به نام آن که جان را فکرت آموخت

چراغ دل به نور جان برافروخت

ز فضلش هر دو عالَم گشت روشن

ز فیضش خاک آدم گشت گلشن

توانایی که در یک طرفةالعین

[...]

گذشته هفت و ده از هفتصد سال

ز هجرت ناگهان در ماه شوال

رسولی با هزاران لطف و احسان

رسید از خدمت اهل خراسان

بزرگی کاندر آنجا هست مشهور

[...]

نخست از فکرِ خویشم در تحیّر

چه چیز است آن که خوانندش تفکّر

چه بود آغازِ فکرت را نشانی

سرانجامِ تفکّر را چه خوانی

مرا گفتی بگو چِبْوَد تفکّر

کز این معنی بماندم در تحیّر

تفکّر رفتن از باطل سوی حق

به جزو اندر بدیدن کلِّ مطلق

حکیمان کاندر این کردند تصنیف

[...]

اگر خورشید بر یک حال بودی

شعاعِ او به یک منوال بودی

ندانستی کسی کین پرتو اوست

نبودی هیچ فرق از مغز تا پوست

جهان جمله فروغِ نورِ حق دان

[...]

کدامین فکر ما را شرط راه است؟

چرا گه طاعت است و گه گناه است

در آلا فکر کردن شرطِ راه است

ولی در ذاتِ حق محضِ گناه است

بود در ذاتِ حق اندیشه باطل

محالِ محض دان تحصیلِ حاصل

چو آیات است روشن گشته از ذات

[...]

اگر خواهی که بینی چشمهٔ خوُر

تو را حاجت فتد با جرمِ دیگر

چو چشمِ سر ندارد طاقتِ تاب

توانْ خورشیدِ تابان دید در آب

از او چون روشنی کمتر نماید

[...]

تو از عالم همین لفظی شنیدی

بیا برگو که از عالم چه دیدی؟

چه دانستی ز صورت یا ز معنی؟

چه باشد آخرت، چوُن است دُنیی؟

بگو سیمرغ و کوهِ قاف چبود؟

[...]

به نزد آنکه جانش در تجلّی است

همه عالم کتاب حق تعالی است

عَرَض اِعراب و جوهر چون حروف است

مراتب همچو آیاتِ وقوف است

از او هر عالَمی چون سوره‌ای خاص

[...]

مشو محبوس ارکان و طبایع

برون آی و نظر کن در صنایع

تفکّر کن تو در خلق سماوات

که تا ممدوح حقّ گردی در آیات

ببین یک ره که تا خود عرشِ اعظم

[...]

تو گویی هست این افلاک دوّار

به گردش روز و شب چون چرخ فخّار

وز او هر لحظه‌ای دانای داور

ز آب و گِل کند یک ظرفِ دیگر

هر آنچه در مکان و در زمان است

[...]

به اصل خویش یک ره نیک بنگر

که مادر را پدر شد باز و مادر

جهان را سر به سر در خویش می‌بین

هر آنچ آمد به آخر پیش می‌بین

در آخر گشت پیدا نفسِ آدم

[...]

که باشم من مرا از من خبر کن

چه معنی دارد اندر خود سفر کن

دگر کردی سؤال از من که من چیست

مرا از من خبر کن تا که «من» کیست؟

چو هستِ مطلق آید در اشارت

به لفظِ «من» کنند از وی عبارت

حقیقت کز تعیّن شد معیّن

[...]

مسافر چون بود، رهرو کدام است

که را گویم که او مردِ تمام است

دگر گفتی مسافر کیست در راه

کسی کو شد ز اصلِ خویش آگاه

مسافر آن بود کو بگذرد زود

ز خود صافی شود چون آتش از دود

سلوکش سیرِ کشفی دان ز امکان

[...]

بدان اوّل که تا چون گشت موجود

کز او انسانِ کامل گشت مولود

در اطوارِ جمادی بود پیدا

پس از روحِ اضافی گشت دانا

پس آنگه جنبشی کرد او ز قدرت

[...]

نبی چون آفتاب آمد، ولّی ماه

مقابل گردد اندر «لی مع‌الله»

نبوت در کمالِ خویش صافی است

ولایت اندر او پیدا، نه مخفی است

ولایت در ولیّ پوشیده باید

[...]

کسی مرد تمام است کز تمامی

کند با خواجگی کارِ غلامی

پس آنگاهی که ببرید او مسافت

نهد حقّ بر سرش تاجِ خلافت

بقایی یابد او بعد از فنا باز

[...]