بخش ۴۱ - التمثیل فی حبّ الدّنیا و غرورها
خواجه‌ای را به مردمی دربست
متّکا ساختم بر او ننشست
گفتمش تکیه جای باشد خوش
گفت آن را که رشته شد ز آتش
کی سپارد به تکیه‌گه تن خویش
هرکه را گور و مرگ و محشر پیش
این همه تکیه‌ها غم و هوسست
تکیه‌گه رحمت خدای بسست
اینت آزادمرد دین‌پرور
اینت محکم حدیث حکمت خر
ای سنایی سخن دراز مکش
کوتهی به نمک ز دیگ بچش
خواجه تن را طلاق ناداده
دین همی جوید اینت آزاده
این جهان راست بهر مغروری
خانه ویران و پرده زنبوری
این جهان در حُلی و حُله نهان
گَنده پیریست زشت و گنده دهان
تو به نیرنگ و رنگ او مگرو
سخنان مزخرفش مشنو
چه طمع داری از درش آبی
چه نهی زیر پشته گردابی
صدهزاران چو تو به آب برد
تشنه باز آورد که غم نخورد
چون از این گَنده پیر گشتی دور
دست پیمان بدادی از پی حور
حور با تو چگونه پردازد
حور با گنده‌پیر کی سازد
سه طلاقش ده ارت هیچ هُش است
زانکه این گنده پیر شوی کُش است
حیدری نیست اندرین آفاق
دهد این گَنده پیر را سه طلاق
در جهان حیدران اگرچه بسند
در ره دین به گرد او نرسند
چون شود دهر با تو یک دم خوش
چون جهد ناگه از خیار آتش
نوش اینجات زهر آنجایست
تری مغز آفت پایست
تا بُوَد دنیی‌ات نباشد حور
از معانی بدانکه دوری دور
از امانی بجمله دست بدار
همچو غوغا به شهر دست برآر
چکنی خداکدان پر مارش
که مه او مه سگش مه مردارش
دور شو زو که از تُنُک مایه
چوژه لنگ آید ار خری خایه
گربه‌وار او غذای خود زاید
زادهٔ او برو کجا پاید
بارگیر تو تازی اسب دوان
تو خریدار لنگ و لاشه خران
خوی شیران پذیر با صولت
همچو گربه مباش دون همّت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر ناظر به واقعیات زندگی و ناپایداری دنیا است. شاعر با اشاره به خواجه‌ای که به آسودگی نمی‌نشیند، بر لزوم رهاسازی تکیه‌گاه‌های دنیوی تأکید می‌کند. او می‌گوید که هیچ‌کس نمی‌تواند با تکیه به دنیا از مرگ و محشر بگریزد، و این تکیه‌ها در واقع غم و هوس هستند. شاعر به انسان‌ها توصیه می‌کند که از مغروری و زرق و برق دنیا دوری کنند و به جای آن به رحمت خدا و دین روی آورند. او بر این باور است که این دنیا پر از فریب است و باید از آن دور شد، زیرا در نهایت همه چیز به فنا می‌رسد. شاعر به جستجوی حقیقت و معانی عمیق‌تر می‌پردازد و به یادآوری عواقب وابستگی به دنیای فریبنده دعوت می‌کند.
هوش مصنوعی: من برای شخصی بزرگ و محترم به طور کامل و با احترام جایگاهی درست کردم، اما او بر آن ننشست و از آن استفاده نکرد.
هوش مصنوعی: به او گفتم که تکیه‌گاه جایی مناسب است. او پاسخ داد که آنچه از آتش به وجود آمده، همیشه گرم و جذاب است.
هوش مصنوعی: هرکس نمی‌تواند به راحتی به آغوش زندگی و آرامش خود برگردد، زیرا مرگ و دنیای پس از آن همیشه در انتظار ماست.
هوش مصنوعی: این همه اتکاء و تکیه‌ها ناشی از ناراحتی و آرزوهای بیهوده است، در حالی که محل و پناه واقعی در رحمت خداوند است.
هوش مصنوعی: این مطلب به این موضوع اشاره دارد که شخصی با ایمان و مستقل است و به شدت به آموزه‌های حکمت و دین پایبند می‌باشد. او با جدیت به تعالیم و اصولی که در زندگی خود دارد، احترام می‌گذارد و از آنها پیروی می‌کند.
