و گر می بر آید به نرمی و هوش

به تندی و خشم و درشتی مکوش

اگر بر کناری به رفتن بکوش

وگر در میان لبس دشمن بپوش

به تدبیر جنگ بد اندیش کوش

مصالح بیندیش و نیت بپوش

به پوشیدن ستر درویش کوش

که ستر خدایت بود پرده پوش

گرت عقل و رای است و تدبیر و هوش

به عزت کنی پند سعدی به گوش

که شبلی ز حانوت گندم فروش

به ده برد انبان گندم به دوش

چو صبرش نماند از ضعیفی و هوش

ز دیوار محرابش آمد به گوش

به من دار گفت، ای جوانمرد، گوش

که دانم جوانمرد را پرده پوش

یکی گفتش ای پیر بی‌عقل و هوش

عجب رستی از قتل، گفتا خموش

حکایت به شهر اندر افتاد و جوش

که آن بی‌بصر دیده بر کرد دوش

به فریاد از ایشان بر آمد خروش

تپانچه زنان بر سر و روی و دوش

همی بر فلک شد ز مردم خروش

دماغ از تبش می‌برآمد به جوش

الست از ازل همچنانشان به گوش

به فریاد قالوا بلی در خروش

پریشیده عقل و پراکنده هوش

ز قول نصیحتگر آکنده گوش

چو سودا خرد را بمالید گوش

نیارد دگر سر برآورد هوش

ز برنای منصف بر آمد خروش

که ای یار چند از ملامت؟ خموش

سُراینده خود می‌نگردد خموش

ولیکن نه هر وقت باز است گوش

چنین گفت بینندهٔ تیز هوش

چو سر سخن در نیابی مجوش

ز سویی بر آورده مطرب خروش

ز دیگر سو آواز ساقی که نوش

وگر فاسقی چنگ بردی به دوش

بمالیدی او را چو طنبور گوش