می‌شود عارف خجل نادان چو ملزم می‌شود
می‌کشد ناموس عالم هرکه آدم می‌شود
کیمیای تازه‌رویی در بغل داریم ما
خار در پیراهن ما سبز و خرم می‌شود
نیست از زخم زبان پروا اسیران ترا
در رگ این سخت‌جانان نیشتر خم می‌شود
در گلستانی که بلبل خون خود را می‌خورد
دامن گل داغدار از اشک شبنم می‌شود
سایه رحمت مگیر از ما که افتد در زوال
سایه خورشید عالم‌تاب چون کم می‌شود
فارغ است از دیده بد، حسن چون کامل فتاد
کعبه کی ویران ز چشم شور زمزم می‌شود؟
مصرع رنگین به مطلع می‌رساند خویش را
هرکه کسب آدمیت کرد آدم می‌شود
مرگ نتواند گسستن فیض اهل جود را
کاروان منعم هنوز از خاک حاتم می‌شود
خاطر آزرده را هر لاله داغ حسرتی است
کی دل صائب ز سیر باغ خرم می‌شود؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مفهوم انسانیت و ابعاد مختلف آن می‌پردازد. شاعر اشاره می‌کند که عارفان در مواجهه با نادانی خجالت می‌کشند و هر انسانی که به بلوغ و ادب برسد، به نوعی جلال و مقام دست می‌یابد. این شعر در ادامه بر اهمیت دوستی و محبت تأکید دارد و به زیبایی و زشتی‌های درون و بیرون انسان می‌پردازد. همچنین از زخمی که زبان سخن می‌تواند بزند سخن به میان می‌آید و تأثیر آن بر جان سخت انسان‌ها را نشان می‌دهد. در نهایت، شاعر به حقیقت‌های معنوی و ثروت‌های درونی انسان‌ها اشاره می‌کند و می‌خواهد بگوید که ارزش‌های واقعی انسان در رضایتمندی و صفا و دوستی نهفته است.
هوش مصنوعی: عالم و عارف ممکن است در مواجهه با نادانی خجالت‌زده شوند، زیرا وقتی فردی به احوال انسانیت می‌رسد و به آگاهی و فهم درست دست پیدا می‌کند، هر کسی که به حقیقت آدمیت نزدیک شود، می‌تواند بر همه چیز و همه کس تأثیر بگذارد و از خود و ناموس عالم دفاع کند.
هوش مصنوعی: ما در کنار خود چهره‌ای زیبا و دلربا داریم که باعث می‌شود حتی خاری که در پیراهن‌مان هست، سرزنده و شاداب به نظر برسد.
هوش مصنوعی: نسبت به صحبت‌های طعنه‌آمیز و زخم زبان‌ها نترسید. کسانی که با مشکلات روبه‌رو هستند، در برابر درد و سختی‌ها، مانند گل می‌شکفند و تاب می‌آورند.
هوش مصنوعی: در باغی که بلبل به خاطر عشق خود غمگین و ناراحت است، گل‌ها نیز از اشک‌های شبنم پر هستند و غمگینی را نشان می‌دهند.
هوش مصنوعی: سایه رحمت خود را از ما دور نکن، زیرا وقتی سایه خورشید در حال کم شدن است، ممکن است به زودی از بین برود.
هوش مصنوعی: زمانی که جمال و زیبایی تمام‌عیار و بی‌نقصی پیش روی انسان قرار گیرد، دیگر چشم‌های بد و حسود نمی‌توانند آن را تحت تأثیر قرار دهند. حتی مکان مقدسی مانند کعبه نیز از آسیب بدخواهی‌ها دور می‌ماند و مثل آب زلال زمزم، پاک و خالی از آلودگی خواهد بود.
هوش مصنوعی: هر کسی که تلاش کند تا انسانیت و فضایل انسانی را در خود پرورش دهد، به حقیقت به انسانیت می‌رسد.
هوش مصنوعی: مرگ نمی‌تواند باعث قطع شدن نعمت‌ها و بخشش‌های اهل generosity (جود) شود، زیرا کاروان کسی که دستش به خیر و بخشش گشاده است، هنوز از خاک حاتم (شخصی معروف به generosity) حرکت می‌کند.
هوش مصنوعی: هر لاله‌ای که می‌روید نماد دلتنگی‌ها و حسرت‌های زخم‌خورده است. حالا سوال این است که دل صائب (شاعر) با دیدن زیبایی‌های باغ شاد و خوشحال خواهد شد؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
زخم‌های شانه از زلفت فراهم می‌شود
بخت اگر یاری نماید مشک مرهم می‌شود
عیش اگر هم رو دهد بی‌تلخی اندوه نیست
همچو نوروزی که واقع در محرم می‌شود
قتل ما هرگاه باشد می‌توان، تعجیل چیست
[...]
گلشن حسن از بهار عشق خرم می‌شود
اشک بلبل رنگ چون گرداند شبنم می‌شود
پیش پا دیدن بلا گردان سنگ تفرقه است
ایمن است از سنگ طفلان شاخ چون خم می‌شود
دشمن خود را به کام خویش دیدن مشکل است
[...]
سنبل از تاب خم موی تو، درهم می‌شود
غنچه از شرم گل روی تو، شبنم می‌شود
گشت داغم دلنشین‌تر، در هوای نو بهار
ز آنکه بهتر مهر گیرد، صفحه، چون نم می‌شود
لطف می‌گردد به ما، تا می‌رسد بیداد تو
[...]
آتش آهم ز بس گلزار بی نم می شود
برگ گل سنگ ته دندان شبنم می شود
هر کرا در عین اقبال است چشمی بر زمین
چون مه و خورشید چشم اهل عالم می شود
در ریاض بندگی رعناتر از شاخ گلی است
[...]
جوهر تمکین مرد از لاف برهم می‌شود
ما و من چون بیش می‌گردد حیاکم می‌شود
نیست آسان ربط قیل وقال ناموزون خلق
سکته می‌خواند نفس تا لب فراهم می‌شود
رفت ایامی‌که تقلید انفعال خلق بود
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.