کسی مرد تمام است کز تمامی

کند با خواجگی کارِ غلامی

پس آنگاهی که ببرید او مسافت

نهد حقّ بر سرش تاجِ خلافت

بقایی یابد او بعد از فنا باز

[...]

من و ما و تو و او هست یک چیز

که در وحدت نباشد هیچ تمییز

هر آن کو خالی از خود چون خلا شد

انا الحق اندر او صوت و صدا شد

شود با وجه باقی غیر هالک

[...]

به محیط افکن ای خرد زورق

جای باطل نماند «جاء الحق»

چند از آیات انفس و آفاق

«اولم یکف» خوان علی الاطلاق

به دلیلی، پسندیده نیست خدای

[...]

وحدت تو ز کثرت اشیا

هست مانند هستیت پیدا

جزوهای جهان زکوه و ز کاه

همه در «لا اِله الاّ اللّه»

«قل هواللّه» گفت با تو احد

[...]

از نصارا چو صوفیان فضول

گشت مشهور اتحاد و حلول

آن خدا و رسول و مریم گفت

این خدا و وجود آدم گفت

عامه از وحدت اتحاد انگیخت

[...]

کردن و ترک فعل یکسانست

همه در قدرت و در امکانست

تا یکی را از آن بر افزاید

به ضرورت مرجحی باید

پس ارادت به بود یا نابود

[...]

هر کجا علم و قدرت است آن شی

سامع است و بصیر و مدرک و حی

علم و قدرت چو نعت هر زنده است

بصر و سمع از او نماینده است

غیرعلم است این صفات ورا

[...]

نفس و عقل چون زجاجه و مشکوة

دل چو مصباح ونور او ز صفات

خانه​ای کاندر اوست این قندیل

تن انسان بود بدین تأویل

چشم و گوش و مشام و ذوق و مسام

[...]

در راه اعتزال هرزه سرای

هست مخلوق حق کلام خدای

ذات حق بی سخن بود اکنون

نیست لایق به حضرت بیچون

علم حق چون بدین کلام عظیم

[...]

آنکه ذات آفرین بیش و کم است

از صفت آفریدنش چه غم است

اختیاری کز اضطرار بود

نزد عاقل نه اختیار بود

خالق کل شیء از که و کی

[...]

شیخ الاسلام دُرّ معنی سفت

در جواب کسی که با او گفت

هیچ آمد شدی خدا را بود؟

گفت باری بگو که ما را بود

خلق را می​برند و می​آرند

[...]

فعل باری پی غرض نبود

زانکه در ذات او عرض نبوَد

لاابالی است ذات بی مثلش

باز چون ذات، بی سبب فعلش

عاصیی را اگر ببخشاید

[...]

نزد ایشان زفهم و وهم و گمان

واجب است دایماً وجود زمان

باز قومی دگر از ایشان هم

ممتنع گفته مقتضای عدم

در ضلال مبین هم این و هم آن

[...]