راز من نقل مجالس ز صفای گهرست
همچو آیینه مرا هر چه بود در نظرست
زین چه حاصل که رخ یار مرا در نظرست؟
چشم حیرت زدگان حلقه بیرون درست
توشه برداشتن آیینه سبکباران نیست
جگر خویش خورد هر که به ما همسفرست
به خموشی چمن آرا لب مرغان را بست
سنگ دندان پریشان سخنان گوش کرست
تکیه بر دوستی ساخته خلق مکن
کاین بنایی است که ناساخته زیر و زبرست
پنبه بر داغ دل هر که گذاری امروز
تیغ خورشید قیامت چو برآید، سپرست
هر که در چشمه سوزن سفر دریا کرد
سفرش باد مبارک که حدیدالبصرست
شکرابی که ازان عیش رقیبان تلخ است
به مذاق من دلسوخته شیر و شکرست
خار را تشنه جگر سر به بیابان ندهد
هر که چون آبله در راه طلب دیده ورست
گرچه موی کمر و رشته جان باریک است
جاده حسن سلوک از همه باریکترست
صائب این آن غزل حضرت سعدی است که گفت
عشقبازی دگر و نفس پرستی دگرست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان رازهای عشق و دوستی میپردازد. شاعر میگوید که در مجالس، صفای دل را با دیگران در میان میگذارد و همچون آیینه، هر آنچه در نظر دارد به وضوح نشان میدهد. او به همین دلیل از چهره محبوبش صحبت میکند و به حیرت دیگران در این زمینه اشاره میکند. شاعر تأکید میکند که در دوستیها باید احتیاط کرد، چراکه این ارتباطها گاهی ممکن است نامتعادل و مشکلساز باشد.
او به غم دل و احساسات عمیق اشاره میکند و میگوید که برخی مشکلات جز با شجاعت قابل حل نیستند. به نوعی، او عشق را میستاید و نشان میدهد که تلاش و پیگیری در عشق نیازمند عزم راسخ است، هرچند که این مسیر دشوار و باریک باشد. در نهایت، شاعر به مقایسه عشق و نفسپرستی میپردازد و میگوید که این دو فرآیند متفاوت هستند.
هوش مصنوعی: راز من در گفتگوهای زیبای دوستانه پنهان است، درست مانند آیینهای که هر آنچه را در خود دارد، نشان میدهد.
هوش مصنوعی: چه فایدهای دارد که چهرهی محبوب در نظر من است؟ آنچنان که حیرتزدگان به دورش حلقه زدهاند، من نمیتوانم به او نزدیک شوم.
هوش مصنوعی: هر کس که با ما همراه میشود باید از دل و جان خود هزینه بپردازد، زیرا سفر کردن به این راه راحت نیست و تنها با برداشتن توشه و لوازم ساده امکانپذیر نیست.
هوش مصنوعی: در سکوت چمن، باغبان سر و صدای پرندگان را گرفت و سنگ دندان، حرفهای نامنظم را به گوش کسانی که نمیشنیدند، رساند.
هوش مصنوعی: به دوستیهایی که بر اساس ظاهر و حرفهای مردم بنا شدهاند اتکا نکن، زیرا این بنیاد ناپایدار و شکننده است.
هوش مصنوعی: امروز هر که بر زخم دل دیگران پنبه بگذارد، وقتی روز قیامت و سختیها فرا برسند، آن زخمهی عمیقتر خواهد شد.
هوش مصنوعی: هر کس که با دقت و احتیاط از چشمه ببرد و دریا را بپیماید، سفرش خوش خواهد بود چرا که او بینایی و هوشیاری لازم را دارد.
هوش مصنوعی: شیرینی و لذتی که برای دیگران تلخ و ناگوار است، برای من که دلی مجروح دارم، همچون شیر و شکر شیرین و خوشمزه است.
هوش مصنوعی: کسی که برای رسیدن به خواستههایش تلاش میکند، نباید سراغ چیزی برود که او را از مسیرش دور کند، مانند این که خار را به درختی تشنه بدهیم. او باید با دقت و حوصله به دنبال هدفش باشد و از موانع ناچار دوری کند.
هوش مصنوعی: هرچند که موی کمر و رشته جان نازک و ظریف هستند، اما راهی که انسان باید برای رسیدن به کمال و خوبی در زندگی بپیماید، از همه اینها باریکتر و سختتر است.
هوش مصنوعی: صائب میگوید که عشق و محبت با نفس پرستی و خودخواهی تفاوتهای زیادی دارد و هرکدام ویژگیهای خاص خود را دارند. عشق واقعی در قیاس با عشق سطحی یا خودپسندانه، عمق و غنای بیشتری دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
هر کسی را نتوان گفت که صاحبنظر است
عشقبازی دگر و نفسپرستی دگر است
همین شعر » بیت ۱۱
صائب این آن غزل حضرت سعدی است که گفت
عشقبازی دگر و نفس پرستی دگرست
این چه شادی است که زو در همه عالم خبرست
وین چه شکرست که زو در همه عالم اثرست
این چه بادست که او را ز نعیم است نسیم
وین چه ابرست که او را ز سعادت مَطَرست
وین چه سورست که پنداری جشنی است بزرگ
[...]
اینهمه لاف مزن گر چه ترا سیم وزراست
که زر وسیم بر اهل خرد مختصرست
دل مبند ار خردی داری بر سیم وزرت
که زروسیم جهان همچو جهان در گذرست
زوبدنیات حسابست بعقبات عقاب
[...]
روز بس خرم و موسم ز همه خوبترست
عید فطرست که عالم همه پر زیب و فرست
باز در مهد شرف کوکبه عید رسید
موکب عشرت و شادی و طرب بر اثرست
شاهد عید که آنرا مه نو می خوانند
[...]
تا نلغزی که ز خون راهِ پس و پیش ترست
آدمیدزد زِ زردزد کنون بیشترست
گربزانند که از عقل و خبر میدزدند
خود چه دارند کسی را که ز خود بیخبرست
خود خود را تو چنین کاسد و بیخصم مدان
[...]
مدتی در طلب مال جهان کردم سعی
تا بآخر خبرم شد که ز نفعش ضررست
عوض هر چه بمن داد فلک عمر ستد
نکند فایده فریاد که اینش هدرست
عمر ضایع شده و مال نماندست بجا
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.