... شرع او را از آن نیاید باک

اسب گردون بمانده از آورد

مفرش شرع او نگیرد گرد ...

... چشم خود را عصابه ای بربست

به بسی رنجها بر اسب نشست

در مصاف آمد و بگفت نسب ...

... سفله مردی بزد ورا تیری

سبک از اسب خود بزیر افتاد

در زمان جان به رنج و درد بداد ...

... نرساند ترا کسی آسیب

اسب و مرکب ترا دهم پس از آن

بزیی در جوار من آسان ...

... از پی جستن سلامت جان

اسب جان را در این محیط مران

داند آنرا که اهل ذهن و ذکا ست ...

... راکبی کز خرد عنان دارد

اسب انجام زیر ران دارد

چهره ای را که روز بد نبود ...

... ملک عقل از عقود کانی به

پادشاهی ز پاسبانی به

عقل را هیچ مدح نتوان گفت ...

... خرزی را چه ره بود زی در

عزم خشکی بر اسب و بر خر کن

چون به دریا رسی قدم سر کن ...

زینة اللٰه نه اسب و زین باشد

زینة اللٰه جمال دین باشد ...

... کام پر زهر باش و دل پر در

زانکه در جان به واسطه اسباب

زفتی از خاک رست و تری از آب ...

... سر و گردن یکی دو پا و دو دست

سگ و اسبست با تو در مسکن

آن گزنده ست و این دگر توسن ...

... سبب نفع نیک و دفع بدست

شهوت اسبست و خشم سگ در تن

معتدل دار هر دو را در فن ...

... زانکه داند کسی که رایض خوست

کانچه در سگ نکو در اسب نکوست

از پی نفع و دفع و قوت و جاه ...

... مرد پر دل ز حیز نهراسد

سست را اسب نیک بشناسد

کار دل جنگ و کار جان حذرست ...

... آن دوال رکاب چون کانی

آدمی پیش اسب بی درمست

آن دوال رکاب محتشم است ...

... که مه و به شوی ز صحبت مه

اسب توسن ز اسب ساکن رگ

گشت هم خو اگر نشد هم تگ ...

... زاده او برو کجا پاید

بارگیر تو تازی اسب دوان

تو خریدار لنگ و لاشه خران ...

... هست لفظ من استوی یوماه

اسب کودن به غزو نیست دوان

ورنه چون خر نداردی پالان ...

... گشته چون خار در مصاف زبون

خصم در پای اسب خرماگون

... دم فرزین بمان دم شه گیر

شاه بی پیل و اسب و بی فرزین

خاصه بی رخ نیرزدت خرزین ...

... نه به کاوه به سعی یک دو کیا

بستد از بیوراسب ملک نیا

بدهد بهر مصلحت خسرو ...

... دد بود دد نه پارسا باشد

عدل شه پاسبان ملکت اوست

بذل او قهرمان دولت اوست ...

... گرچه کشتی ز آب دارد سر

اسب او کشتیست هامون بر

کشتی از آب ساخته مفرش

اسب او کشتیست دریاکش

سوی پست از فراز همچو قدر ...

... چشمها کرده همچو جان در جسم

اسب و مرد از نهیب راه گریز

خشک مانده چو صورت شبدیز ...

... دل هریک ز بغی و کینه چو نار

اسب چون کوه و مرد همچو چنار

شه ز بس خون که ریخت از شش سون ...

... ظفر و فتح با رکوع و سجود

بر کلاه و قباش و اسب و ستام

فلک و اختران درود و سلام ...

... شاه بی تیغ باغ بی میغ است

پاسبان دین و ملک راتیغ است

کوه شاهست بر زمین وانگاه ...

... جود تو بهر جان آدم را

پاسبانست عرض عالم را

خاک حلم تو آتش نابست ...

... آب روی تو تازگی دین است

زورق رزق را که اسبابست

جان این بادپای از آن آبست ...

... دید از دور شاه و دستورش

راند محمود اسب را بر زال

تا همی باز پرسد آن احوال ...

... گفت هر پنج را برآویزم

اسب از اینجای پس برانگیزم

زود هر پنج را بیاوردند ...

... که به جستن تو گفتیی که صباست

گرم کرد اسب شاه از پی صید

تا کند مر ورا سبکتر قید ...

... آمد از بارگی فرو چون باد

اسب دربست و بند خویش گشاد

چونکه فارغ شد از مراد برفت ...

... هوس آن وطنش یار شدی

اسب راندی در آن خرابه چو باد

کردی آن روزگار و آن زر یاد ...

... همه با کام دل قرین گشته

همه با ساز و اسب و زین گشته

حزم او همچو خط او ز جلال ...