شاه را خواهی که بینی، خاک شو درگاه را
ز آبرو آبی بزن درگاه شاهنشاه را
نعل کن چون چتر او دیدی کلاه چرخ را
چاک زن چون روی او دیدی قبای ماه را
چون کله بر سر نشین دزدان افسر جوی را
چون خرد در جان نشان رندان لشکرگاه را
از برای عز دیدار سیاوخشی و شش
همچو بیژن بند کن در چاه خواری جاه را
عافیت را سر بزن بهر کمال عشق را
عاقبت را دم بزن بهر جمال راه را
هم به چشم شاه روی شاه خواهی دید و بس
دیده اندر کار شه کن کوری بدخواه را
آه غمازست اندر راه عشق و عاشقی
بند برنه در نهانخانهٔ خموشی آه را
از سر آزاد مردی تیغی از غیرت بزن
هم شفاعت جوی را کش، هم شفاعت خواه را
درد عشق از مرد عاشق پرس از عاقل مپرس
کگهی نبود ز آب و جاه یوسف چاه را
عقل بافندهست منشان عقل را بر تخت عشق
آسمان عشاق را به ریسمان جولاه را
گر سپر بفگند عقل از عشق گو بفگن رواست
روی خاتون سرخ باید خاک بر سر داه را
پیش گیر اندر طلب راه دراز آهنگ و تنگ
گو دل اندر شک شکن، صبر زبان کوتاه را
درد موسیوار خواهی جام فرعونی طلب
بادههای عافیت سوز و ملامت کاه را
هر غم و شادی که از عشقت هم عشقست از آنک
بار عندالله باشد تخم عبدالله را
کاه گرداند وفای عشق تا برجانت نیز
حکم نبود عقل شغل افزای کارآگاه را
باد کبر از سر بنه در دل برافراز آتشی
پس برآن آتش بسوزان آبگون درگاه را
چون شدی کاهی سنایی گردکاهی گرد و بس
زان که کاهی به شناسد قدر و قیمت کاه را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره عشق، نیاز به صداقت و ولایتی است که در راه عشق باید طی کرد. شاعر به مخاطب میگوید که برای رسیدن به مقام بلند عشق و نزدیکی به شاه (نماد عشق حقیقی)، باید از خودگذشتگی و تلاش کرد و در عین حال از کبر و خودپسندی دوری گزید. همچنین، احساسات و تجربیات عاشقانه را همچون درد و شوقی میداند که تنها از عاشقان واقعی درک میشود و عقل در این مسیر نمیتواند راهگشا باشد. در نهایت، شاعر به مخاطب توصیه میکند که در طلب عشق باید صبور و مقاوم باشد و خود را در برابر چالشها به خوبی مدیریت کند.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی شاه را ببینی، باید به مقام و منزلت او احترام بگذاری و از این رو، خود را در خاک درگاه او قرار دهی و با ارادت به او نزدیک شوی.
هوش مصنوعی: وقتی او را مشاهده کردی، مانند چتر درخشان بر سرش، باید به خودت بیایی و از او حمایت کنی. و وقتی زیباییاش را دیدی، باید به او احترام بگذاری و سجده کن.
هوش مصنوعی: وقتی که سردمداران دزدان بر سر خود تاج و افسر میگذارند، نشانوارهی جوانمردی در دل رندان و در میان سپاه نمایان میشود.
هوش مصنوعی: به خاطر محبت و دیدار زیبایی، همچون بیژن که در چاه گرفتار شد، در افت دلتنگی و بیاحترامی خود را نگهدار.
هوش مصنوعی: بهتر است گاهی به بهشت سلامی بدهی و به دنبال کمال عشق باشی، چون در نهایت باید به زیبایی و جمال آن برسیم. همچنین باید به راه دنبال شده توجه کنیم.
هوش مصنوعی: در نگاه شاه، تنها زیبایی شاه را خواهید دید. بنابراین، در کارهای او، توجه کرده و به دشمنان کور و بدخواه اجازه ندهید که تأثیری بگذارند.
