یکی رفت و دینار از او صد هزار
خلف برد صاحبدلی هوشیار
نه چون ممسکان دست بر زر گرفت
چو آزادگان دست از او بر گرفت
ز درویش خالی نبودی درش
مسافر به مهمانسرای اندرش
دل خویش و بیگانه خرسند کرد
نه همچون پدر سیم و زر بند کرد
ملامتکنی گفتش: ای باددست!
به یکره پریشان مکن هرچه هست
به سالی توان خرمن اندوختن
به یک دم نه مَردی بوَد سوختن
چو در تنگدستی نداری شکیب
نگهدار وقت فراخی حسیب
به دختر چه خوش گفت بانوی ده
که روز نوا برگ سختی بنه
همهوقت بر دار مَشک و سبوی
که پیوسته در ده روان نیست جوی
به دنیا توان آخرت یافتن
به زر پنجه شیر بر تافتن
به یک بار بر دوستان زر مپاش
وز آسیب دشمن به اندیشه باش
اگر تنگدستی مرو پیش یار
وگر سیم داری بیا و بیار
اگر روی بر خاک پایش نهی
جوابت نگوید به دست تهی
خداوند زر بر کنَد چشمِ دیو
به دام آوَرَد صخر جنی به ریو
تهیدست در خوبرویان مپیچ
که بیسیم مردم نیرزند هیچ
به دست تهی بر نیاید امید
به زر برکنی چشم دیو سپید
وگر هرچه یابی به کف بر نهی
کفت وقت حاجت بماند تهی
گدایان به سعی تو هرگز قوی
نگردند، ترسم تو لاغر شوی
چو منّاع خیر این حکایت بگفت
ز غیرت جوانمرد را رگ نخفت
پراکندهدل گشت از آن عیبجوی
بر آشفت و گفت ای پراکندهگوی
مرا دستگاهی که پیرامن است
پدر گفت میراث جد من است
نه ایشان به خست نگه داشتند؟
به حسرت بمردند و بگذاشتند؟
به دستم نیفتاد مال پدر
که بعد از من افتد به دست پسر
همان به که امروز مردم خورند
که فردا پس از من به یغما برند
خور و پوش و بخشای و راحت رسان
نگه می چه داری ز بهر کسان؟
برند از جهان با خود اصحاب رای
فرومایه ماند به حسرت بجای
زر و نعمت اکنون بده کآنِ توست
که بعد از تو بیرون ز فرمان توست
به دنیا توانی که عقبی خری
بخر، جانِ من، ور نه حسرت بَری
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به اهمیت دنیا و ثروت و تأثیر آن بر روابط انسانی اشاره دارد. او به فردی میگوید که نباید تنها به انباشت财富 فکر کند، بلکه باید در زندگی برای دیگران نیز ارزش قائل شود. او تأکید میکند که در تنگدستی باید صبر کرد و به هنگام فراخی، به دوستان و خانواده کمک کرد. شاعر همچنین به روزهای سخت و ناپایداری دنیا اشاره میکند و میگوید که طلا و ثروت نمیتواند همیشه در دسترس باشد. او از ارزشهای انسانی و کمک به دیگران در زمان حیات سخن میگوید و هشدار میدهد که ثروت پس از مرگ، هیچ سودی ندارد. در نهایت، او تأکید میکند که زندگی باید به خوشی و راحتی برای دیگران سپری شود و انسانها باید از فرصتهای به دست آمده بهره ببرند.
یکی درگذشت و وارثش که صاحبدلی هوشیار بود صدهزار دینار از او به ارث برد
هوش مصنوعی: به این معناست که شخصی مانند ممسکان (افرادی که به طمعورزی معروفند) به خاطر زر و زیور به چیزها چنگ میزند، در حالی که آزادگان از این امور دنیاوی دوری میکنند و به حال خود راضی هستند.
هوش مصنوعی: در اینجا گفته میشود که در دروازه یک درویش، هرگز خالی نبوده و همیشه مسافری که قصد مهماننوازی دارد، در آنجا وجود دارد. به بیان دیگر، hospitality و مهماننوازی در این مکان همواره برقرار است و هیچکس بینصیب نمیماند.
هوش مصنوعی: دل خود و دیگران را شاد کرد، نه مثل پدر که فقط به مال و ثروت وابسته بود.
