مکن، ای شاهد شکر پاره
دل و دین را به عشوه آواره
یا مگرد آشنای و شوی مکن
یا به بیگانه رای و روی مکن
زشت باشد که همچو بوالهوسان
نان شوهر خوری و کیر کسان
به‌چه از خانه سر به‌در داری؟
گر نه سر با کسی دگر داری؟
سر بازی و پای رقاصی
چون توان یافت بی‌تن عاصی؟
زلف بشکستن و نهادن خال
چون حلال است و نیست بوسه حلال؟
ایزدت داد حسن و زیبایی
هم ز ایزد طلب شکیبایی
ستر زن طاعتی بزرگ بود
سگ به از زن، که او سترگ بود
سقف و دیوار و چادر و پرده
از پی پوشش تو شد کرده
چون تو از پرده روی باز کنی
وز در خانه سر فراز کنی
پرده در پیش رخ چو می‌بندی
نه به ریش جهان همی‌خندی؟
از چنین حرص و آز دوری به
وز هوی و هوس صبوری به
چون شد اندر سرت بضاعت شوی
گردنی نرم کن به طاعت شوی
نانت او می‌دهد، رضاش بده
یا بکن سبلت و سزاش بده
تا دگر دل به مهر زن ندهد
راه خواری به خویشتن ندهد
گرش امروز داری از غم دور
دان که فرداش هم تو باشی حور
شوی پندت دهد سقط گویی
ریش گیری که: چون غلط گویی؟
روزت این کبر و کینه در کالا
نیم‌شب هر دو لِنگ در بالا
یا ز بالا چو شیر باید بود
یا چو روباه زیر باید بود
بهر یک شهوت از حرام و حلال
چه‌کنی خانه پر ز وزر و وبال؟
ای ز سودای نیم ساعت کام
سر خود را فرو کشیده به دام
بسته در پای مال کودک و دخت
روی انبان خویش را کیمخت
خود نیرزد سه ساله گادن تو
رنج یک روز شیر دادن تو
شیر اگر دیگری تواند داد
از برای تو خود نداند زاد
چه‌کنی ده ستیر دوغ و پیاز
که دو من شیر داد باید باز؟
هم زنی پیر بود رابعه نیز
به نماز و نیاز گشت عزیز
نه که هر زن دغا و لاده بود
شیر نر نیست، شیر ماده بود
مریم از محصنات در بکری
چوی بری بد ز عیب بدفکری
نام بی‌شوهریش زشت نکرد
کز هوا روی در کنشت نکرد
طفل گویا و مادر خاموش
دل پاک است و نفس پاکی کوش
چون بنگشود لب ز حرمت امر
آن سه شب در جواب خالد و عمرو
گشت پستان شیرش آبستن
نه به طفل دگر، به طفل سخن
خان زنبور شد شبستانش
پر شد از شهد نطق پستانش
شهد او شیر گشت و شیر شراب
طفل چون خورد مست گشت و خراب
نه عجب بودش آن کلام چو شهد
زانکه با شیر خورده بد در مهد
تا جوانی، به سِتر کوش و نماز
که جوانی دگر نیاید باز
چون تبه گردد آن لب خندان
گرگ باشی و لیک بی‌دندان
گرگ در پوستین و یوسف نه
جز غم و حسرت و تأسف نه
چون شود پشت زن ز پیری خم
شهوت و حرص پیر گردد هم
جامه دان و به جامه دیبایی
مانده سودا و رفته زیبایی
بعد از آن هیچ چاره نتوان کرد
دیو را در غراره نتوان کرد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مسائل عشق، زیبایی و تعهد در روابط زناشویی می‌پردازد. شاعر به زنی که به ظاهر زیبایی دارد هشدار می‌دهد که با جذابیت خود نباید دل و دین دیگران را آواره کند. او از بی‌وفایی و خیانت نکوهش می‌کند و می‌گوید که مقام زن به عنوان همسر و مادر باید حفظ شود.
شاعر همچنین بر اهمیت پوشش و حجاب تأکید می‌کند و بیان می‌کند که چون خداوند به او زیبایی داده، باید صبر و حیا نیز داشته باشد. در ادامه به سختی‌های زندگی و بچه‌داری اشاره می‌کند و بیان می‌کند که از پیر شدن و از دست دادن زیبایی نباید نگران بود، زیرا ذات انسان و رفتار او بیشتر از ظاهر اهمیت دارد.
