ای دل غافل مباش خفته درین مرحله
طبل قیامت زدند خیز که شد غافله
روز جوانی گذشت موی سیه شد سپید
پیک اجل در رسید ساخته کن راحله
آنکه ترا زاد مرد و آنکه ز تو زاد رفت
نیست ازین جز خیال نیست از آن جز خله
خیزو درین گورها در نگر و پند گیر
ریخته بین زیر خاک ساعد و ساق و کله
آنکه سر زلف داشت سلسله بر گرد رو
سلسلهٔ آتشین دارد از آن سلسله
تکیه مکن بر بقا زان که در آرد به خاک
صولت شیر عرین پیکر اسب گله
زود کند او خراب این فلک کوژ را
هم زحل و مشتری هم اسد و سنبله
این همه آهنگ تو سوی سماع و سرود
وینهمه میلت مدام سوی می و ولوله
خانه خریدی و ملک باغ نهادی اساس
ملک به مال ربا خانه به سود غله
فرش تو در زیر پا اطلس و شعر و نسیج
بیوهٔ همسایه را دست شده آبله
او همه شب گرسنه تو ز خورشهای خوب
کرده شکم چارسو چون شکمه حامله
سعی کنی وقت بیع تا چنه‌ای چون بری
باز ندانی ز شرع صومعه از مزبله
دزد به شمشیر تیز گر بزند کاروان
بر در دکان زند خواجه به زخم پله
در همه عمر ار شبی قصد به مسجد کنی
گرچه به روی و ریا بر کنی از مشعله
در رمضان و رجب مال یتیمان خوری
روزه به مال یتیم مار بود در سله
مال یتیمان خوری پس چله داری کنی
راه مزن بر یتیم دست بدار از چله
صوفی صافی شوی بر در میر و وزیر
صوف کنی جامه را تا ببری زان زله
گر بخوری شکر کن ور نخوری صبر کن
پس مکن از کردگار از پی روزی گله
چند شوی ای پسر از پی این لقمه چند
همچو خران زیر بار همچو سگان مشغله
دامن توحید گیر پند سنایی شنو
تا که بیابی به حشر ز آتش دوزخ یله
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر هشداردهنده درباره غفلت انسان از عمر و قیامت است. شاعر به مخاطب یادآوری می‌کند که زندگی دنیا گذراست و جوانی به سرعت به پیری می‌رسد. او به مرگ و ناپایداری این دنیا اشاره می‌کند و از مخاطب می‌خواهد که از خیالات و آرزوهای بی‌اساس خود دور شود و به حقیقت زندگی فکر کند. همچنین به بی‌عدالتی‌های اجتماعی، فقر و غفلت از دیگران اشاره می‌کند و بر وجوب رعایت حقوق یتیمان و انصاف در کسب و کار تأکید می‌کند. در نهایت، شاعر دعوت می‌کند به توحید و تغییر در رفتار برای نجات از عذاب آخرت.
هوش مصنوعی: ای دل، غافل نباش و در این مرحله خواب نکن؛ چرا که صدای طبل قیامت به صدا درآمده است، برخیز زیرا که کاروان به راه افتاده است.
هوش مصنوعی: روزهای جوانی سپری شد و موهای سیاه حالا سفید شده‌اند. زمان مرگ نزدیک است، پس آماده‌سازی سفر را آغاز کن.
هوش مصنوعی: کسی که تو را به دنیا آورد و کسی که از تو زاده شد، در واقع تنها تصورات و خیالات هستند و هیچ چیز دیگری از این ماجرا وجود ندارد.
هوش مصنوعی: برخیز و به این قبرها نگاه کن و عبرت بگیر. زیر خاک، دست‌ها و پاها و سرها ریخته شده است.
هوش مصنوعی: آن کسی که موی برافراشته‌ای دارد، زنجیری بر گردن خود دارد که از آتش ساخته شده است و این زنجیر به دلیل همان موی زیباست.
هوش مصنوعی: به ماندگاری تکیه نکن، زیرا همان‌طور که شیر جنگل هم روزی به زمین می‌افتد، قدرت و زیبایی اسب‌های گله نیز به زودی از بین می‌رود.
هوش مصنوعی: زمانی که این دنیا با تمام چرخش‌ها و تغییراتش به پایان می‌رسد، نه تنها سیارات بزرگ مانند زحل و مشتری بلکه دیگر نشانه‌های زودگذر نیز به زودی نابود خواهند شد.
هوش مصنوعی: این همه اشتیاق تو برای رقص و آواز است، اما همواره گرایش تو به می و شلوغی است.
هوش مصنوعی: خانه‌ای خریداری کردی و باغی را به آن اضافه کردی. اما پایه‌گذاری این ملک بر اساس مال حرام و سودهای حاصل از غله است.
هوش مصنوعی: فرش تو زیر پا، نازک و زیباست و شعر و بافتی که از دست همسایهٔ بیوه به خاطر آبله آسیب دیده است.
هوش مصنوعی: او تمام شب از گرسنگی رنج می‌برد و شکمش همچون شکم یک زن باردار شده، پر شده از خوراکی‌های خوب که هرگز به او نرسیده است.
هوش مصنوعی: اگر در هنگام خرید تلاش کنی و اطلاعات کافی نداشته باشی، در نهایت نمی‌توانی تفاوت میان یک مکان معتبر و یک محل نامناسب را تشخیص دهی.
هوش مصنوعی: اگر دزدی با شمشیر تیز به کاروانی حمله کند، کاروان به در دکان صاحب‌کار می‌زند و او هم با زخم بر پله‌ها مواجه می‌شود.
هوش مصنوعی: اگر در تمام عمرت یک شب تصمیم بگیری به مسجد بروی، حتی اگر با نیت ریا و نمایش باشد، باز هم از آتشِ عشق الهی بهره‌مند خواهی شد.
هوش مصنوعی: اگر در ماه‌های رمضان و رجب مال یتیمان را بخوری، روزه‌ات مانند مال یتیم خواهد بود و از تو پذیرفته نخواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر مال یتیمان را می‌خوری و به فکر خودت هستی، پس چرا انتظار داری که از راه راست دور نشوی و به نیکی رفتار کنی؟ دوری از یتیمان و دست از مال آنها بردار.
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی عموماً پاک و بی‌آلایش شوی، باید به درگاه پادشاه و وزیر بروی و لباس خود را به درستی تغییر بدهی تا از هر عیب و نقصی رها شوی.
هوش مصنوعی: اگر شکر داریم، شکرش را بکنیم و اگر نداریم، صبر کنیم. پس نباید از خداوند بابت روزی ناراضی باشیم.
هوش مصنوعی: چند بار می‌خواهی به دنبال این لقمه بروی، مانند خرهایی که زیر بار سنگین زحمت دارند و همچون سگ‌ها درگیر مشغله‌های بی‌پایان هستند؟
هوش مصنوعی: به دنبال حقیقت توحید باش و از نصیحت سنایی بهره‌مند شو تا در روز قیامت از عذاب جهنم در امان باشی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
از نَفَس دوست شد مریمِ جان حامله
معتقد و اعتراف معترض و ولوله
نطفه ی امرست وز او روح تولد شده
مریم جان لاجرم بکر شود حامله
از درِ این رمز نیست مردِ تهی معرفت
[...]
جهان فرتوت باز چمید زی فرهی
کدورت فصل دی نهاد رو بربهی
چمان شد اندر چمن دوباره سرو سهی
بشیر فرورد داد به بلبلان آگهی
که گل بسر بر نهاد دوباره تاج شهی
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.