با دادهٔ حق اگر تو راضی باشی

از همچو خودی کی متقاضی باشی

راضی شو و خوش باش که یک هفته دگر

مستقبلی آید که تو ماضی باشی

آن کس که به بندگی قرارش باشد

با چون و چرای او چه کارش باشد

گر بنده ای اختیار در باقی کن

آن خواجه بود که اختیارش باشد

در نقطهٔ خویشتن مرا مشکلهاست

همچون سر و پای دایره ناپیداست

آن به که ازین قاعده بیرون آییم

کاین کار به پرگار نمی آید راست

روحی که منزّه است از عالم خاک

مهمان تو آمده است از عالم پاک

می ده تو به بادهٔ صبوحی مددش

زان پیش که گوید انعم الله مساک

زان پیش که ما طفیل آدم بودیم

در خلوت خاص با تو همدم بودیم

این صحبت ما با تو نه امروزین است

پیش از من و تو من و تو با هم بودیم

پرسیدم از آن کسی که برهان داند

آن کیست که او حقیقت جان داند

خوش خوش به جواب گفت کای صفرایی

آن منطق طیر است سلیمان داند

در دایرهٔ وجود بی سهو و سقط

دلها زتو دور نیست چو نقطه زخط

بر مرکز عهد اول از خطّ ازل

جانها همه دایره است و عشق تو نقط

در خود نگر ار نئی تو واقف زجهان

و اندر تن خود بین همه پیدا و نهان

گر زانک نمی رسد یقینت به گمان

پس خواندن علمها چه سود و چه زیان

آن دم که بهم زدیم تنها من و تو

با خلق نکرده ایم پیدا من و تو

هر یک به گمان بیهده می گویند

حال من و تو نداند الّا من و تو

روزت بستودم و نمی دانستم

شب با تو غنودم و نمی دانستم

ظن برده بُدم به من که من من باشم

من جمله تو بودم و نمی دانستم

آنها که همی دهند نادیده نشان

در کوی تحیرّند و در بحر گمان

چیزی است نهان ز دیدهٔ آدمیان

و آنها که ندیده اند شادند زیان

قومی به گمان فتاده اندر ره دین

قومی دگر اوفتاده در راه یقین

ناگاه به گوشه ای برآرند آواز

کای بی خبران راه نه آن است و نه این

در دیدهٔ ما نگر جمال حق بین

کاین نور حقیقت است و انوار یقین

حق نیز جمال خویش در ما بیند

این فاش مکن که خونت ریزد به زمین

تا با خودم از هر دو جهان بیرونم

چون بی خودم از هر دو جهان افزونم

این حال که هست شرح نتوانم داد

دانم که خوشم ولی ندانم چونم

شبهای دراز با غمت می سازم

پوشیده چنانک کس نداند رازم

میدان بلا و من درو می تازم

دل رفته و می روم نه جان در بازم

ای دل تو درین واقعه دمسازی کن

وای جان به موافقت سراندازی کن

ای صبر تو پای غم نداری بگریز

وای عقل تو کودکی برو بازی کن

هر دل نبود قابل اسرار خدا

در هر گوشی نگنجد اسرار خدا

هستند عقول یکسر ار درنگری

سرگشته و واله شده در کار خدا

آن قوم که راه بین فتادند و شدند

کس را زیقین خبر ندادند و شدند

آن بند که هیچ کس ندانست گشود

یک بند دگر بَرو نهادند و شدند

مردان چو حدیث وصل جانان شنوند

ار زنده بمانند زنقصان شنوند

درد ره عاشقان کمالی دارد

سرّ دو جهان درون جانان شنوند

دُرّی است ثمین که آن به سفتن ناید

سرّی است نهان که آن به گفتن ناید

جان ده که مگر ازو بیابی بویی

کاین کار به خوردن و به خفتن ناید