... نخواهد غذا جز همه مغز سر

چو مایه برند از کفش زر و سیم

کفش کان سیمست یا کان زر

بعصیان دروگر کسی بنگرد ...

... که عیانرا بود دلیل خبر

باثر کردن آن خجسته کفش

از فلک بی کنایه فاظلتر ...

... خواسته ارقیاس چون مشکست

جود او آتش و کفش مجمر

آفرین کفش یکی شجرست

که گلش نعمتست و جاه ثمر ...

... محرری که کند مدح شاه را تحریر

بلفظ دریا گویی کفش بود معنی

بخواب دولت بینی رخش بود تعبیر ...

... چو در شوند بدریا بایستند انهار

کفش پدید بمقدار و جود ازو خیزد

اگر چه نیست پدیدار جود را مقدار ...

... بحریست دلش جز همه حکمت نزند موج

ابریست کفش جز همه گوهر ندهد نم

از گرد سپاهش همه ادهم شود اشقر ...

... سرای اوست مرا کعبه حج خدمت اوست

رکیب او حجرالاسود و کفش زمزم

چو من طواف کنم گرد مجلسش دولت ...

... نه صنعا به کار آیدش نی عدن

که دینار او هر زمانی کفش

درفشان کند چون سهیل یمن ...

... که نز جود او زیر بار منن

اگر باز مانی ز کانی کفش

به جود اندر آید شکست و وهن ...

... نشان روزی بی رنج و عمر جاویدان

بشاه رو که ده انگشت شاه در دو کفش

کلید روزی خلق است و چشمۀ حیوان ...

... در رشته جان خود کشم گوهروار

گیرم به کفش چو سبحه در فرقت یار

یعنی که نمی زنم نفس جز بشمار

... دلش بوقت سخا اخترست زر شعاع

کفش بگاه لقا آذرست تیغ شرر

اگر چه گردون عالی تر از زمین بقیاس ...

... چو وهمش آید گردون بود بقدر زمین

چو کفش آید دریا بود بنرخ شمر

ز هر چه کافزون خوانی بنعمت او افزون ...

... ابر گوهر بار زرین کله بندد در هوا

گر ز دریای کفش خورشید بر گیرد بخار

مرد را اول بزرگی نفس باید پس نسب ...

... جام با رنگ شعله آذر

بر کفش سال و ماه باد میی

کز خمش چون بکند دهقان سر ...

... هر سلاحی که برگرفت بود

با کفش ساز گار و اندر خور

چشم بد دور باد ازو که از ...

... دلش مر خرد را سپهری مهیا

کفش مر سخارا جهانی مصور

ایا مرترا کرده از بهر شاهی ...

... درخلق او بزرگی ودر خوی اوکرم

اندر دلش دیانت واندر کفش سخا

اندر تنش مروت واندر سرش همم ...

... گر ز تیغش تافتی آتش فشاندی آفتاب

ورز کفش خاستی دینار باریدی غمام

ماهی اندرآب روشن راه چون داند برید ...

... ز جمله همه شاهان تازی و دهقان

اگر سخاوت باید کفش بروز عطا

چو بحر گوهر پاشست و ابر زر افشان ...

... ز دل چه خواهد فضل و زکف چه خواهد جود

دلش چه آمد بحر و کفش چه آمد کان

از آن چه خیزد درو از این چه خیزد زر ...

... شاه شادست وسپه شاد جهان آبادان

عالمی همچو کمانی به کفش داد امیر

رای اوکرد به آسانی چون تیر کمان ...

... بتست این همانا و آن برهمن

گریزنده گشته ست بخل از کفش

کفش قل اعوذ است و بخل اهرمن

ای ناصح خسرو و کلک تو ...