روایتست که ختم رسل شب معراج
چو از تقریب ایزد نهاد بر سر تاج
به بحر وحدت یکتا چنان شد احمد غرق
که غیر میم احد را نماند ز احمد فرق
پس از افاضه فیض حضور و قرب وصول
که کرد قوس صعودش به سوی خاک نزول
در آسمان چهارم ز فلک او ادنی
رسید چون مه افلاک لیله الاسری
جناب موسی عمران به تهنیت بگشاد
لب مبارک خود از پی مبارک باد
سئوال کرد که ای رهسپار عرش عظیم
چه کرد با تو ز الطاف کردگار کریم
جواب داد که بر من خدای پاک ودود
ز مرحمت در احسان و بذل و جود گشود
قرار داد که پنجاه وقت بهر نیاز
کنند هر شب و روز امتم ادای نماز
کلیم گفت که ای برج اختر رفعت
به امت تو نمیباشد آنقدر طاقت
به سوی حق پی تخفیف حال رجعت کن
برای امت خود از خدا شفاعت کن
چهار با نبی نزد حضرت یکتا
نمود روی شفاعت به خواهش موسی
به آن جناب بهر نوبت از خدای مجید
نوید بخشش و تخفیف و فیض و لطف رسید
برای خواهش احمد نماز آخر کار
به پنج وقت ز پنجاه وقت یافت قرار
نمود در ره امت تحمل زحمت
که تا کنند تلافی به عترتش امت
ولی به ماریه از لشکر عبید زیاد
کسی به سبط نبی مهلت نماز نداد
طلب نمود حسینش چو روز عاشورا
پی نماز امان از جماعت اعدا
جواب داد لعینی از آن گروه جهول
که ای حسین نماز تو کی بود مقبول
دو تن ز یاور و انصار سبط پیمبر
به پیش تیر بلا جان خود نمود سپر
به خاک کرد تیمم امیر ملک حجاز
ز قحط آب به جای وضو برای نماز
کشید صوت اذان قاسم حزین ز جگر
اقامه گفت علی اکبر از برای پدر
ز خوف تیر مخالف که بود در پرواز
چه گویم آنکه شه دین چگونه کرد نماز
چسان نماز که از کربلا به چرخ اثیر
بلند بود ز تکبیر خصم غرش تیر
نمود همره اصحاب سیدالشهداء
بدین طریق جمایعت نماز ظهر نهاد
ولی به عصر نمازش دگر فرادا بود
که زیر خنجر شمر شریر تنها بود
به ظهر کرد تیمم اگر ز ظلم عدو
ز خون گرفت برای نماز عصر وضو
گهی ز خون جبین آبروی خود میجست
گهی ز تشنه لبی دست را زجان میشست
مخدرات حریمش به جای ذکر اذان
همه چو مار گزیده به الامان و فغان
کشید جای اقامه خروش و ناله و آه
میان دامن وی شاهزاده عبدالله
به جای بستن احرام و گفتن تکبیر
بلند کرد به روی دو دست طفل صغیر
ز ضربت چکمه شمر ستمگر مردود
گذشته بود نماز وی از قیام و قعود
پی قنوت گهی راز جوی داور بود
گهی به فکر غم امت پیمبر بود
درید تیر سه شعبه چو ناف او از هم
پی رکوع و سجود گاه راست شد گه خم
به زیر لب نفسی ذکر العطش میکرد
دمی دگر ز عطش زیر تیغ غش میکرد
گهی به شمر سخن بهر آب برلب داشت
گهی نظر به در خیمه سوی زینب داشت
به سجده بود سر آن شهید راه خدا
که از قفا سر او را نمود شمر جدا
به فرق (صامت) بیچاره عاقبت شد خاک
ز قتل زینت آغوش سید لولاک
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر ناظر به معراج پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص)، و ملاقات او با موسی (ع) است. در این روایت، حضرت محمد در مقام قرب به خداوند قرار میگیرد و پس از دریافت دستور نماز، به درخواست موسی از خدا برای تخفیف در تعداد نمازهای روزانه برای امت خود عمل میکند.
