به از عید نشناسم از روزگار
نه از مدح خسرو به آموزگار
خداوند عالم کزو وقت ما
همه ساله عیدست لیل ونهار
یمین و امین اختر یمن و امن
که یمنش یمین است و امنش یسار
یمینی که دولت بدو کارگر
امینی که ملّت بدو استوار
از این پیشتر بود گوش ملوک
سوی شاعران معانی گزار
که تا هر چه گویند ما آن کنیم
که ماند ز ما نیکویی یادگار
کنون شاعرانرا بکردار او
دل و دیده ماندست ناچار و چار
که گویند هرچ او کند تا مگر
بدان شعرشان را فزاید شعار
ازو در شگفتی فرو مانده اند
ملوک زمانه صغار و کبار
هزاران هزارش پریچهره است
همه لاله خدّ و بنفشه عذار
کهین گنج او هست چندان کزو
ابر گاو و ماهی گرانست بار
ز گرگنج رخشد گهی رایتش
گهی از در باری و قندهار
نه شیرست ، در بیشه تا کی بود
نه بادست تا کی بود در قفار
ندانند و آنچ اندر این فایده است
بریشان نکردست عقل آشکار
اگر شیر گیران بخسبند خوش
ز شیران تهی کی شود مرغزار
چه ضایع کند مرد عمر عزیز
بروشن می و تیره زلفین یار
نجنبد همی کوه سنگین ز بجای
بر هر کسی سنگ ازآنست خوار
چو در آسیا سنگ جنبان شود
مر او را فراوان بود خواستار
نبارد سرشک از هوا بر زمین
نخیزد سیه ابر تا از بحار
بجنبیدن ابر سازد صدف
زهر قطرهای لؤلؤ شاهوار
به قدر آسمان آمد اندر قیاس
به جود آفتاب آن شه نامدار
نه رنجه شود آفتاب از مسیر
نه مانده شود آسمان از مدار
ایا دشمن شاه پیروزگر
ازو ماندی اندر غم و اضطرار
هر آن را که جنبیدش دولتست
ملامت مکن گر نگیرد قرار
به جای بنفشه عنان گیرد او
به جای قدح قبضهٔ ذوالفقار
تو خود آزمودستی او را بسی
به پرخاش دیدستی او را سوار
ازو خوردهای آنچه روزیت بود
غنیمت بدو دادهای بیشمار
که یزدانش از پنج طبع آفرید
چهار اصل و آن پنجمین کارزار
نه تنها تویی بلکه بسیار کس
شد از گرد پیکار او خاکسار
چو باشد به ملک افتخار ملوک
بدو ملک را بیش هست افتخار
به پرهیزگاری رود زین سپس
که بر هرچه بایدش دارد یسار
ز ناداشت هر کو نراند مراد
فرو مانده باشد نه پرهیزگار
همی تا بود ملک و فرمان و شهر
ملک باد فرمانده و شهریار
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعر یا نثر ادبی از شاعر فارسیزبان است که به توصیف ویژگیهای حکمرانی و اهمیت شاعران در زمانه خود میپردازد. شاعر از عید و زمان بهعنوان نشانههایی از زندگی یاد میکند و به اهمیت فضیلتها و کارهای نیک اشاره دارد. او بر این باور است که شاعران باید از کارهای خوب حاکمان الهام بگیرند و در آثار خود بازتاب دهند.
شاعر همچنین به ارتباط بین حاکمان و مردم، و نقش آنها در سرنوشت یکدیگر پرداخته و تأکید میکند که اگر حاکمان خوب عمل نکنند، مردم نیز تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. او به نیکیها و ویژگیهای مثبت حاکمان اشاره کرده و بیان میکند که زندگی و حیات جوامع به سیره نیک حاکمان بستگی دارد.
در نهایت، شاعر از اهمیت خلوص نیت و پرهیزگاری در مدیریت یاد کرده و بر این نکته تأکید میکند که تنها با داشتن نیات خوب و عمل نیک است که میتوان به شکوفایی و سلامتی جامعه دست یافت.
هوش مصنوعی: من هیچ روزی را بهتر از عید نمیشناسم و از ستایش پادشاه هم چیزی نمیآموزم.
هوش مصنوعی: آفرینندهی جهانی که به خاطر او هر سال، روز و شب برای ما به مانند جشن و سرور است.
هوش مصنوعی: این ابیات به توصیف ویژگیهای خاص و ویژگیهای مثبت شخصیتی میپردازد. در اینجا "یمین" و "امین" به عنوان صفات خوب و مطلوب توصیف شدهاند، به طوری که در کنار "اختر یمن" به معنای ستارهای از یمن قرار گرفتهاند. همچنین "امن" به معنای امنیت و آرامش است، که با اشاره به یمن و یسار (خیر) در هم تنیده شدهاند. در کل، این ابیات به نشان دادن صفاتی همچون خیر و امنیت اشاره دارد.
هوش مصنوعی: دولت و قدرتی که به او وابسته است، بر حمایت و استواری مردم تکیه دارد.
هوش مصنوعی: قبل از این، گوش پادشاهان به سخنان شاعران و معانی آنها توجه داشت.
هوش مصنوعی: ما باید به سخنان دیگران توجه کنیم و تلاش کنیم که اقدامات ما به گونهای باشد که یاد نیکویی از ما به جای بماند.
هوش مصنوعی: اکنون شاعران با رفتار او دل و چشمشان تحت تأثیر قرار گرفته و چارهای ندارند.
