... راه رو را بسیچ ره شرط است

تیز راندن ز بیمگه شرط است

می روم من خرم نمی آید ...

... نقش بیرون پرده می خوانیم

پی غلط راندن اجتهادی نیست

بر غلط خواندن اعتمادی نیست ...

... کمر بستن و لشگر آراستن

سپه راندن از ژرف دریا برون

گشادن به شمشیر دریا ی خون ...

... توان کندن از جایش ار ز آهن است

نباید بر او زخم راندن به تیغ

کز آهن نگردد پراکنده میغ ...

... یاسمن چون شد فواره می

جوی می باید راندن به چمن

آفرین باد که بویی دارند ...

... به سمع آنکه چو شد پشه در سر نمرود

ز زخم راندن آن نیش می شنود آوا

به مبدعی که در ابداع او جهانی عقل ...

... چو شمع بر سرپایم کنون و حکم تو راست

به راندن که برو یا به خواندن که بیا

وثیقتم همه بر عفو توست و چون نبود ...

... چند گویی مرتضی مظلوم بود

وز خلافت راندن محروم بود

چون علی شیرحق است و تاج سر ...

... تا تو در پندار خویشی ای عزیز

خواندن و راندن نه ارزد یک پشیز

چون برون آیی ز پندار وجود ...

... که گفت ای مرد نه خوش شو بخواندن

نه دل ناخوش کن از خسران و راندن

قبول خویش را مشمر غنیمت ...

... بدان دم زندگی دانم جهان را

زهی عطار در اسرار راندن

مسلم شد ترا گوهر فشاندن ...

... شب و روز است کارت علم خواندن

از آنجا نکتههای بکر راندن

شب و روز است تحصیل تو از جان ...

... آن گدایی مرا چشمی رسید

فارغ از عالم گدایی راندن

بهتر از صد پادشایی راندن

چون بود هر روز یک نانت پسند ...

... از چه در صدر ریاست آمدی

کار تو گر مملکت راندن بود

ور ره تو علم دین خواندن بود ...

... لوح چه بود راز اشیا خواندن است

گر توانی معنی آن راندن است

عشق چه بود جملگی حق دیدنست ...

... و گفت فقر سر حق است نزدیک بنده چون فقر نهان دارد امین بودو چون ظاهر گرداند اسم فقر از او برخاست

و گفت علامت صدق سه چیز است اول آنکه قدر دنیا از دل تو برود چنانکه زر و سیم پیش تو چون خاک بود تا هرگاه که سیم و زر به دست تو افتد دست از وی چنان فشانی که از خاک دوم آنکه دیدن خلق از دل تو بیفتد چنانکه مدح و ذم پیش تو یکی بو دکه نه از مدح زیادت شوی و نه از ذم ناقص گردی و سوم آنکه راندن شهوت از دل تو بیفتد تا چنان شوی از شادی گرسنگی و ترک شهوات که اهل دنیا شاد شوند از سیر خوردن و راندن شهوات پس هرگاه که چنین باشی ملازمت طریق مریدان کن و اگر چنین نه یی تو را با این سخن چه کار

و گفت ترسگاری اندوه دایم است ...

... و گفت شوق ثمره محبت بود هر که خدای را دوست دارد آرزومند خدای و لقاء خدای بود

و گفت بقدر آنکه بدل بنده از خدای تعالی سروری رسد بنده را اشتیاق پدید آید بدو و بقدر آنکه بنده از دور ماندن او و از راندن او می ترسد بدو نزدیک شود

و گفت بخوف محبت درست گردد و ملازمت ادب بر دوست مؤکد گردد و گفت محبت را از آن نام محبت کردند که هر چه در دل بود جز محبوب محو گرداند ...

... و گفت هر که نیت مخالفت پیر کند بر طریقت بنماند و علاقه ایشان بریده گردد هر چند در یک بقعه باشند و هر که صحبت پیری کند آن گاه بدل اعتراض کند عهد صحبت بشکست و توبه بروی واجب شد با آنکه گفته اند حقوق استاد را توبه نباشد

و گفت ترک ادب درختی است که راندن بارآرد هر که بی ادبی کند بر بساط پادشاهان بدرگاه فرستند و هر که بی ادبی کند بر درگاه باستوربانی فرستند

و گفت هرکه با او صحبت کند بی ادب جهل او او را بکشتن سپارد زود ...

... اکنون بنشینم سره سره نظر می کنم تا نغزی های تو را ای الله می بینم و عشق من از دیدن تو فزون می باشد و می بینم که الله بر من پاره پاره خود را جلوه می دهد گفتم که ای الله از دور یعنی از عالم غیب تجلیت و طلعتت چنین خوب و شیرین است تا از نزدیک لطف تو چگونه باشد

باز می دیدم که اجزای کالبد من و از آن همه عالم و همه اندیشه ها گویی که همه عقل و حیات دارند که چنین فرمان بردارند و در تغیر و تبدل و فرمانبرداری الله در عمارت و ویرانی و این ادراک من آواز و بیان حیات و عقل ایشان است لاجرم در عشق الله همه اجزا از اجزای من مست می شوند و خوش می شوند چنانک در وقت راندن شهوت همه اجزا خوش شوند

باز هر حکمتی چون کف را ماند که از من برآید و بیفتد و وقتی که از الله اندیشم می بینم که الله این حالت مرا چگونه هست می کند و بدید می آرد اکنون ای حالت من و ای روح من همچنان سجده کنان افتاده باشید مر الله را ...

... در حضرت رفیع تو چون از من وضیع

لایق نبود راندن از سوزیان سخن

اینک ز بهر رسم ثنا از طریق عجز ...

... آن بغا و خسیسک و زن غر

نه روا باشد این سخن راندن

سایه دیو را عمر خواندن ...