... نه دل در سینه و نه عقل بر جای

نه مقنع بر سر ونه کفش در پای

ز سوز دلبرش دل گشته بریان ...

... که روی حق نبینی رویت اینست

اگر کفش کهن یا ژنده داری

وگر نانی بخاک افگنده داری ...

... ز بعد او کلیم الله را دان

عصا شد در کفش مانند ثعبان

بیامد بعد از آن عیسی مریم ...

... خراباتی شو و کامی از او یاب

دگر ره از کفش جامی ازو یاب

ستان جامی که جام جم چه باشد ...

عشق چیست از قطره دریا ساختن

عقل نعل کفش سودا ساختن

فکر چیست اسرار کلی حل شدن ...

در زمستان یک شبی بهلول مست

پای در گل میشد و کفشی بدست

سایلی گفتش که سر داری براه ...

... کرد بر مجلس مگر مردی گذر

گفت پیش آرید کار کفشگر

خواجه کان بشنود شد با درد جفت ...

... رهروان را همچو مرغان می مسوز

رهروان را پاره بر کفش دوز

ره روانند اهل مجلس سر بسر

پاره دوزی کن چو مرد کفشگر

پشه را قوت پیلی میدهی

مور را با جبرییلی مینهی

راه رو را گر بخواهی دوخت کفش

بس طپانچه میزنی تو با درفش ...

... بود آنجا کودکی درویش حال

کفشگر بودش پدر بی ملک و مال

دل ز عشق آن پسر مستش بماند ...

... گفت این کودک بگو تا آن کیست

گفت آن کفشگر مقصود چیست

گفت آخر شرم دار ای اوستاد ...

... آن یکی گفتش که گل بگرفت راه

خویش را بر خیز کفشی ژنده خواه

گفت چون پا را کنم کفشی طلب

خاصه اندر زیر میگیرند شب ...

... یا دلم ده باز تا چند از بلا

یا نه باری ژنده کفشی ده مرا

... آن یکی گفتش فلان مرد نه خرد

در نهان کفشی بدزدید و ببرد

کفش ازو میبستدیم اینجایگاه

شورشی برخاست زان گم کرده راه ...

... برفکندی پرده عصمت ز ما

کفش دزد اولستی این گدا

کس چه داند تا چه حکمت میرود ...

... نقد کن عیدی برای چون منی

کفشی و دستاری و پیراهنی

گر دهیم این هرچه گفتم ماحضر ...

... گفت دستاریم کن این لحظه راست

جامه و کفشم اگر ندهی رواست

مدبری بر بام آن ویرانه بود ...

... پس چنان شد که هیچ کس نام وی نشنودی الا که راحتی به دل وی برسیدی

و طریق زهد پیش گرفت و از شدت غلبه مشاهده حق تعالی هرگز کفش در پای نکردی حافی از آن گفتند با او گفتند چرا کفش در پای نکنی

گفت آن روز که آشتی کردند پای برهنه بودم باز شرم دارم که کفش در پای کنم و نیز حق تعالی می گوید زمین را بساط شما گرداندم بر بساط پادشاهان ادب نبود با کفش رفتن

جمعی از اصحاب خلوت چنان شدند که بکلوخ استنجا نکردند و آب از دهن بر زمین نینداختند که جمله در او نور الله دیدند بشر را نیز همین افتاد بل که نور الله چشم رونده گردد - بی یبصر - جز خدای خود را نبیند هر که را خدای چشم او شد جز خدای نتواند دید چنانکه خواجه انبیا علیهم السلام در پس جنازة ثعلبه به سر انگشت پای می رفت فرمود ترسم که پای بر سر ملایکه نهم و آن ملایکه چیستنور الله المومن ینظر به نور الله ...

... شیخ انکار در وی بدید گفت به فلان کوه غاری است در آن غار یکی از دوستان ماست از وی سؤال کن تا بر تو کشف گرداند

برخاست و بدان غار شد اژدهایی دید عظیم سهمناک چون آن بدید بیهوش شد و جامه نجس کرد و بی خود خود را از آنجا بیرون انداخت و کفش در آنجا بگذاشت و همچنان باز خدمت شیخ آمد و در پایش افتاد و توبت کرد

شیخ گفت سبحان الله تو کفش نگاه نمی توانی داشت از هیبت مخلوقی در هیبت خالق چگونه کشف نگاه داری که به انکار آمده ای که مرا فلان سخن کشف کن

نقل است که قرایی را انکاری بود در حق شیخ که کارهای عظیم می دید و آن بیچاره محروم گفت این معاملت ها و ریاضت ها که او می کشد من هم می کشم او سخنی می گوید که ما در آن بیگانه ایم ...

... عبدالله گفت چون این بشنیدم اضطرابی در من پدید آمد این همه خلایق که از اطراف و اکناف جهان با چندین رنج و تعصب من کل فج عمیق از راههای دور آمده و بیابانها قطع کرده این همه ضایع گردد

پس آن فرشته گفت در دمشق کفشگری نام او علی بن موفق است او به حج نیامده است اما حج او قبول است و همه را بدو بخشیدند و این جمله در کار او کردند

چون این بشنید م از خواب درآمدم و گفتم به دمشق باید شد و آن شخص را زیارت باید کرد پس به دمشق شدم و خانه آن شخص را طلب کردم و آواز دادم شخصی بیرون آمد گفتم نام تو چیست ...

... پناه فضل ابوالفضل فخر دولت ودین

که شد چو خاک به پیش کفش محقر زر

تویی که رسم ترازو به عهد تو برخاست ...

صدری که برکشید کفش ورچه چاکرم

چون تیغ آفتاب به چرخ زره ورم ...

... صدرش مقر جاه و درش جای دولت است

طبعش مکان لطف و کفش معدن سخاست

ای پیش رای روشن تو همچو آفتاب ...

... چو آسمان و زمین را به انبیا بنواخت

یکی از آن دو ندانست کفش از دستار

چو آدمی و پری را به اهبطوا افکند ...

... می نیارد بر او گماشت نظر

در کفش ناله می کند بر بط

بر رخش خنده می زند ساغر ...

... زماه رایت او عاریت ستاند نور

کفش چنانک به وقت سخا فرو ریزد

به روی دست نهانخانه جبال و بحور ...

... قبله و قدوه شاهان جهان نورالدین

که ندارد دو جهان پیش کفش مقداری

آنک حفظش ز پی دفع حوادث هر روز ...