هوش مصنوعی: گویند هر کاری که او انجام میدهد، به این امید است که به شعرشان معنا و ارزشی بیشتر ببخشد.
هوش مصنوعی: مردان بزرگ و کوچک زمانه از او حیرت زده و شگفتزده شدهاند.
هوش مصنوعی: هزاران دختر زیبا با چهرههای دلفریب در اینجا وجود دارند، که همچون لالهها و بنفشهها با زیباییهای خاص خود درخشش دارند.
هوش مصنوعی: آن گنجینهای که او دارد، به قدری ارزشمند است که از آن ابرهایی چون گاو و ماهیهای بزرگ برمیبارند.
هوش مصنوعی: در برخی اوقات، نمایی ز شکوه و عظمت او به نمایش درمیآید، گاهی به صورت پرچم و گاهی در میدانهای بزرگ و تاریخی مانند بارگاهها و قندهار.
هوش مصنوعی: این متن به نوعی ناپایداری و زوال اشاره دارد. اشاره میکند که نه قدرت و شجاعت یک شیر در جنگل همیشه باقی میماند و نه وزش باد در دشتها همیشگی است. به نوعی نشاندهنده گذرا بودن اوضاع و شرایط زندگی است.
هوش مصنوعی: آنان نمیدانند و آنچه در این موضوع سودمند است، به خاطر نداشتن عقل آشکار درک نکردهاند.
هوش مصنوعی: اگر شیرها بخوابند، پس از آن چگونه میتواند دشت از شیرها خالی شود؟
هوش مصنوعی: چه مقدار عمر گرانبهای انسان را میتواند نابود کند، وقتی در کنار شراب و موهای تیره معشوقهاش است؟
هوش مصنوعی: کوه سنگین از جابهجا شدن جلوگیری میکند و هر کس باید بداند که تحمل و بردباری در برابر مشکلات و چالشها میتواند او را تقویت کند، در غیر این صورت، به دشواریهای او افزوده خواهد شد.
هوش مصنوعی: وقتی که در آسیا سنگی به حرکت در میآید، انتظار میرود که طرفداران و خواهان زیادی پیدا کند.
هوش مصنوعی: اگر از آسمان اشکی نبارد، ابرهای تیره نیز نخواهند آمد و این موضوع بستگی به بهار دارد.
هوش مصنوعی: ابر به حرکت درآمدن، باعث میشود که صدف با هر قطرهی باران جواهر نابی را درست کند.
هوش مصنوعی: قدرت بخشندگی آن پادشاه مشهور به اندازه وسعت آسمان است.
هوش مصنوعی: خورشید نه از مسیر خود خسته میشود و نه آسمان از حرکتش بازمیماند.
هوش مصنوعی: آیا تو که دشمن شاه پیروز هستی، هنوز در غم و اندوه و نگرانی باقی ماندهای؟
هوش مصنوعی: هر کسی که در تلاش و کوشش است، باید مورد نکوهش قرار نگیرد، حتی اگر به آرامش نرسد.
هوش مصنوعی: او به جای گل بنفشه، قدرت و حکمت را در دست میگیرد و به جای لیوان، شمشیر ذوالفقار را میفشارد.
هوش مصنوعی: تو خود تجربه کردهای که او را بارها در حال خشم و پرخاش دیدهای.
هوش مصنوعی: تو از او آنچه را که روزیات بود گرفتهای و به او به اندازهی بیشماری نعمت دادهای.
هوش مصنوعی: خداوند از پنج ویژگی یا طبع، چهار اصل را خلق کرد و پنجمین ویژگی، مبارزه و جنگ است.
هوش مصنوعی: نه فقط تو، بلکه بسیاری دیگر نیز به خاطر جنگ او در غم و ناراحتی هستند.
هوش مصنوعی: هرگاه در میان پادشاهان، یکی از آنها به افتخار و مقام برسد، آن پادشاه به خودی خود برای کشورش نیز افتخار بیشتری به ارمغان میآورد.
هوش مصنوعی: کسی که به پرهیزگاری و تقوا روی آورد، به زودی در مسیر درستی قرار میگیرد و هرچه که به آن نیاز دارد برایش فراهم میشود.
هوش مصنوعی: کسی که از نداشتن خود رنج میکشد و به هدفش نمیرسد، دیگر نمیتواند خود را پاک و پرهیزگار بنامد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که سلطنت و حکمرانی و شهر وجود دارد، امیدوارم که فرمانده و پادشاه خوب و با عدلی بر آنها حاکم باشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مرا جود او تازه دارد همی
مگر جودش ابر است و من کشتزار
«مگر» یک سو افکن، که خود هم چنین
بیندیش و دیدهٔ خرد برگمار
ابا برق و با جستن صاعقه
[...]
بیامد موکل بر شهریار
بگفت آنچ بشنید از کشت زار
فغان زان پریچهر عیار یار
که با منش دائم به پیکار کار
دو زلف سیاهش بماند بدان
که دو زاغ دارد بمنقار قار
دهانی چو یک نار دانه دو نیم
[...]
جهاندار بخشندهٔ کامکار
خداوند بیچون، پروردگار
بدین خرمی و خوشی روزگار
بدین خوبی و فرخی شهریار
چنان گشت گیتی که ما خواستیم
خدایا تو چشم بدان دور دار
خداوند گار جهان فرخست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.