امر معروف خصلتی است شریف
لیک از مشفق نظیف لطیف
صفت آنکه سالک راه است
«فبما رحمة من الله» است
جست و جوی بدی ز بی خردی است
بدگمانی بدان که اصل بدی است
ای که از عیب دیگران پرسی
تو مگر از خدا نمیترسی
تا کنی زهد خویش را مشهور
که توئی فاسق و منم مستور
خود ندانی که فسق خودبینی است
غیر از آن هرچه هست مسکینی است
ختم ابلیس و حال آدم بین
زان دو یک بهر خویشتن بگزین
تو اگر گرد خود براندازی
بر پی کار، خانه پردازی
دیگر از دیگران نیاری یاد
جز به نیکی مکن که نیکت باد
فسق بگذشته را مکن غیبت
که بود بدگمانی و ریبت
اگر او را به دل پشیمانی
شده باشد از آنچه میدانی
او بود تایب و حبیب اللّه
تو بداندیش فاسق و گمراه
گر ندیدی به چشم باز مجوی
ور بدیدی به چشم باز مگوی
عیب مردم اگر فراپوشی
رو فراپوش ورنه خاموشی
گر بپوشی به لطف عیب کسان
هیچ مأخوذ حق شوی تو بدان؟
امر معروف آنچه خاصۀ ماست
نیک خواهی و ناصحی و دعاست
باقی آن کس که حکم میراند
حاکم است او چو کرد او داند
باز پرسند از یکایک مرد
من ندانم که او چه خواهد کرد
جنس با جنس خویش گردد یار
خاص را خود به امر عام چه کار
بر من آن نیست من چه میدانم
کشتییی را به خشک میرانم
مرد باید که خوش منش باشد
فارغ از جور و سرزنش باشد
گفته «المؤمن آلف مألوف»
تو شدستی به ضدّ آن موصوف
چند از این فتنه و خصومت تو
نه تو رستی و نه حکومت تو
خیره جنگی خری به صد دینار
تا دلی را کنی به رنج افکار
این همه نخوت و خصومت و جنگ
بهرنام است و شهرت ای همه ننگ
هر بدی کان ز دیگران دانی
به حقیقت توئی اگر دانی
تا تو بینی ززید و عمرو بدی
همچو طفل سفیه سایه زدی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به اهمیت و ارزش «امر معروف» اشاره دارد و به نقد رفتارهای ناپسند و بدگمانی نسبت به دیگران میپردازد. نویسنده تأکید میکند که اصل بدی ناشی از بیخود و بدگمانی است و از افراد میخواهد که به عیبهای دیگران نپردازند و به جای آن خود را بهتر کنند. همچنین بر لزوم نیکخواهی و دعا نسبت به دیگران تأکید میکند و گوشزد مینماید که کسی که عیب دیگران را درک میکند، باید خود را اصلاح کند. در نهایت، تأکید بر این است که انسان باید از خصومت و جنگ دوری گزیده و از قضاوت نادرست اجتناب کند.
هوش مصنوعی: امر به معروف یک ویژگی ارزشمند و شریف است، اما از طرف افرادی که دلسوز و حساس هستند باید انجام شود.
هوش مصنوعی: کسی که در مسیر سیر و سلوک قرار دارد، به همراهی و لطف خداوند هدایت میشود.
هوش مصنوعی: جستجو و نگرانی در مورد بدی، ناشی از نادانی است و این بدگمانی خود اصلیترین بدی محسوب میشود.
هوش مصنوعی: ای کسی که به عیبهای دیگران فکرت مشغول است، آیا از خداوند نمیترسی؟
هوش مصنوعی: برای اینکه تقوای خود را به دیگران نشان دهی، در حالی که خودت گناهکار هستی و من در خفا باقی ماندهام.
هوش مصنوعی: خود را در نظر نگیرید، چون خودبینی خود نوعی نافرمانی است و غیر از این، هرچه باشد به نوعی وابستگی و نیازمندی به نظر میآید.
هوش مصنوعی: انتخاب کن که در میان سرنوشت ابلیس و وضعیت آدم، کدامیک را برای خود میپسندی.
هوش مصنوعی: اگر به دور خود بچرخی و خود را مشغول کنی، میتوانی در مسیر کارهای خود پیشرفت کنی و به ساختن زندگی جدید بپردازی.
هوش مصنوعی: دیگر از کسی یاد نکن، مگر به خوبی و نیکی. امیدوارم که این خوبیها شامل حال تو نیز شود.
هوش مصنوعی: به گذشتههای ناپسند دیگر غیبت نکن، چرا که این کار بدگمانی و سوءظن به همراه دارد.
هوش مصنوعی: اگر او از چیزی که میدانی دلش شکسته باشد یا پشیمان باشد.
هوش مصنوعی: او به عنوان فردی محبوب و مورد علاقه خداوند شناخته میشود، در حالی که تو به عنوان شخص بدبین و فاسدی که در مسیر گمراهی است، دیده میشوی.
هوش مصنوعی: اگر آن چیزی را که نمیخواهی ببینی، با چشم باز جستوجو نکن، و اگر هم آن را با چشم باز دیدی، دربارهاش صحبت نکن.
هوش مصنوعی: اگر عیوب دیگران را بپوشانی، بهتر است؛ در غیر این صورت، بهتر است سکوت کنی.
هوش مصنوعی: اگر عیبهای دیگران را با مهربانی بپوشانی، آیا به حق خود دست نخواهی یافت؟
هوش مصنوعی: امر به معروف، ویژگی خاص ماست که شامل نیکخواهی، نصیحت و دعا برای دیگران میشود.
هوش مصنوعی: هر کس که قدرت و حکومت دارد، باید بداند که وقتی تصمیمی میگیرد، مسئولیتی بر عهده میگیرد. او بیشتر از دیگران آگاه است و باید نظارت کند که چه کاری انجام میدهد.
هوش مصنوعی: باز از هر کسی بپرسند که مرد چیست، من نمیدانم او چه قصدی دارد.
هوش مصنوعی: افراد در گروههای مشابه با هم ارتباط برقرار میکنند و دوستان نزدیکی میشوند، اما کسی که در جمع عمومی است، نیازی به تقلید از این روابط خاص ندارد.
هوش مصنوعی: من از وضعیت کشتیای که به خشکی میرود، چیزی نمیدانم و نمیتوانم دربارهاش اظهار نظر کنم.
هوش مصنوعی: یک مرد باید دارای نیکی و حسن خلق باشد و از ظلم و سرزنش دیگران بینیاز باشد.
هوش مصنوعی: شما به جای اینکه به دوستان نزدیک و آشنا تبدیل شوید، با ویژگیهای منفی خود، به ضد این موضوع تبدیل شدهاید.
هوش مصنوعی: این فتنه و دشمنی که به راه انداختهای، نه تو از آن رهایی مییابی و نه در این میان به قدرت میرسی.
هوش مصنوعی: یک جنگجو برای کسب صد دینار، چنان میکوشد که دل کسی را به زحمت بیندازد.
هوش مصنوعی: تمام این خودخواهی، دشمنی و جنگها به خاطر نام و شهرت است که در واقع همهی اینها باعث ننگ است.
هوش مصنوعی: اگر بدیهایی که از دیگران میبینی، به راستی بشناسی، در واقع آن بدیها در وجود خود توست.
هوش مصنوعی: تا زمانی که تو زندگی زید و عمرو را میبینی، مثل یک کودک نادان سایهوار در کنارت هستی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.