشمن بیرون توان کرد

چو در سینه است دشمن چو نتوان کرد

هر چند زند لاف کرم مرد درم دوست

دریوزه احسان ز در او نتوان کرد

دیرین مثلی هست که از فضله حیوان

نارنج توان ساخت ولی بو نتوان کرد

ولی صبر از چنان رو چون توان کرد

کی از دل مهر او بیرون توان کرد