او به زنانی که با دیانت و محبت زندگی می‌کنند، ارج می‌نهد و تأکید می‌کند که جوانی و زیبایی زودگذرند و باید به آموزه‌های دینی و اخلاقی توجه کرد. به‌طور کلی، پیغام اصلی شعر دعوت به شکیبایی، وفاداری و احترام به روابط انسانی است.
هوش مصنوعی: ای معشوق زیبا، دل و دین مرا با فریب و ناز خود آشفته مکن.
هوش مصنوعی: یا با دوستت صمیمی باش و به او وفادار بمان، یا با غریبه‌ها ارتباط برقرار نکن و از آنها دوری کن.
هوش مصنوعی: زشت است که مانند افرادی بی‌پروا، به نفع خود از نعمت‌های شوهر بهره‌برداری کنید و به دیگران آسیب بزنید.
هوش مصنوعی: چرا بدون هدف و منظور از خانه بیرون آمده‌ای؟ مگر نه اینکه با کسی دیگر در ارتباطی؟
هوش مصنوعی: چگونه می‌توان در بازی و رقص به آرامش رسید، وقتی که بدون جسم و وجود خود دچار گناه هستیم؟
هوش مصنوعی: شکستن زلف و قرار دادن خال مانند حلالی است، آیا بوسه هم حلال نیست؟
هوش مصنوعی: خداوند به تو زیبایی و حسن داده است، در عوض از خداوند صبر و استقامت بخواه.
هوش مصنوعی: پوشش و حجاب زن از اهمیت و ارزش بالایی برخوردار است. در واقع، حتی سگ که موجودی کم‌ارزش‌تر از زن به حساب می‌آید، از نظر تادبی و اخلاقی فضیلت بیشتری دارد، زیرا او همچنان موجودی شریف و بزرگ محسوب می‌شود.
هوش مصنوعی: سقف و دیوار و چادر و پرده برای پوشش و محافظت از وجود تو به وجود آمده‌اند.
هوش مصنوعی: وقتی که تو پرده را کنار بزنی و از در خانه بیرون بیایی، نمایان می‌شوی.
هوش مصنوعی: وقتی که پرده را بر چهره خود می‌کشی و خود را مخفی می‌کنی، آیا با این کار بر جهانی که نمی‌دانی به آن می‌خندی؟
هوش مصنوعی: از این‌گونه طمع و رغبت دوری کن و با اراده و صبر به زندگی خود ادامه بده.
هوش مصنوعی: زمانی که در وجودت توانی ایجاد شد، گردنت را نرم کن و تسلیم فرمان شو.
هوش مصنوعی: کسی که به تو نان می‌دهد، باید از او راضی باشی یا اینکه خودت راهی پیدا کن و به آن عمل کن.
هوش مصنوعی: تا زمانی که دل به عشق زن نسپارد، به خود اجازه ذلت و کوچکی نخواهد داد.
هوش مصنوعی: اگر امروز از غم و اندوه دوری، بدان که فردا هم تو در بهشت خواهی بود.
هوش مصنوعی: اگر کسی به تو نصیحتی کند، مانند کسی است که ریش خود را می‌زند و می‌خواهد بگوید: "چگونه می‌توانی اشتباه کنی؟"
هوش مصنوعی: روز تو با کبر و کینه می‌گذرد، اما در نیمه‌شب هر دو پا برهنه و بی‌سرپناه هستند.
هوش مصنوعی: انسان یا باید با قدرت و شجاعت در اوج باشد مانند شیر، یا اگر در شرایط ضعیف‌تری قرار دارد باید با زیرکی و هوشیاری مانند روباه رفتار کند.
هوش مصنوعی: برای هر نوع لذتی که از حرام و حلال به دست آوری، چه کار می‌کنی وقتی که خانه‌ات پر از بار گناه و عواقب آن می‌شود؟
هوش مصنوعی: ای کسی که به خاطر خیال و آرزوهای کوتاه‌مدت خود، به تله افتاده‌ای و در دام نتایج و پیامدهای آن گرفتار شده‌ای.
