موشکی را به مهر، مادر گفت
که بسی گیر و دار، در ره ماست
سوی انبار، چشم بسته مرو
که نهان، فتنهها به پیش و قفاست
تله و دام و بند بسیار است
دهر بیباک و چرخ، بیپرواست
تله مانند خانهایست نکو
دام، مانند گلشنی زیباست
ای بسا رهنما که راهزن است
ای بسا رنگ خوش، که جانفرساست
ز آهنین میله، گردکان مربای
که چنین لقمه، خون دل، نه غذاست
هر کجا مسکنی است، کالائی است
هر کجا سفرهایست، نان آنجاست
تلهٔ محکمی به پشت در است
گربهٔ فربهی است، میان سراست
آنچنان رو، که غافلت نکُشند
خنجرِ روزگار، خون پالاست
هر نشیمن، نه جای هر شخصی است
هر گذرگه، نه در خورِ هر پاست
اثر خون، چو در رهی بینی
پا در آن ره منه، که راه بلاست
هرگز ایمن مشو، که حملهٔ چرخ
گر ز امروز بگذرد، فرداست
وقت تاراج و دستبرد، شب است
روز، هنگام خواب و نشو و نماست
سر میفراز نزد شبرو دهر
که بسی قامت از جفاش، دوتاست
موشک آزرده گشت و گفت خموش
عقل من، بیشتر ز عقل شماست
خبرم هست ز آفت گردون
تله و دام، دیدهام که کجاست
از فراز و نشیب، آگاهم
میشناسم چه راه، راه خطاست
هر کسی جای خویش میداند
پند و اندرز دیگران بیجاست
این سخن گفت و شد ز لانه بُرون
نظری تند کرد، بر چپ و راست
دید در تلهٔ نو رنگین
گِردَکانی در آهنی پیداست
هیچ آگه نشد ز بی خِردی
کاندران سهمگین حصار، چِهاست
یا در آن روشنی، چه تاریکی است
یا در آن یکدلی، چه روی و ریاست
بانگ برداشت، کاین نشیمن پاک
چه مبارک مکان روحافزاست
تله گفتا، مَاِیست در بیرون
بدرون آی، کاین سراچه تراست
اگرت زاد و توشه نیست، چه غم
زانکه این خانه، پر ز توش و نواست
جای، تا کی کُنی به زیر زمین
رونقِ زندگی ز آب و هواست
اندرین خانه، بین رهزن نیست
هر چه هست، ایمنی و صلح و صفاست
نشنیدم بنّا، چنین محکم
گرچه در دهر، صد هزار بنّاست
جای اَنده، درین مکان شادیست
جای نان، اندرین سرا حلواست
موش پرسید، این کمانک چیست
تله خندید، کاین کمان قضاست
اندر آی و بچشم خویش بین
کاندرین پردهها، چه شعبدههاست
موشک از شوق جَست و شد بدرون
تا که او جَست، بانگ در بر خاست
بهر خوردن، چو کرد گردن کج
آهنی رفت و بر گلویش راست
رفت سودی کُند، زیان طلبید
خواست بر تن فزاید، از جان کاست
کودکی کاو ز پند و وعظ گریخت
گر به چاه است، دم مزن که چراست
رسم آزادگان چه میداند
تیره بختی که پای بند هویست
خویش را دردمند آز مکن
که نه هر درد را امّید دواست
عزّت از نفس دون مجو، پروین
کاین سیه رای، گمره و رسواست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، موشکی به مهر مادرش میگوید که در مسیر زندگی، خطرات و فریبها زیادی وجود دارد. او توصیه میکند که از مکانهای ناآشنا دوری کنند چون ممکن است دامها و تلههایی در انتظارشان باشد. موشک متوجه میشود که هر کجا مسکنی وجود دارد، احتمال وجود خطر هم هست. او بر این نکته تاکید میکند که باید از راههای ناامن پرهیز کرد و به تلههایی که در ظاهر جذاب به نظر میرسند، اعتماد نکرد.