هوش مصنوعی: عشق و عاشقی با درد و غم همراه است و این درد، در دل خاموشی و سکوت پنهان است. در واقع، این غم به عنوان یک شاهد و نشانهای در مسیر عشق نمایان میشود.
هوش مصنوعی: از سر آزادگی و مردانگی، با غیرت عمل کن و همزمان هم از کسی که شفاعت میخواهد، دفاع کن و هم کسی که شفاعت میکند را از خطر نجات بده.
هوش مصنوعی: درد عشق را باید از کسی که عاشق است بپرسی، نه از عاقل. زیرا عاقل نمیتواند درک کند که یوسف چطور به خاطر آب و جاه به چاه افتاد.
هوش مصنوعی: عقل مانند بافندهای است که افکار و اندیشهها را میبافد. در اینجا، عشق مانند یک آسمان بزرگ برای عاشقان است و آنها را با ریسمان به هم متصل میکند، مانند اینکه یک جولاهه (بافنده پارچه) رشتهها را به هم میزند.
هوش مصنوعی: اگر عقل از عشق آسیب ببیند، این را میتوان پذیرفت. اما زیبایی آن خانم باید بر سر مردی که میداند، خاک بیفشاند.
هوش مصنوعی: در طلب علمی عمیق و راهی سخت و دشوار، دل را به شک و تردید واگذار نکن و صبر کن تا زبانت به سخن گفتن نرسد.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی مانند موسی درد و رنج را تحمل کنی، باید از زندگی فرعونوار دوری کنی و به دنبال شرابهای آرامشبخش، که هم درد را کاهش دهند و هم ملامت را کم کنند، بروی.
هوش مصنوعی: هر حس غم و شادی که در ارتباط با عشق تو وجود دارد، ناشی از عشق است. این احساسات به خاطر این است که در نزد خداوند، میوههایی که از محبت عبدالله به وجود میآید، با ارزش و محترم است.
هوش مصنوعی: عشق همیشه وفادار است و حتی اگر عقل بر کار انسان حاکم باشد، عشق میتواند به معنای عمیقتری برسد. عشق به ما کمک میکند تا به چیزهایی فراتر از منطق و عقل رفتاری عمل کنیم و در این مسیر، گاهی به کارهایی بپردازیم که از نظر عادی قابل توجیه نیست.
هوش مصنوعی: از خودخواهی و تکبر دست بردار و در دل خود آتشی روشن کن، سپس با آن آتش، آبی که ورودیات را میسازد، بسوزان.
هوش مصنوعی: وقتی تبدیل به چیز بیارزشی مثل کاه شدی، در نظر دیگران هم به همین شکل دیده میشوی و اهمیت تو را تنها همان افرادی میفهمند که خودشان به آن چیز بیارزش آشنا هستند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
سال چون نو گشت فرزند نو آمد شاه را
شاه نیکو روی نیکوعهد نیکوخواه را
خواست یزدان تا ز نسل شاه بنماید به خلق
چون ملکشاه و چو طغرلشاه و سلطانشاه را
خواست دولت تا بود چون آفتاب و مشتری
[...]
در شب تاریک برداری نقاب از روی خویش
مرد نابینا ببیند باز یابد راه را
طاقت پنجاه روزم نیست تا بینم ترا
دلبرا شاها ازین پنجاه بفکن آه را
پنج و پنجاهم نباید هم کنون خواهم ترا
[...]
عقل را با عشق کاری نیست زودش پنبه کن
تاچه خواهی کرد آن اشتردل جولاه را
عقل نزد عشق خود راهی تواند برد نه
نزد شاهنشه چه کار اوباش لشگر گاه را
حد و اندازه ندارد نالهها و آه را
چون نماید یوسف من از زنخ آن چاه را
راه هستی کس نبردی گرنه نور روی او
روشن و پیدا نکردی همچو روز آن راه را
چون مه ما را نباشد در دو عالم شبه و مثل
[...]
روی ترکم بین مکن نسبت به خوبی ماه را
ترک من در خیل دارد همچو مه پنجاه را
دامن خرگه براندازد به شبها تا مگر
گمرهی در منزل او باز یابد راه را
رهنمایان فلک با شبروان ره گم کنند
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.