بعد حمد خدا و نعت رسول

بشنو این نکته را به سمع قبول

که نخستین فریضه بر عاقل

عاقلی کز بلوغ شد کامل

نیست بیرون از اینکه بپذیرد

[...]

هر که را عقل خرده بین باشد

پیش وی این سخن یقین باشد

کاسمان و زمین و هر چه در او

باشد از جسم و جان چه کهنه چه نو

نیست آن را ز صانعی چاره

[...]

واحد است او به ذات خویش و احد

وحدتی برتر از شمار و عدد

هر که را وحدتش شود مشهود

از عدد فارغ است و از معدود

ساحت عزتش بود زان پاک

[...]

به صفات کمال موصوف است

به نعوت جلال معروف است

باشد اسمای او چنان بسیار

که بود برتر از قیاس و شمار

در خبر گرچه هست صد کم یک

[...]

از صفاتش یکی حیات آمد

که امام همه صفات آمد

نه حیاتش به روح و نفس و تن است

بلکه او زنده هم به خویشتن است

او به خود زنده ایست پاینده

[...]

هست بعد از حیات علم و شعور

علمی از سبق جهل و فکرت دور

متعلق به جمله کلیات

متجاوز ازان به جزئیات

ذره ای نیست در مکین و مکان

[...]

وز پی آن بود ارادت و خواست

خواستی لایزال بی کم و کاست

فعل هایی که از همه اشیا

نو به نو در جهان شود پیدا

گر ارادی بود چو فعل بشر

[...]

بعد ازان قدرتی بود کامل

مر مرادات را همه شامل

در همه کار در همه حالت

کارگر بی توسط آلت

اثر آن به هر عدم که رسید

[...]

هر یک از وصف سمع و وصف بصر

هست جز علم معیتی دیگر

نیست از گوش سر شنیدن او

نیست موقوف دیده دیدن او

بشنود خدا دور یا نزدیک

[...]

وآخرین وصف کان کلام بود

نه به حلق و زبان و کام بود

بر کلامش سکوت سابق نی

تهمت خامشیش لاحق نی

حق تعالی چو بی عبارت و حرف

[...]

حادثات جهان چه شر و چه خیر

همه تقدیر او بود لاغیر

فعل ما خواه زشت و خواه نکو

یک به یک هست آفریده او

نیک و بد گرچه مقتضای قضاست

[...]

زانچه از علم آمده به عیان

صنف اول صف ملائکه دان

بندگانند جمله فرمانبر

ناکشیده به کفر و عصیان سر

متصف نی به مادگی و نری

[...]

انبیا برگزیدگان حق اند

برده از کل ما خلق سبق اند

بر سوای خود از بنی آدم

فضل دارند بر ملائکه هم

نفس شیطان به قصد جرم و گناه

[...]

هست بر مقتضای فضل ازل

بعضی از بعضی افضل و اکمل

وز همه افضل احمد عربیست

که ز حق سوی ما رسول و نبیست

آن فضایل که انبیا را بود

[...]

خاتم الانبیاء و الرسل است

دیگران همچو جزو و او چو کل است

از پی او رسول دیگر نیست

بعد ازو هیچ کس پیمبر نیست

چون در آخر زمان به قول رسول

[...]

شرع او ناسخ شریعتهاست

هر شریعت که غیر آنست هباست

گر فتد حکم شرع آن سرور

متفق با شریعت دیگر

نیست آن را متابعت اصلا

[...]

برد بیدار حق شب از بطحا

به تن او را به مسجد اقصی

کرد از آنجا مقر به پشت براق

متوجه به قطع سبع طباق

بر سماوات یک به یک بگذشت

[...]

خرق عادات از نبی و ولی

هست بر فضلشان دلیل جلی

اگر اظهار آن میان امم

هست با دعوی نبوت ضم

باشد آن معجزه به عرف انام

[...]

هست حق را کتاب ها بسیار

گشته نازل بر انبیای کبار

صد و چار است در خبر مذکور

لیکن آن را در آن مدان محصور

هر کتابی که کرده حق انزال

[...]

چون کتاب خدا کلام خداست

از صفات کلام بنده جداست

مکن از حق کران چو معتزلی

لایزالیش دان و لم یزلی

حرف و صوتی که نو به نو حادث

[...]