اثر و فعل نفس انسانی

نیست اندر وجود پنهانی

نطق و رای و قیاس و اندیشه

فکر و حدس و فراست و پیشه

این همه گفت و گوی علم و بیان

[...]

نفس را نیست مادت و مدّت

قالب او راست آلت و عدّت

نه عرض بلکه جوهری است شریف

وز اضافات یافته تشریف

جسم نبوَد که جسم را اجزاست

[...]

مرکز روح عالم اعلاست

و آن منزّه ز شیب وز بالاست

بی تناهی و حصر و بی محل است

زانکه نور خدای لم یزل است

از اشارات حسی است بری

[...]

عاقلی دید قطرۀ ژاله

بنشسته به سبزه و لاله

گفت ابری نبود در عالم

از کجا شد پدید این شبنم

مرکز او ز شیب یا بالاست

[...]

امر معروف خصلتی است شریف

لیک از مشفق نظیف لطیف

صفت آنکه سالک راه است

«فبما رحمة من الله» است

جست و جوی بدی ز بی خردی است

[...]

کودکی دید عکس خود در آب

زان بترسید و بانگ زد کای باب

در خُم ماست کودکی پنهان

که من از خوف او شدم لرزان

پدر پیر در زمان بدوید

[...]

بر رهی می​گذشت شیخ مهین

سعد دین حمویه با تمکین

برکۀ آب بود در ره پیر

که گذشتن از آن نبود گزیر

مرکب شیخ ز آب باز جهید

[...]