ای که در ره عرفان مستمند برهانی
ترسمت چو خر در گل عاقبت فرو مانی
سبحه زهد و سالوسی، خرقه زرق و شیادی
آه ازین خدا ترسی، داد از این مسلمانی
مشکل ار بکف آری، بعد از این بدشواری
آنچه داده‌ای از کف پیش از ین بآسانی
این ضیا ندارد مه این صفا ندارد گل
کس بتو نمیمٰاند تو بکس نمیمانی
روشنی طور است این یا فروغ آن چهره
موج بحر نور است این یا ریاض پیشانی
ای هلاک چشمت من تا بچند مخموری
ای اسیر زلفت دل تا به کی پریشانی
کرده از دل و جانت، ای جهان زیبائی
آسمٰان زمین بوسی، آفتاب دربانی
نیستم چو نامردان در لباس رعنائی
سرکش و سرافرازم شعله سان به عریانی
کار من رضی از زهد چونکه بر نمی‌آید
میروم تلافی را بعد ازین به رهبانی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به جستجوی حقیقت و عرفان پرداخته و از خطراتی که انسان را در این راه تهدید می‌کند، مانند فریفتگی به زهد ظاهری و ریاکاری، هشدار می‌دهد. او از خدایی می‌گوید که با ترس از عذابش در دل مؤمنان جا دارد و نگران این است که عاقبت، انسان مانند الاغ در گل گیر کند. شاعر به زیبایی جهان و عشق اشاره می‌کند و از سختی‌هایی که در پی کسب حقیقت به وجود می‌آید، سخن می‌گوید. او به تضادهای زندگی و تلاش برای رسیدن به حالت‌های معنوی اشاره می‌کند و در پایان به جذبه‌ای که عشق به محبوب دارد، تأکید می‌کند. در کل، شعر به تلاش برای درک عمیق‌تر از زندگی و عالم هستی می‌پردازد.
هوش مصنوعی: ای کسی که در مسیر حقیقت و عرفان نیازمند و فقیر به دانش هستی، نگرانم که مانند الاغی در گل و باتلاق گیر کنی و نتوانی از آن خارج شوی.
هوش مصنوعی: این بیت به نقد رفتار افرادی می‌پردازد که فقط ظاهر宗تی دارند و در باطن به زهد و تقوا عمل نمی‌کنند. آنها با نمایش‌گری و ریاکاری به دنبال جلب توجه هستند و این واقعیت که برخی با تظاهر به دین‌داری و خداترسی، در واقع فقط به فریب دیگران می‌پردازند، باعث تاسف است. این نوع رفتار نه تنها به ایمان واقعی لطمه می‌زند، بلکه نشان‌دهنده‌ی مشکلاتی در جامعه‌ای است که به ظاهر مسلمانی بسنده می‌کند.
هوش مصنوعی: اگر مشکلی را با تلاش و کوشش حل کنی، از این پس دیگر سختی کمتری را تجربه خواهی کرد و هرچه پیش‌تر به آسانی به دست آورده‌ای، اکنون با زحمت کمتری به دست می‌آوری.
هوش مصنوعی: این نور و روشنی که در اینجا وجود دارد، مانند ماه نیست و این صفا و زیبایی هم مثل گل‌هایی که طرف تو هستند، باقی نمی‌مانند. تو هم به کسی نمیمانی و او نیز به تو نخواهد ماند.
هوش مصنوعی: این تعبیر از زیبایی و جلال چهره‌ای می‌باشد که به نور و روشنایی تشبیه شده است. در واقع، سوال می‌کند که آیا این نورانی که می‌بینیم، از کوه طور نشأت می‌گیرد یا از چهره‌ای که مانند امواج دریا درخشندگی دارد. به نوعی می‌توان گفت که این چهره، روشنایی خاصی را به همراه دارد که مثل روشنی کوه یا امواج دریا می‌درخشد.
هوش مصنوعی: ای چشم تو که باعث ویرانی و نابودی من شده است، تا چه زمانی در غم و اندوه تو به سر خواهم برد؟ ای دل من که به زلف‌های تو گرفتار شده، تا چه مدت این پریشانی و بی‌حوصلگی را تحمل خواهم کرد؟
هوش مصنوعی: از وجود تو، ای جهان، زیبایی آسمان و زمین ناشی می‌شود و تو مانند خورشید، نور و روشنی را به زندگی می‌بخشی.
هوش مصنوعی: من مانند مردان نامرد که در پوشش زیبایی هستند نیستم، بلکه همچون شعله‌ای سرکش و سرافراز، با تمام وجودم نمایان هستم.
هوش مصنوعی: من از دیانت و زهد فقط برای راضی کردن دیگران کار می‌کنم؛ چون این روش برای من جواب نمی‌دهد، بعد از این به دنبال جبران آن خواهم رفت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
وقت را غنیمت دان آن قدَر که بتْوانی
حاصل از حیات ای جان این دم است تا دانی
کام‌بخشیِ گردون عمر در عوض دارد
جهد کن که از دولت دادِ عیش بستانی
باغبان چو من زین جا بگذرم حرامت باد
[...]
وقت را غنیمت دان آنقدر که بتوانی
حاصل از حیات جان ایندمست تا دانی
ای که ده جهت داری جامه زمستانی
بر تن خودت کن بار آنقدر که بتوانی
بر نهالی اطلس چون دهی شب آسایش
[...]
وقت گل می و مطرب دولتیست تا دانی
دولتی چنین دریاب ای به دولت ارزانی
کیش کافران دارد نرگس تو کز مژگان
کرده صد مسلمان را رخنه در مسلمانی
در جفا کمر بستی عهد مهر بشکستی
[...]
ساقیا! بده جامی، زان شراب روحانی
تا دمی برآسایم زین حجاب جسمانی
بهر امتحان ای دوست، گر طلب کنی جان را
آنچنان برافشانم، کز طلب خجل مانی
بی‌وفا نگار من، می‌کند به کار من
[...]
پیرو شریعت باش ای دل ار مسلمانی
وقت را غنیمت دان آن قدر که بتوانی
عمر رفته خود بگذشت نامده محقق نیست
حاصل از حیات ای دل یک دم است تا دانی
پیش سنی از قائم دم نزن که نتوان گفت
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.