گنجور

نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۱۶ - شفیع انگیختن خسرو پیران را پیش پدر

 

بدین یوسف مبین کآلوده گرگ است

که بس خُرد‌ست اگر جرمش بزرگ است

نظامی
 

نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۱۱۱ - صفت شیرویه و انجام کار خسرو

 

هر آن پخته که دندانش بزرگ است

به دنبالش بسی دندان گرگ است

نظامی
 

نظامی » خمسه » لیلی و مجنون » بخش ۲۵ - رهانیدن مجنون آهوان را

 

آن کس که نه آدمی‌ است گرگ است

آهوکُشی آهویی بزرگ است

نظامی
 

مجد همگر » دیوان اشعار » رباعیات » شمارهٔ ۱۱۷

 

بی باغ رخ تو عمر من بی برگ است

خون مژه ام پوشش و خاکم برگ است

بعد از تو دراین جهان که زندان من است

هر روز که زنده ام هزاران مرگ است

مجد همگر
 

سلطان ولد » ولدنامه » بخش ۱۱۵ - در بیان آن که پاکی باطن را آبَش شیخ است. لابد که ناپاک از آب پاک شود. حرفت‌ها و صنعت‌ها که کمترین چیزهاست بی استادی و معلّمی حاصل نمی‌شود، شناخت خدای تعالی که مشکل‌ترین و عزیزترین کارهاست و بالای آن چیزی نیست از خود کی می‌توان بدان رسیدن؟ حق تعالی برای آن کار نیز معلمان پیدا کرد و آن انبیاء و اولیاء‌اند علیهم‌السّلام بی حضرت ایشان آن کار به کس میسّر نشود. آنکه بی استاد دانست نادر است و بر نادر حکم نیست و هم آن نادر برای آن است که خلق دیگر از او بیاموزند و چون آموختند و به مراد رسیدند، چه از غیب و چه از استاد. باز نباید گفتن به مرید واصل که از آن شیخ که تو یافتی من نیز بروم و از او طلب دارم از تو قبول نمی‌کنم. همچنان که نشاید گفتن که من از پیغمبر و یا از شیخ نمی‌ستانم بروم از آنجا بطلبم که ایشان یافتند. از این اندیشه آدمی کافر شود زیرا این همان است، مثالش چنان باشد که شخصی چراغی افروخته باشد دیگری هم که طالب چراغ باشد گوید که من از این چراغ نمی‌افروزم چراغ خود را بروم از آنجا بیفروزم که تو افروخته‌ای، این سخن نه موجب مضحکه باشد؟

 

زندگی از جهان بسر مرگ است

گرچه باغش مزین از برگ است

سلطان ولد
 

سلیم تهرانی » دیوان اشعار » مثنویات » شمارهٔ ۱ - در تعریف کشمیر و توصیف راه آن

 

به دورش بره در صحرا بزرگ است

دو مشعل هر شبش از چشم گرگ است

سلیم تهرانی
 

قائم مقام فراهانی » جلایرنامه » بخش ۱۴

 

بگفتا: این مگو خرس بزرگ است

به حیله روبه، اما شکل گرگ است

قائم مقام فراهانی
 

قائم مقام فراهانی » جلایرنامه » بخش ۳۲

 

به عهد او شبان میش گرگ است

دل غمگین برش جرم بزرگ است

قائم مقام فراهانی
 

یغمای جندقی » دیوان اشعار » مثنویات » خلاصة الافتضاح » بخش ۶ - حکایت

 

به عینه قصه من نقل گرگ است

ولی آن بود کوچک این بزرگ است

یغمای جندقی
 

پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۹۹ - عهد خونین

 

مرا انبارها پُرتوش و برگ است

ولی این زندگی بی‌دوست، مرگ است

پروین اعتصامی