هوش مصنوعی: ای سنایی، سخن را طولانی نکن، زیرا اختصار در کلام مانند چشیدن نمک از دیگ، مزه‌اش را بهتر می‌کند.
هوش مصنوعی: آدمی که در پی آزادگی است، تن خودش را از قید و بند رها کرده و در جستجوی حقیقت و معنای دین می‌باشد.
هوش مصنوعی: این دنیا برای کسانی که به خودخواهی و غرور اهمیت می‌دهند، مانند خانه‌ای خراب و بی‌محتوا است که زندگی‌شان پر از مشکلات و چالش‌هاست.
هوش مصنوعی: این دنیا در ظاهر زیبا و جذاب است، اما در باطن زشتی و پیری نهفته است.
هوش مصنوعی: به فریب و ظاهر او توجه نکن و به حرف‌های بی‌اساسش گوش نده.
هوش مصنوعی: چه امیدی از دریا داری وقتی که آن را زیر پشته‌ای از امواج قرار داده‌ای؟
هوش مصنوعی: صدها هزار نفر مانند تو در آب غرق شدند، اما تو دوباره به shore برگشتی تا غم به دل نگیری.
هوش مصنوعی: وقتی از این وضعیت ناخوشایند و دشوار دور شدی، پیمان و عهدی با زیبایی و خوشبختی در زندگی‌ات بسته‌ای.
هوش مصنوعی: حور به چه بازی‌ای با تو مشغول شود وقتی که با مردی بزرگ‌تر و پیرتر از خود سر و کار دارد؟
هوش مصنوعی: اگر سه بار کسی را طلاق بدهی، دیگر هیچ هراسی نخواهی داشت، چرا که این رفتار تو تو را بی‌پروا و بی‌ملاحظه می‌کند.
هوش مصنوعی: در این دنیا هیچ کس مانند حیدر وجود ندارد که بتواند این پیر را سه بار طلاق دهد.
هوش مصنوعی: در این دنیا، اگرچه بسیاری از افراد ممکن است در راه دیانت تلاش کنند، اما به مقام و نزدیکی او نخواهند رسید.
هوش مصنوعی: وقتی که زمان به تو لبخند می‌زند و خوشی را به تو هدیه می‌دهد، ناگهان ممکن است شرایط تغییر کند و آتش مشکلات به جانت بیفتد.
هوش مصنوعی: این بیت اشاره دارد به این که لذت‌ها و خوشی‌های آنی گاهی ممکن است دارای عواقب زیانبار و تلخ در آینده باشند. با وجود جذابیت‌هایی که در لحظه دارند، ممکن است تبعات منفی و خطرناک آنها در زندگی نشان داده شود. بنابراین باید با احتیاط در انتخاب‌ها و لذت‌هایمان اقدام کنیم.
هوش مصنوعی: تا زمانی که دنیایت بر پاست، از معانی واقعی دوری.
هوش مصنوعی: به دنبال امنیت و آرامش نباش، بلکه مانند شور و هیجان به زندگی‌ات پرداز و دست به اقدام بزن.
هوش مصنوعی: خود را به خدایی می‌کنی که در فضای او پر از مشکلات و دردسر است؛ که او هم در حقیقت، همانند قلاده‌اش به تو وابسته است.
هوش مصنوعی: از او دوری کن که اگر از کم‌فهمی‌اش بگذری، ممکن است به زشتی و نادانی‌اش دچار شوی.
هوش مصنوعی: شخصی مانند گربه که برای خود غذا تولید می‌کند، نمی‌داند که برای کجا و چه چیزی باید درنگ کند یا بماند.
هوش مصنوعی: تو مانند اسبی تندرو و زرنگ هستی، اما خریدار تو کسی است که فقط به چیزهای بی‌ارزش و نابسامانی‌ها توجه دارد.
هوش مصنوعی: به دلیر بودن و داشتن روحیه‌ای قوی مانند شیران افتخار کن و خود را به اندازه‌ای کوچک و حقیر نکن که شبیه به گربه باشی. روح بلند و همت بزرگ داشته باش.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.