موشک با وجود نصیحتهای دیگران احساس میکند که خود، از خطرات آگاه است و میداند کجا باید برود. اما وقتی به یک تله رنگین نزدیک میشود، متوجه میشود که این مکان در واقع خطرناک است و به دام میافتد. در پایان، شعر به این نکته میرسد که باید به خود و تجربیات خود اعتماد کرد و از دنیای بیرون با احتیاط عبور کرد، زیرا گاهی اوقات زیباییها میتوانند فریبنده باشند و انسان را به خطر بیندازند.
هوش مصنوعی: مادری به موشکی گفت که باید مراقب باشد و محکم بگیرد، چون در مسیر ما خطراتی وجود دارد.
هوش مصنوعی: به انبار نرو، چون با چشم بسته بروی در آنجا خطرات و مشکلات بسیاری وجود دارد.
هوش مصنوعی: در زندگی، موانع و مشکلات زیادی وجود دارد، اما زمان و سرنوشت به راحتی از این موانع عبور میکنند و بیتوجه به آنها پیش میروند.
هوش مصنوعی: تله، مانند یک خانهی زیبای مامن است و دام، شبیه به یک گلشن زیبا به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: بسیاری از افرادی که به عنوان راهنمایان شناخته میشوند، در واقع ممکن است اهدافی نادرست داشته باشند. همچنین، چیزهایی که ظاهراً زیبا و خوشایند به نظر میرسند، میتوانند بسیار خطرناک و مضر باشند.
هوش مصنوعی: این جمله نشان میدهد که از یک میله آهنی به شدت محکم و سخت، نوعی گردی به وجود آمده است. این گرد به قدری باارزش و خاص است که در واقع نمیتوان آن را به عنوان یک غذای معمولی در نظر گرفت، بلکه نشاندهنده زحمت و رنجی عمیق است.
هوش مصنوعی: هر مکانی که برای زندگی وجود دارد، حتماً چیزی برای تجارت و معامله در آن جا هست و هر جایی که غذایی برای خوردن فراهم شده، نشانهای از فراوانی و روزی در آنجا وجود دارد.
هوش مصنوعی: پشت در یک تله قوی قرار دارد و یک گربه چاق در وسط خانه نشسته است.
هوش مصنوعی: برو به جلو و با قدرت حرکت کن، تا جایی که زمان و مشکلات نتوانند تو را غافلگیر کنند و به تو آسیب نرسانند.
هوش مصنوعی: هر مکانی مخصوص هر فردی نیست و هر مسیری مناسب برای هر کسی نیست.
هوش مصنوعی: اگر نشانهای از خون در مسیر دیدی، پا در آن راه نگذار، زیرا آن راه، راه درد و عذاب است.
هوش مصنوعی: هرگز فکر نکن که در امان هستی، چرا که چرخ روزگار اگر امروز به تو آسیب نرساند، فردا حتماً به سراغت خواهد آمد.
هوش مصنوعی: در زمانی که آرامش و آسایش حاکم است، فرصت مناسبی برای رشد و پیشرفت به وجود میآید. شب نماد سکوت و خواب است، در حالی که روز زمان بیداری و فعالیت است.
هوش مصنوعی: در زندگی، به کسی که در سختیها و تاریکیهای زمانه مقاومت میکند، احترام بگذار. زیرا بسیاری از افرادی که تحت فشار و ناملایمات قرار میگیرند، از آنچه که به نظر میرسد، قویتر و با ارادهتر هستند.
هوش مصنوعی: موشکی که ناراحت شده بود، به عقلش گفت که سکوت کند، چون او فکر میکند که دانشش از عقل دیگران بیشتر است.
هوش مصنوعی: من از مشکلات و سختیهای زندگی آگاه هستم و میدانم که تلهها و دامها در چه جایی قرار دارند و آنها را دیدهام.
هوش مصنوعی: من از سختیها و راحتیهای زندگی آگاه هستم و میدانم کدام مسیر درست و کدامیک نادرست است.
هوش مصنوعی: هرکسی وظایف و مسئولیتهای خود را به خوبی میشناسد و نیازی به نصیحت و توصیه از سوی دیگران ندارد.
هوش مصنوعی: او این حرف را زد و از لانهاش بیرون آمد و با نگاهی تند به چپ و راست نگریست.
هوش مصنوعی: در تلهای نو و رنگی، دایرههای کوچک درون آهن نمایان هستند.