هوش مصنوعی: کودک و دختر در حال بازی و خوشحالی هستند و در کنارشان، کیسه‌ای که متعلق به خودشان است، وجود دارد.
هوش مصنوعی: سه سال زندگیت به اندازه یک روز زحمتی که برای شیر دادن به من کشیده‌ای، ارزش ندارد.
هوش مصنوعی: اگر شیر قدرتی دیگر داشته باشد، نمی‌داند که برای تو چه کار کرده است.
هوش مصنوعی: آیا می‌توانی با مشکلات پیش‌رو کنار بیایی و آنها را حل کنی، در حالی که مسئولیت‌ها و وظایفی بر عهده‌ات است که باید به انجام برسانی؟
هوش مصنوعی: رابعه، زن سالخورده‌ای بود که به عبادت و نماز مشغول شد و به مقام ارجمندی رسید.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که همه زنان به معنای منفی یا فریبنده نیستند؛ همان‌طور که شیر نر تنها نماد قدرت و سلطه نیست، شیر ماده نیز وجود دارد و می‌تواند قدرت و شجاعت خاص خود را داشته باشد. در واقع، هر یک از آنها ویژگی‌ها و خصوصیات منحصر به فرد خود را دارند.
هوش مصنوعی: مریم از زنان پاک و بی‌گناه به شمار می‌رود، او همچون گل نرگس در پاکی و بی‌گناهی‌اش است و از عیوب و بداندیشی‌ها دور است.
هوش مصنوعی: هر چند که او بی‌همسر است و شاید به خاطر این موضوع در نظر دیگران قابل توجه نباشد، اما نام او به خاطر این وضعیت بد یا زشت نشده است چرا که او به خاطر این مشکل از انجام کارهایش و تلاش برای رسیدن به اهدافش دست نکشیده است.
هوش مصنوعی: کودک بی‌زبان و مادر خاموش است، دل او پاک و تلاش در داشتن نفس پاک نیز وجود دارد.
هوش مصنوعی: زمانی که در آن سه شب در پاسخ به خالد و عمرو صحبتش را آغاز کرد، حرمت موضوع را حفظ کرد.
هوش مصنوعی: شیر در حال حاضر فرزندی در شکم ندارد، بلکه به تربیت و آموزش فرزندش می‌پردازد.
هوش مصنوعی: در شبستان، زنبور خان شد و مکانی پر از شهد و شیرینی کلام او ایجاد کرد.
هوش مصنوعی: عسل او به شیر تبدیل شد و وقتی آن شراب را کودک نوشید، مست و خراب گردید.
هوش مصنوعی: این جمله اشاره به این دارد که سخن او مانند عسل شیرین و خوش طعم است، زیرا از همان ابتدا با چیزهای خوب و دلپذیر بزرگ شده است.
هوش مصنوعی: تا زمانی که جوانی، از فرصت‌ها بهره‌برداری کن و عبادت کن، زیرا دیگر هرگز جوانی به تو بازنمی‌گردد.
هوش مصنوعی: زمانی که لبخند و شادابی از بین برود، در واقع مثل گرگ می‌مانی که هیچ دندانی ندارد. در این حالت، قدرت و اثرگذاری‌ات کاهش می‌یابد و نمی‌توانی به همان شکل، تهدیدکننده و خطرناک به نظر بیایی.
هوش مصنوعی: گرگ در پوستین مانند یوسف، فقط باعث رنج و تأسف است و هیچ چیز دیگری ندارد.
هوش مصنوعی: وقتی که زن به دلایل پیری دچار خمیدگی شود، خواهش و آرزوهای او نیز کهنه و کم‌رمق می‌شود.
هوش مصنوعی: لباس‌ها و زینتی که بر تن داریم، به یاد روزهای گذشته‌ای است که زیبایی و نشاط در دل داشتیم، اما حالا تنها خاطرات آن روزها باقی مانده است.
هوش مصنوعی: بعد از آن، دیگر هیچ راهی برای مقابله یا تغییر وضعیت وجود ندارد و نمی‌توان بر دیو شکست خورده غلبه کرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.