سپس شعر به واقعه عاشورا و نماز حضرت حسین (ع) اشاره میکند. در زمان نبرد، حسین (ع) به رغم تشنگی و شرایط سخت، در تلاش است تا نماز را به جا آورد. او در حالی که بر اثر تیراندازی دشمن مجروح و تحت فشار است، به جانبازان و خانوادهاش فکر میکند.
این شعر به توصیف مصیبتهای عاشورا و چگونگی ادا کردن نماز در شرایط دشوار میپردازد و به احساساتی همچون غم و درد در این واقعه تاریخی اشاره میکند. نهایتاً، حسین (ع) در حال سجده به شهادت میرسد و مظلومیت او به تصویر کشیده میشود.
هوش مصنوعی: نقل شده است که در شب معراج، هنگامی که پیامبر آخرالزمان به نزدیکی خداوند رسید، خداوند تاج و مقام ولایت را بر سر او نهاد.
هوش مصنوعی: احمد به اندازهای در دریای یکتایی غرق شد که هیچ ویژگی دیگری از او جز حرف "میم" باقی نماند.
هوش مصنوعی: بعد از اینکه نعمت و رحمت الهی از حضور و نزدیکی به حق بروز کرد، قوس صعود او به سوی زمین و دنیا نزول کرد.
هوش مصنوعی: در آسمان چهارم، او به عرش نزدیک شد، مانند ماهی که در شب معراج به بالاترین نقطه خود میرسد.
هوش مصنوعی: جناب موسی بن عمران با کلام مبارک خود، برای祝 سابقه و خوشبینی ابراز مسرّت و خوشحالی کردند.
هوش مصنوعی: پرسید که ای کسی که به سفر آسمانهای بلند رفتهای، لطفهای خداوند بزرگ با تو چه کرده است؟
هوش مصنوعی: او گفت که خداوند پاک و مهربان، از سر لطف و بزرگواری، درهای احسان و بخشش را به روی من گشاد است.
هوش مصنوعی: توافق کردند که هر شب و روز، پنجاه بار به خاطر نیازهای مردم، نماز بخوانند.
هوش مصنوعی: کلیم اشاره میکند که ای ستاره درخشان، مقام و مرتبه تو برای ملت تو اینقدر نیست که بتوانند آن را تحمل کنند.
هوش مصنوعی: به سمت خداوند برو و برای آرامش حال مردم شفاعت کن تا از او برای امت خود درخواست رحمت و کمک کنی.
هوش مصنوعی: چهار پیامبر به درگاه خداوند یکتا حاضر شدند و درخواست شفاعت کردند، و این خواسته به خاطر موسی بود.
هوش مصنوعی: به آن بزرگوار به هر بار، از جانب خداوند بزرگ خبر خوش بخشش، آرامش و رحمت و لطف رسید.
هوش مصنوعی: برای درخواست احمد، در نهایت پنج نماز از پنجاه نماز به او داده شد که راحتی و آرامش را برایش به ارمغان آورد.
هوش مصنوعی: در مسیر پیروان دین، زحمتهای بسیاری را تحمل کردند تا به خاطر خانوادهاش جبران کنند.
هوش مصنوعی: در لشکر عبید زیاد، کسی به ماریه اجازه نداد که به پسران پیامبر (سبط نبی) وقت نماز را بدهد.
هوش مصنوعی: حسین در روز عاشورا درخواست کرد که نماز بخواند و از جمعیت دشمن، امنیت و امان بخواهد.
هوش مصنوعی: عزیزی از آن جمعی که نادان بودند، به حسین گفت: "نماز تو کی مورد پذیرش است؟"
هوش مصنوعی: دو نفر از یاران و حامیان پیامبر، برای دفاع از جان خود در برابر تیر و بلای ناگوار، خود را سپر قرار دادند.
هوش مصنوعی: به خاطر کمبود آب در سرزمین حجاز، امیر به جای وضو برای نماز، تیمم کرد و به خاک دست زد.
هوش مصنوعی: صدای اذان قاسم با حالتی غمگین از دل برخواسته و علی اکبر به خاطر پدرش اقامه را اعلام کرد.
هوش مصنوعی: از ترس تیر دشمن که در حال پرواز بود، چه بگویم از کسی که امام دین چگونه نماز خواند.