هوش مصنوعی: هیچکس از نادانی و بیخردی خود با خبر نشد که در این دیوارهای خوفناک چه چیزی وجود دارد.
هوش مصنوعی: در روشنایی، سایههایی از تاریکی وجود دارد و در یکدلی، نشانههایی از غرور و برتری دیده میشود.
هوش مصنوعی: صدای بلندی به گوش میرسد که این مکان مقدس و زیبا، محل زندگی روحها و نیروهای مثبت است و واقعاً خوشیمن به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: تله گفته است که بیا و داخل شو، چرا که اینجا خانه توست.
هوش مصنوعی: اگر چیزی برای زندگی نداری، نگرانی ندار باش چون این مکان پر از زیبایی و لذت است.
هوش مصنوعی: تا کی میخواهی در زیر زمین زندگی کنی؟ زندگی به خاطر آب و هوا و شرایط محیطی رونق میگیرد.
هوش مصنوعی: در این خانه هیچگونه ناامنی یا خطر وجود ندارد، آنچه که هست، آرامش و صلح است.
هوش مصنوعی: نگفتهام هیچ بنایی را که به این استحکام باشد، هرچند در زمانه صدها بنّا وجود دارند.
هوش مصنوعی: در این مکان، شادی وجود دارد و در این خانه، نان و خوراک خوشمزهای مثل حلوا فراهم است.
هوش مصنوعی: موش از تله پرسید که این کمانک چیست، و تله در پاسخ گفت که این کمان نماد سرنوشت است.
هوش مصنوعی: وارد شو و با چشمان خود ببین که در این پردهها چه کارهای شگفتانگیزی وجود دارد.
هوش مصنوعی: موشک از شوق پرواز کرد و به سمت بالا رفت، و وقتی او پرواز کرد، صدایی به گوش رسید.
هوش مصنوعی: برای بهرهبرداری از چیزی، گاهی آدم باید سرش را پایین بیاورد و تسلیم شود، مثل آهنی که به خاطر گشودن گلو، باید به خودش شکل دلخواه بدهد.
هوش مصنوعی: رفت سودی که کم بود، زیان زیادی به بار آورد. خواست که به وجودش افزوده شود، اما از جانش کم کرد.
هوش مصنوعی: کودکی که از نصیحت و آموزش فرار کرده است، اگر به چاهی بیفتد، نباید بگویی چرا افتاده است.
هوش مصنوعی: آزادگان و رهاشدگان از قید و بندهایی که به آنها وابسته نیستند، به خوبی میدانند که کسانی که در دام هوس و خواستههای دنیوی به سر میبرند و گرفتار آنها هستند، نمیتوانند طعم آزادی را بچشند.
هوش مصنوعی: به خودت آسیب نزن، زیرا هر دردی درمانی ندارد.
هوش مصنوعی: به هیچ وجه نباید به دنبال احترام و عزت از انسانهای پست و بیارزش بود، زیرا فردی که از نظر فکر و اندیشه سقوط کرده، خود باعث گمراهی و رسوایی است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
به سرای سپنج مهمان را
دل نهادن همیشگی نه رواست
زیر خاک اندرونت باید خفت
گرچه اکنونت خواب بر دیباست
با کسان بودنت چه سود کند؟
[...]
من ندانم که عاشقی چه بلاست
هر بلایی که هست عاشق راست
زرد و خمیده گشتم از غم عشق
دو رخ لعل فام و قامت راست
کاشکی دل نبودیم که مرا
[...]
بسرای سپنج مهمان را
دل نهادن همیشگی نه رواست
زیر خاک اندرونت باید خفت
گرچه اکنونت خواب بر دیباست
با کسان بودنت چه سود کند؟
[...]
هر چه دور از خرد همه بند است
این سخن مایهٔ خردمند است
کارها را بکشی کرد خرد
بر ره ناسزا نه خرسند است
دل مپیوند تا نشاید بود
[...]
بسرای سپنج مهمان را
دل نهادن بممسکی نه رواست
زیر خاک اندرونت باید خفت
گرچه اکنونت خواب بر دیباست
با کسان بودنت چه سود کند
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.