هر که غافل را نصیحت می کند دیوانه است
خواب غفلت برده را طبل رحیل افسانه است
نفس خائن زندگی را تلخ بر من کرده است
وای بر آن کس که دزدش در درون خانه است
ماتم و سور جهان با یکدگر آمیخته است
صاف و درد این چمن چون لاله یک پیمانه است
نیست در فکر گلستان بلبل بی درد ما
بس که در کنج قفس مشغول آب و دانه است
تا دهن بازست روزی می رسد از خواب غیب
عقد دندانها کلید رزق را دندانه است
اختر اقبال بی برگان بلند افتاده است
هر که را شمع و چراغی هست از پروانه است
هر چه غیر از نقطه وحدت درین دفتر بود
دیده بالغ نظر را ابجد طفلانه است
حسن نتواند ز فرمان سرکشیدن عشق را
شمع با آن سرکشی زیر پر پروانه است
برنیاید زاهد از فکر بهشت و جوی شیر
نقل خواب آلودگان شیرینی افسانه است
گوهر ارزنده ای گر هست آب تلخ را
در بساط دلفریبی گریه مستانه است
بلبلان در زیر پر سیر گلستان می کنند
برگ عیش غنچه خسبان در درون خانه است
در مقام خویش هر زشتی بود صائب نکو
می برد چون خال دل تا جغد در ویرانه است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی موضوعات غفلت، ناپایداری زندگی و دروننگری میپردازد. شاعر از غفلت انسانها و خواب آلودگی آنها انتقاد میکند و نشان میدهد که برخی از مسائل مانند تلخی زندگی و ماتم و شادی به هم مرتبط هستند. او به درون خود نیز اشاره میکند و از وجود دزدی که درون انسانهاست، سخن میگوید. زندگی و زیباییها تحت تأثیر غفلتها و آلودگیها قرار دارند و تنها افرادی که بیدار و آگاهند، میتوانند از زیباییهای زندگی بهرهمند شوند. در نهایت، شاعر تأکید میکند که حقیقت و زیبایی در یک نقطه وحدت قرار دارد و برای درک آن باید از زوایای مختلف به زندگی نگریست.
هوش مصنوعی: هر کسی که به شخصی نادان نصیحت کند، در واقع کار بیهودهای انجام میدهد. زیرا آنکه در خواب غفلت است، نمیتواند به حقیقتی که در اطرافش وجود دارد، توجه کند و نصیحت برای او همچون داستانی بیمعنا خواهد بود.
هوش مصنوعی: زندگی برای من به خاطر خیانت نفس بسیار تلخ شده است. افسوس به حال کسی که در درون خود دشمنی دارد.
هوش مصنوعی: غم و شادی در این دنیا به هم گره خوردهاند. درد و زیبایی این سرزمین مانند لالهای در یک ظرف به هم آمیخته است.
هوش مصنوعی: بلبل در قفس مشغول خوردن آب و دانه است و به فکر گلستان نیست، زیرا دردی ندارد که او را به یاد آنجا بیندازد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که انسان زبان باز کند و سخن بگوید، روزی او خواهد رسید. از خواب غفلت بیرون خواهد آمد و متوجه خواهد شد که دندانها به عنوان نماد و وسیلهای برای رشد و تامین روزی او به شمار میروند.
هوش مصنوعی: ستارهی خوشبختی در آسمان بلند بدون برگها درخشیده است. هر کسی که شمع و نوری دارد، از پروانههاست.
هوش مصنوعی: هر چیزی که جز نقطهی وحدت در این دفتر وجود داشته باشد، برای دیدهی تیزبین و پربا تجربه مانند الفبای کودکانه است.
هوش مصنوعی: زیبایی نمیتواند از فرمان عشق سرپیچی کند، مانند شمعی که با وجود سرکشیاش، زیر بال پروانه است.
هوش مصنوعی: زاهد نباید در خیال بهشت و نعمتهای آن غرق شود، زیرا تخیل شیرین و دلنشین خوابآلودگیها تنها یک افسانه است و حقیقتی در آن نیست.
هوش مصنوعی: اگر جواهر قیمتی وجود داشته باشد، در دل این آب تلخ، زیبایی دلربایی و گریهای از شوق مستی نهفته است.
هوش مصنوعی: پرندگان آوازهخوان در زیر سایهسار گلستان، به شادی و خوشی مشغول هستند در حالی که غنچههای خوابآلود در خانهای آرام و بیخبر از بیرون به سر میبرند.
هوش مصنوعی: هر چیزی که در جایگاه خود باشد، زشتیاش هم قابل قبول است. صائب، اگرچه معیاری برای زیبایی دارد، اما وقتی دل به آن متصل است، حتی ناپسندها را هم میپذیرد، مانند جغدی که در ویرانی زندگی میکند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دین ماروی و جمال و طلعت شاهانه است
کفر ما آن زلف تار و ابروی ترکانه است
از جمال خد و خالش عقل ما دیوانه است
و از شراب عشق او هر دو جهان میخانه است
روح ما خود آن بتست و قلب ما بتخانه است
[...]
مست شد صوفی و جنگش بر سر پیمانه است
خانقه بر هم زد اکنون نوبت میخانه است
ساقیا می ده که جنت مستی و دیوانگی است
دوزخی دارد کسی کو عاقل و فرزانه است
خودپرستان جهان آرایشی دارند و بس
[...]
سیل در اقلیم ما پیرایه بند خانه است
رخنه مانند قفس آرایش کاشانه است
کام دنیا را برای اهل دنیا واگذار
جغد را ارزانی آن گنجی که در ویرانه است
بر در و بالم دلم غم بر سر هم ریخته است
[...]
بحث با جاهل نه کارم مردم فرزانه است
هر که با اطفال می گردد طرف دیوانه است
از شجاعت نیست با نامرد گردیدن طرف
روی گردانیدن اینجا حمله مردانه است
از نگاه خیره چشمان پردگی گشته است حسن
[...]
چون نگرید شیشه از کمر عمری همصحبتان؟
چشم تا برهم زند، جان بر لب پیمانه است
جرات از اهل جنون خیزد، نه از ارباب عقل
می رمد صد عاقل از جایی که یک دیوانه است
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.