بزرگمهر، به نوشینروان نوشت که خلق
ز شاه، خواهش امنیت و رفاه کنند
شهان اگر که به تعمیر مملکت کوشند
چه حاجت است که تعمیر بارگاه کنند
چرا کنند کم از دسترنج مسکینان
چرا به مظلمه، افزون به مال و جاه کنند
چو کج روی تو، نپویند دیگران ره راست
چو یک خطا ز تو بینند، صد گناه کنند
به لشکر خرد و رای و عدل و علم گرای
سپاه اهرمن، اندیشه زین سپاه کنند
جواب نامهٔ مظلوم را، تو خویش فرست
بسا بود، که دبیرانت اشتباه کنند
زمام کار، به دست تو چون سپرد سپهر
به کار خلق، چرا دیگران نگاه کنند
اگر به دفتر حکام، ننگری یک روز
هزار دفتر انصاف را سیاه کنند
اگر که قاضی و مفتی شوند، سفله و دزد
دروغگو و بداندیش را گواه کنند
به سمع شه نرسانند حاسدان قوی
تظلمی که ضعیفان دادخواه کنند
بپوش چشم ز پندار و عجب، کاین دو شریک
بر آن سرند، که تا فرصتی تباه کنند
چو جای خود نشناسی، به حیله مدعیان
تو را ز اوج بلندی، به قعر چاه کنند
بترس ز آه ستمدیدگان، که در دل شب
نشستهاند که نفرین به پادشاه کنند
از آن شرار که روشن شود ز سوز دلی
به یک اشاره، دو صد کوه را چو کاه کنند
سند به دست سیه روزگار ظلم، بس است
صحیفهای که در آن، ثبت اشک و آه کنند
چو شاه جور کند، خلق در امید نجات
همی حساب شب و روز و سال و ماه کنند
هزار دزد، کمین کردهاند بر سر راه
چنان مباش که بر موکب تو راه کنند
مخسب، تا که نپیچاند آسمانت گوش
چنین معامله را بهر انتباه کنند
تو، کیمیای بزرگی بجوی، بیخبران
بهل، که قصه ز خاصیت گیاه کنند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: بزرگمهر در نامهای به نوشین، به او میگوید که مردم از شاه امنیت و رفاه میخواهند و اگر شاهان به تعمیر مملکت بپردازند، نیازی به تجملات نیست. او از ظلم و بیعدالتیهای موجود حرف میزند و تأکید میکند که نباید از حق و حقوق مردم کاسته شود. بزرگمهر هشدار میدهد که اگر دلایل و ظالمین را نشنوند، ظلم بیشتر خواهد شد و باید به صدای ستمدیدگان گوش سپرد. او بر اهمیت انصاف و عدالت تأکید کرده و میگوید که اگر قاضیها و مفتیها فساد کنند، اوضاع بدتر خواهد شد. در نهایت، بزرگمهر به نوشین هشدار میدهد که در برابر ستم خاموش نماند و تا زمانی که در قدرت است، به عدالت رسیدگی کند تا مانع بروز نارضایتی و نفرین مردم شود.
هوش مصنوعی: بزرگمهر به نوشینروان گفت که مردم از پادشاه انتظار دارند که امنیت و آسایش آنها را تأمین کند.
هوش مصنوعی: اگر پادشاهان در بهبود و پیشرفت کشور تلاش کنند، دیگر نیازی نیست که فقط به مرمت کاخها و بناهای مجلل بپردازند.
هوش مصنوعی: چرا باید از تلاش و زحمت افراد کمدرآمد کم کنند؟ چرا باید به ظلم و ناامیدی، مال و مقام بیشتری اضافه کنند؟
هوش مصنوعی: وقتی تو به طور نادرست رفتار میکنی، دیگران هم به مسیر درست قدم نمیگذارند. اگر آنها یک اشتباه از تو ببینند، بهجای اینکه آن را ساده بپندارند، صدها گناه را به حساب تو میگذارند.
هوش مصنوعی: به نیروهای عقل، دانش و انصاف بپیوندید، تا از این سپاه اهریمن دوری کنید و درباره آن فکر کنید.
هوش مصنوعی: باید خودت نامهٔ مظلوم را ارسال کنی، زیرا ممکن است کارمندان تو در نوشتن نامه اشتباه کنند.
هوش مصنوعی: زمانی که سرنوشت و زندگی به دست تو سپرده شده، مانند اینکه آسمان کارهای مردم را مدیریت کرده، چرا باید دیگران نظارهگر باشند و دخالتی نکنند؟
هوش مصنوعی: اگر به کارهای حکام توجه نکنی، میبینی که در یک روز ممکن است هزاران دفتر ظلم و بیعدالتی نوشته شود.
هوش مصنوعی: اگر افراد نادان و فاسد به مقام قضاوت و فتوا برسند، ممکن است که دروغگویان و افراد بد نیت را به عنوان شاهد معرفی کنند.
هوش مصنوعی: حسودان نمیگذارند که شکایت قویها به گوش حاکم برسد، زیرا تنها ضعیفان میتوانند دادخواهی کنند.
هوش مصنوعی: چشمانت را از خیال و خودپسندی بپوشان، زیرا این دو خصلت همواره در کمینند تا فرصتهای خوب را از تو بربایند.
هوش مصنوعی: اگر ارزش و مقام خود را نشناسی، دشمنان به وسیله نیرنگ تو را از جایگاه بلندت به قعر فرو خواهند کشید.
هوش مصنوعی: باید از ناله و ناراحتی کسانی که مظلوم واقع شدهاند بترسی، زیرا آنها در دل شب کنار هم نشستهاند و ممکن است برای حاکم دعا و نفرین کنند.
هوش مصنوعی: اگر آتش عشق در دل روشن شود، با یک اشاره میتواند دوصد کوه را مانند کاه سبک و راحت کند.
هوش مصنوعی: در دستان یک انسان ناامید، مدرکی وجود دارد که به اندازه کافی کافی است؛ یعنی نوشتهای که در آن گریه و ناله و درد و رنج او ثبت شده است.
هوش مصنوعی: زمانی که حاکم ستمگری بر مردم حاکم باشد، آنها به امید رهایی و نجات از این ستم، در انتظار فردایی بهتر، لحظات و روزها و سالها را میشمارند و در دل به آینده امیدوارند.
هوش مصنوعی: هزاران دزد در کنار راه منتظرند. باید مواظب باشی که به راحتی در معرض خطر قرار نگیری.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که احتیاط کن و گوش به زنگ باش، زیرا احتمال دارد که اوضاع به طور ناگهانی تغییر کند یا غیرمنتظرهای پیش بیاید که نیاز به توجه و دقت بیشتری داشته باشد. مراقب باش تا دچاری مشکل نشوی.
هوش مصنوعی: تو به دنبال گنجی ارزشمند و نایابی باش، و به بیخبران بگو که فقط دربارهٔ ویژگیهای گیاه صحبت نکنند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
نظر لباس پرستان به مال و جاه کنند
( . . . ) نمدکلاه کنند
به گرد کعبه بگردند بهر جامه نو
به روی آینه از بهر زر نگاه کنند
به پیش پای خوداز کجروی نمی بینند
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۶ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.