سائق و قائد صراط الدّین

به ز قرآن مدان و به ز اخبار

جز بدست و دل محمد (ص) نیست

حلّ و عقد خزینه اسرار

در طریق رسول دست آویز

[...]

کی در آید فرشته تا نکنی

سگ ز در دور و صورت از دیوار

کی در احمد رسد و در صدیق

عنکبوتی تننده بر در غار

پرده بردار تا فرود آرند

[...]

از تو پنداری ترا لطف خدایی نیست، هست

بر سر خوبان عالم پادشاهی نیست، هست‌

ور چنین دانی که جان نیک مردان را بعشق

با جمال خاک پایت آشنایی نیست، هست‌

ور براندیشی که چون برداری از رخ زلف را

[...]

در زوایای خرابات از چنین مستان هنوز

چند گویی مرد هست و مرد هست آن مرد کو؟

بر درختی کین چنین مرغان همی دستان زنند

زان درخت امروز اصل و بیخ و شاخ و ورد کو؟

از برای انس جان اندر میان انس و جان

[...]

ای یتیمی کرده اکنون با یتیمان کن تو لطف

ای غریبی کرده اکنون با غریبان کن سخا

با تو در فقر و یتیمی ما چه کردیم از کرم

تو همان کن ای کریم از خلق خود با خلق ما

مادری کن مر یتیمان را بپرورشان بلطف

[...]

باش تا کل یابی آنها را که امروزند جزء

باش تا گل بینی آنها را که امروزند خار

این عزیزانی که آنجا گلستان دولت‌اند

تا ندانی و نداری شان بدینجا خار و خوار

گلبنی کاکنون ترا هیزم نمود از جور دی

[...]

یا حیاة الروح مالی

لیس لی علم بحالی

تلک روحی منک ملأی

و سوادی عنک خالی

خالی نه‌ای از من و نبینم رویت

[...]

گفتم کجات جویم ای ماه دلستان

گفتا قرارگاه منست جان دوستان

گفتم قرارگاهت در جان چرا کنی

گفتا که تا نیابد از من کسی نشان‌

گفتم که رهنمون رهی باش پیش خویش

[...]

بلعجب بادی است در هنگام مستی باد فقر

کز میان خشک رودی ماهیان تر گرفت‌

ابتدا غوّاص ترک جان و فرزندان بگفت

پس بدریا در فروشد تا چنین گوهر گرفت

سالها مجنون طوافی کرد در کهسار و دشت

[...]

مالی اریکم کلّکم قیاما

الکهل و الشّبان و الغلاما

قد بعث اللَّه لکم اماما

محمدا قد شرع الاسلاما

و اظهر الایمان و استقاما

[...]

بمیر ای حکیم از چنین زندگانی

کزین زندگانی چو ماندی بمانی‌

از این کلبه جیفه مرگت رهاند

که مرگست سرمایه زندگانی‌

کند عقل را فارغ از لا ابالی

[...]

مواعظ الواعظ لن تقبلا

حتّی یعیها قلبه اوّلا

یا قوم ما اقبح من واعظ

خالف ما قد قاله فی الملا

اظهر للنّاس من احسانه

[...]

بالموت اقسمت لکم و العیش

انّ النّبیّ ذا لمن قریش‌

لیس یری فی حکمه من طیش

نعم و لا فی خلقه من هیش‌

یکون فی جیش و ایّ جیش

[...]

لیس فی القلب و الفؤاد جمیعا

موضع فارغ لغیر الحبیب

انت حبیبی و منیتی و مرادی

و به ما حییت عیشی یطیب‌

و اذا ما السّقام حل بقلبی

[...]

قد کان ذو القرنین عمّی مسلما

ملکا تدین له الملوک و تحشد

بلغ المشارق و المغارب ینبغی

اسباب امر من حکیم مرشد

فرأی مغیب الشّمس عند مآبها

[...]

ای گشته اسیر در بلای تو

آن کس که زند دم ولای تو

عشّاق جهان همه شده واله

در عالم عزّ و کبریای تو

بر قصه عاشقان خود بر زن

[...]

هزار سال بامید تو توانم بود

هر آن گهی کت بینم هنوز باشد زود

هنوز از تو چه دیدم از آنچه خواهم دید

ز شیر صورت او دیدم و ز آتش دود

اگر چه در غم تو جان و دل زیان کردم

[...]

تا کی از دار الغروری سوختن دار السرور

تا کی از دار الفراری ساختن دار القرار

ای خداوندان مال الاعتبار الاعتبار

وی خداوندان قال الاعتذار الاعتذار

پیش از آن کین جان عذرآور فروماند ز نطق

[...]

سر سروران بسته دام تو

دل دلبران دفتر نام تو

بیک دم دو صد جان آزاد را

کند بنده یک دانه از دام تو

بسا عقل آسوده دل را که کرد

[...]

مرد یگانه را سر عشق میانه نیست

عشق میانه در خور مرد یگانه نیست‌

یا عشق یا ملامت یا راه عافیت

جز جان مرد تیر بلا را نشانه نیست‌

گر عاشقی سپر را بر روی آب دار

[...]