هوش مصنوعی: تو به او ایراد میگیری و میگویی: ای سرپرست کارها! چرا هر چه که هست را به هم میزنی و آشفتگی به وجود میآوری؟
هوش مصنوعی: یک سال تلاش و زحمت برای جمعآوری محصول، به سادگی و در یک لحظه به هدر میرود. در واقع، نابودی این دستاوردها نشانهای از ناتوانی یا بیتفاوتی است.
هوش مصنوعی: زمانی که در تنگدستی و کمبود هستی، باید صبوری کنی و منتظر زمان بهتری باشی که همه چیز بهبود یابد.
هوش مصنوعی: زنی به دخترش میگوید که در روزهای سخت و دشوار خود را قوی و محکم نگهدار.
هوش مصنوعی: همیشه بر این موضوع تأکید کن که مانند مشک و سبویی که همواره در ده نیست، نباید در کنار آنها بیکار بنشینی. در واقع زندگی و فرصتها مانند آب در جوی هستند که مدام در حال حرکتاند و باید قدر آنها را دانست و از آنها بهره برد.
هوش مصنوعی: برای رسیدن به سعادت و خوشبختی آخرت، نیاز به تلاش و کوشش دارد، مانند اینکه برای دستیابی به لبههای قدرت و ثروت، باید با دقت و مهارت مانند شیر رفتار کرد.
هوش مصنوعی: به سادگی دوستانت را با طلا و ثروت دلسرد نکن و بیشتر نسبت به خطراتی که از طرف دشمنانت میتواند بر تو تاثیر بگذارد، هوشیار باش.
هوش مصنوعی: اگر فقیر هستی، پیش عاشق نرو، اما اگر پول و ثروت داری، بیا و آن را با خود بیاور.
هوش مصنوعی: اگر روی خاک پایش بگذاری، او در حالت بیصدا و بدون هیچ وسیلهای جواب نخواهد داد.
هوش مصنوعی: خداوند میتواند چشمان دیو را برهم بزند و با قدرت خود، جانورانی که به طبعیت وحشی و جادوگری مشهورند را به دام بیاندازد.
هوش مصنوعی: از ارتباط و نزدیکی با زیبارویان دست بکش، چون انسانهای بیپولی مانند تو به جایی نخواهند رسید.
هوش مصنوعی: برای رسیدن به چیزی ارزشمند یا گرانبها، نباید تنها به آرزو و امید بسنده کرد. بدون تلاش و کوشش، نمیتوان به خواستهها و آرزوهای بزرگ دست یافت.
هوش مصنوعی: اگر هر چیزی را که به دست میآوری، در زمان نیاز به آنها توجه نکنی و کنار بگذاری، در آن لحظه حسرت بر دلت باقی میماند.
هوش مصنوعی: فقرای نیازمند با تلاش و کوشش تو هرگز قوی و توانمند نخواهند شد، نگرانم که تو از این وضعیت ضعیف شوی.
هوش مصنوعی: چون بخشندهای مثل من قصهاش را روایت کرد، در غیرت جوانمردی، هیچ کس آرام نمینشیند.
هوش مصنوعی: دل من به خاطر آن عیبجویی پریشان شد و به او گفتم ای کسی که پراکنده صحبت میکنی، چرا اینگونه میگویی؟
هوش مصنوعی: پدرم گفت این وسیلهای که در اطراف من است، میراثی از جد من است.
هوش مصنوعی: آیا آنها به خاطر کدورت و بدعهدی، در حسرت و اندوه زندگی را سپری کردند و در نهایت از دنیا رفتند بیآنکه به آرزوی خود برسند؟
هوش مصنوعی: مال پدر به من نرسید، اما بعد از من به دست پسر خواهد رسید.
هوش مصنوعی: بهتر است امروز مردم از نعمتها بهرهمند شوند، زیرا فردا ممکن است این نعمتها از دست بروند و دیگران از آنها بهرهبرداری کنند.
هوش مصنوعی: زندگی راحتی داشته باش و به دیگران کمک کن، اما چرا باید به خاطر دیگران خودت را نادیده بگیری؟
هوش مصنوعی: مردم نادان و بیفکر از این دنیا میروند و کسانی که اندیشه و دیدگاه های بزرگ دارند، در حسرت و آرزو باقی میمانند.
هوش مصنوعی: امروزه ثروت و نعمت را به من عطا کن، زیرا که اینها متعلق به تو هستند، اما پس از تو دیگر در اختیار تو نخواهند بود.
هوش مصنوعی: اگر در این دنیا موفق نشوی و دنیای آخرت را تأمین نکنی، بهتر است به دنبال آن نباشی چون در این صورت فقط حسرت بر جای خواهد ماند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۸ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.