یکی کرد است از پیر حقیقت

سؤالی تا بگفت او از شریعت

سؤالی کرد وی یکی روز از پیر

که ای تو جان همه شاه و همه میر

توئی دانم که تو شاه و امیری

[...]

بده جامی از آن جام سرانجام

پس آنگه مست شو تا بشکنم جام

بده جامی که هشیارم دگر بار

که گردم مست چون یارم دگر بار

بده جامی که اصلم رخ نموداست

[...]

نمودی واصل کون و مکانی

حقیقت شد کنون تو جان جانی

نمودی آنچه هرگز کس نگفتست

بسُفتی دُر که هرگز کس نسفتست

دُرِ معنی تو بگشادی حقیقت

[...]

تعالی اللّه که بیمثل و صفاتند

حقیقت هر دو در دیدار ذاتند

تعالی اللّه که هر دو در یکیاند

ابا عطّار جانان بیشکیاند

تعالی اللّه که هر دو آفتابند

[...]

یکی پرسید از آن دانای اسرار

که کن زودم از این معنی خبردار

چو ما مردیم وصل حق بیابیم

حقیقت بود جان آنجا شتابیم

خبرمان بود زینجا و ز آنجا

[...]

شبی در صحبت پیری بدم شاد

نشسته در عیان عشق دلشاد

بدم اندر حضورش مانده خاموش

ز سرّ عشق بُد آن پیر مدهوش

دمادم پیر در مستی اسرار

[...]

ز دانائی یکی پرسید کای پیر

همی گوئی همیشه سرّ تفسیر

شب و روز است کارت علم خواندن

از آنجا نکتههای بکر راندن

شب و روز است تحصیل تو از جان

[...]

آفرین جان آفرین و جان جان

آنکه هست او آشکارا و نهان

در مقام لایزالی آشکار

در درون عاشقان بیقرار

آسمان یک پرده از اسرار او

[...]

آن محمد ختم و خیرالمرسلین

آن محمد نور ربّ العالمین

آن محمد مخزن اسرار شرع

جبرئیل از خیل او پوشیده درع

آن محمد آیت صنع اله

[...]

دین اگر خواهی سخن راراست گو

باش تابع بر امام راستگو

شهسوار لو کشف شیر خدا

از خدا دانی جهان را رهنما

آن امامی کو بحق اسرار گفت

[...]

ای به دنیا جمله مقصود آمده

پرتوی از نور معبود آمده

ای ز انوار حقیقت نور تو

وی ز اسرار حقیقت پورتو

هر حقیقت را که گفته بایزید

[...]

گر ازین مرهم نیابی کام خویش

جوهر الذاّتم بیاور تو به پیش

آنچه از وی بشنوی در خویش بین

تاشود سرّ عجایب پیش بین

جوهر الذّاتم سخن بی پرده است

[...]

این چنین گفته است نجم الدین ما

آنکه بود اندر جهان از اولیا

آن ولی عصر و سلطان جهان

منبع احسان و میر عارفان

شیخ نجم الدین کبری نام او

[...]

گفت نی تو گوش داراحوال من

گر گرفتار آمدی در چاه تن

حیدر کرّار با من راز گفت

ز اوّلین و آخرینم باز گفت

گفت آخر چند باشی در بدن

[...]

یک شبی در بحر شاه اولیا

غوطه خوردم جوهری کرد او عطا

جوهر ذاتش نهادم نام او

من عجایب سرّها دارم در او

هر که خواند جوهرم سلطان شود

[...]

حال خود بشنوز من ای مرد نیک

روغن ایمان مریزان تو به دیک

چون پدر این پند را تعلیم کرد

اوستادم هم مراتعظیم کرد

گفت ای نور دو چشم صالحان

[...]

چون پدر روزی به استادم سپرد

نزد او از راه تعلیمم ببرد

آن معلم بود عالم در جهان

همچو خورشیدی که باشد او میان

آن معلّم بود وارث در علوم

[...]

گفت پیر ره که او بیخود شده

در ره عرفان حق راشد شده

نقطهٔ سرّ قلم با لوح گوی

بعد از آن نقش صور از لوح شوی

گفتمش چون علم حق آمد درون

[...]

حق تعالی گفت درخمّ غدیر

با رسول الله ز آیات منیر

ایّها النّاس این بود الهام او

ز آنکه از حق آمده پیغام او

گفت کن تو با خلایق این ندا

[...]

من بگویم حالت قاضی تمام

زانکه رشوت گیرد او از خلق عام

او همی بیند که دارد نام وننگ

در شود در نار دوزخ بی‌درنگ

رشوت بسیار و زرهای یتیم

[...]