هوش مصنوعی: چگونه میتوان نماز را که از کربلا به آسمان میرفت، به یاد آورد در حالی که صدای تکبیر دشمن مانند غرش تیر به گوش میرسید؟
هوش مصنوعی: در این بیت به نمایش همراهی و وفاداری یاران امام حسین (ع) اشاره شده است. به طوری که این همراهی و اتحاد، به شکل برگزاری نماز ظهر در جماعت نمایش داده شده است. این نشان از اهمیت اتحاد و همراهی در زمانهای سخت دارد.
هوش مصنوعی: در زمان نماز او، دیگر نمیتوانست تنها باشد، چرا که زیر تیزی خنجر شمر بدجنس قرار داشت.
هوش مصنوعی: اگر به خاطر ظلم دشمن، کسی نتواند وضو بگیرد و به جای آن تیمم کند، برای نماز عصر از خون خود وضو میگیرد.
هوش مصنوعی: گاهی برای حفظ آبرو از خون جبین خود مایه میگذاشت، و گاهی نیز برای رفع تشنگی، دستش را از جانش میشست.
هوش مصنوعی: مخدرات حریم او به جای ذکر اذان، همه مانند افرادی که از نیش مار گزیدهاند به فریاد و واویلا مشغولاند.
هوش مصنوعی: صدای ناله و آه به جای اقامه در دامن شاهزاده عبدالله به گوش میرسد.
هوش مصنوعی: به جای اینکه به طور رسمی به مناسک حج برود و اعلام تکبیر کند، او نوزاد کوچکی را به دو دست بلند کرد.
هوش مصنوعی: به خاطر ضربات چکمه شمر، نماز او در قیام و قعود رد شده بود و مورد قبول واقع نمیشد.
هوش مصنوعی: در پی دعا و نیایش، گاهی به جستجوی راز و حقیقتی از جانب خداوند میپردازد و گاهی نیز به فکر واندیشیدن به مشکلات و غمهای مردم و پیروان پیامبر مشغول است.
هوش مصنوعی: تیر سهشعبهای که به درون شکم او نفوذ کرد، سپس در موقعیتهای مختلف مانند رکوع و سجود به حالتی درست و خمیده درآمد.
هوش مصنوعی: در زیر لب، به آرامی از تشنگی یاد میکرد و لحظهای بعد، به خاطر آن تشنگی، از حال رفته و ضعفش را احساس میکرد.
هوش مصنوعی: گاهی شمر به آب نزدیک میشد و صحبت میکرد، و گاهی هم به سمت در خیمه نگاه میکرد و به زینب توجه داشت.
هوش مصنوعی: سری که در راه خدا به سجده افتاده بود، شمر آن را از پشت برید.
هوش مصنوعی: در نهایت، سرنوشت بد و تلخی برای بیچارهای رقم خورد که به خاطر قتل زیبایی که در آغوش شخصیت بزرگی بود، به خاک سپرده شد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
شده است بلبل داود و شاخ گل محراب
فکنده فاخته بر رود و ساخته مضراب؟
یکی سرود سراینده از ستاک سمن
یکی زبور روایت کننده از محراب
نگر که پردر گردید آبگیر بدانکه
[...]
شبی چو روز فراق بتان سیاه و دراز
درازتر ز امید و سیاه تر ز نیاز
ز دور چرخ فرو ایستاده چنبر چرخ
شبم چو چنبر بسته در آخرش آغاز
برآمده ز صحیفه فلک چو شب انجم
[...]
گرفت مشرق و مغرب سوار آتش و آب
ربود حرص امارت قرار آتش و آب
همی شکنجد باد و همی شکافد خاک
به جنبش اندر دود و بخار آتش و آب
به خشگ و تر به جهان دربگشت ناظر عقل
[...]
خری سبوی سرو روده گوش و خم پهلو
کماسه پشت و کدو گردن و تکاو گلو
چو آمد آید با او سبوی و روده و خم
چو شد کماسه رود با وی و تگا و کدو
خری سرش ز خری چون کدوی بیدانه
[...]
زهی بمشرق و مغرب رسیده انعامت
شکوه خطبه وسکه زحشمت نامت
زتست نصرت اسلام از آن فلک خواند است
حسام دولت و دین و علاء اسلامت
بزرگ سایه یزدان و آفتاب ملوک
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.