گنجور » سعدی » گلستان » باب دوم در اخلاق درویشان

سعدی » گلستان » باب دوم در اخلاق درویشان »

حکایت شمارهٔ ۱۸

عابدی را پادشاهی طلب کرد.

اندیشید که دارویی بخورم تا ضعیف شوم، مگر اعتقادی که دارد در حقِّ من زیادت کند.

آورده‌اند که داروی قاتل بخورد و بمرد.

آن که چون پسته دیدمش همه مغز

پوست بر پوست بود همچو پیاز

پارسایانِ رویْ در مخلوق

پشت بر قبله، می‌کنند نماز

چون بنده خدایِ خویش خوانَد

باید که به جز خدا نداند

اطلاعات

با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برای مشاهدهٔ بسامد واژگان اینجا کلیک کنید.

منبع اولیه:

ویکی‌نبشته

برگردان به زبان ساده

# آن که چون پسته دیدمش همه مغز

پوست بر پوست بود همچو پیاز

کسی که وی را از حقیقت مانند پسته مغزدار می‌پنداشتم، از ریا چون پیاز توبرتو بود.

# پارسایانِ رویْ در مخلوق

پشت بر قبله، می‌کنند نماز

آنانکه دعویِ زهد دارند و بجای توجه به درگاهِ یزدان رویِ دل بسوی خلق می‌کنند به‌واقع پشت بر کعبه نماز می‌گزارند و در آیینِ‌ دانایان مشرکند. [چه بر آفریدگار جهان، آفریدگان را برگزیدند.]

# چون بنده خدایِ خویش خوانَد

باید که به جز خدا نداند

آنگاه که بنده به عبادتِ‌ حق بپردازد، سزد که جز خدا کس را موثر در وجود یا جهانِ هستی نشناسد و به هیچ دری جز درگاهِ وی رو نکند.

حاشیه‌ها

تا به حال ۵ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...

بن درس نادرس در ‫۵ سال و ۱۰ ماه قبل، جمعه ۲۸ دی ۱۳۹۷، ساعت ۱۵:۵۷ نوشته:

نظراتتون رو در مورد این حکایت بنویسد. تا ما علاقه مندادن استفاده نماییم

reply flag link

ما را همه شب نمی برد خواب در ‫۵ سال و ۱۰ ماه قبل، جمعه ۲۸ دی ۱۳۹۷، ساعت ۱۶:۲۳ نوشته:

حضرت امیر :
آدم منافق به سان درخت حنظل (هندوانه ابوجهل) است برگ هایش سبز و خرم اما طعم تلخ و ناگواری دارد

reply flag link

میر ذبیح الله تاتار در ‫۴ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۵ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۱۷:۴۴ نوشته:

سلام
این شاه بیت سعدی اشاره میکند در مذمت زندگی تظاهر گران که همه کارش پر از تزویر وریا است
بدون شک زندگی عاری از معنا نیست یا معنی خوب دارد یا هم بد، مثلا حافظ زندگی ملامتیه قلندریه داشت ملامتیه میگفتند ما باید کاری بکنیم که از چشم مردم بی افتیم، کاریی نکنیم که مردم مارا ستایش کند و بگوید که آدم خوبی است، از این طریق میخواستند که نفس شان را ذلیل کنند، چون که ستایش بقول مولانا آدمی را چنان فربه میکند که خدا را از یاد میبرد. ذلیل کردن و خاضع نمودن نفس و بر سر نفس کفتن او در یک جامعه سنتی مذهبی عبارت است از گناه کردن. حافظ و دیگر ملامتیان شراب میخوردند، اما شراب خوردن شان یک معنای نهانی داشت، مثل همه شراب میخوردند اما بخاطر این شراب میخوردن که مردم به آنها بگویند فاسق اند تا از چشم مردم بیفتند، تا طالب مدح و ثنای این و آن نباشند تا نفس شان خاضع شده بندهٔ راستین خداوند باشند در واقع این کار ملامتیان خیلی معنا دارد حتی به گناه شان معنی میدهد، چون اقبال میفرماید گناه ابتکاری هم ثواب دارد، مسلمًا حافظ و ملامتیان گناه ابتکاری میکردند کاری میکردند در ظاهر، که باطنی داشت، باطنیکه از دید دیگران پنهان بود البته این کار شان به شرابخواری شان و به گناه شان معنا میداد ، اتفاقاً این معنای بدی نیست بلکه خوب است برخلاف ریاکاران، آدم ریاکار عبادت میکند نماز میخواند برای خدا نمیخواند بلکه برای مردم میخواند مصداق همین بیت سعدی:
آن که چون پسته دیدمش همه مغز
پوست بر پوست بود همچو پیاز
پارسایان روی در مخلوق
پشت بر قبله می‌کنند نماز
چون بنده خدای خویش خواند
باید که به جز خدا نداند

reply flag link

میر ذبیح الله تاتار در ‫۴ سال و ۵ ماه قبل، دوشنبه ۵ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۱۷:۴۸ نوشته:

معنی بیت ها
1 آن کس را که به نیکی و پرهیزگاری، همانند مغز پسته می پنداشتم، دریغا که همچون پیاز، پوست بر پوست کشیده و ریا می کرد
2 همانا عبادت و نیکی زاهدان ریایی، بسان نماز اشخاصی که پشت به خانه کعبه نماز
می گزارند، بی اثر و باطل است.
3 وقتی که بنده، خدای خود را می خواند و صدا می کند (عبادت می کند)، نباید کس دیگری را به جز خدا (برای عبادت و بندگی) بشناسد

reply flag link

saeed ahadkish در ‫۳ سال و ۱۰ ماه قبل، یکشنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۵۴ نوشته:

و این انتهای ادبیات تعلیمی بود که گفت:
پارسایان روی در مخلوق
پشت بر قبله می‌کنند نماز
{پارسایانی که رویشان به سمت انسان هاست و خود را به آن ها نشان می دهند پشت به قبله نماز می کنند یعنی عبادتشون قبول نیست}

reply flag link

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	لغزش به بخش حاشیه‌های شعر
	لغزش به بخش تصاویر نسخه‌های خطی، چاپی و نگاره‌های هنری مرتبط با شعر
	لغزش به بخش ترانه‌ها و قطعات موسیقی مرتبط با شعر
	لغزش به بخش شعرهای هم‌آهنگ
	لغزش به بخش خوانش‌های شعر
	لغزش به بخش شرح‌های صوتی
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	به اشتراک‌گذاری متن شعر جاری در گنجور
	مشابه‌یابی شعر جاری در گنجور بر اساس وزن و قافیه
	مشاهدهٔ شعر مطابق قالب‌بندی کتاب‌های قدیمی (فقط روی مرورگرهای رومیزی یا دستگاه‌های با عرض مناسب)
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی

ورود به گنجور

حکایت شمارهٔ ۱۸