نگاه میکنم از هر چه آفرید خدای
مرا سه چیز خوش آمد درین بهشت سرای
یکی سماع و دوم باده و سیم شاهد
که اختیار همین هر سه کرد عالی رای
نه هم چو زمزمهی مطرب است شوقانگیز
اگرچه سحر کند عندلیبِ زهرهسرای
نه همچو آبِ رزان مونس است و غمپرداز
اگرچه آب روان نیز هست جانافزای
نه چون زمرّد سبزست بر عذارِ چو سیم
اگرچه سبزه بود دلفریب و طبع گشای
چو زلفِ یار نباشد بهار، عنبر بوی
چو رویِ دوست نباشد فلک جهانآرای
که را تفرّج باغ است و بوستان رغبت
که من ز دوست ندارم به خویشتن پروای
برو چو نای مپیمای باد بر سر خاک
به پای چنگ به پیمانه باده میپیمای
چرا چو آب برآرد ز روی آینه زنگ
ز سینه آب عنب صیقلیست زنگزدای
جهان بخورد نزاری به نیم کاسه سفال
به جام خویش بیا گو جم و جهان بنمای
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف زیباییها و لذتهای زندگی میپردازد. شاعر از خالق و آفرینش میگوید و سه چیز را که در بهشت خوشایند است، معرفی میکند: موسیقی، شراب و زیبایی یار. او بیان میکند که این لذتها به تنهایی به جذابیت و شوق زندگی میافزایند و بدون وجود عشق و زیبایی محبوب، همه اینها رنگ میبازند. در حقیقت، شاعر به اهمیت عشق و وجود معشوق در زندگی اشاره میکند و میگوید که حتی زیباترین مناظر و لذتها نیز بدون عشق، بیمعنی هستند. در نهایت، او از تفرج در باغ و لذتهای دیگر سخن میگوید و به دوری از خودمحوری دعوت میکند.
هوش مصنوعی: من به هر چیزی که خداوند آفرید نگاه میکنم و سه چیز در این بهشت برای من خوشایند است.
هوش مصنوعی: در اینجا سخن از سه چیز ارزشمند است که هر یک به نوعی لذت و سرور را به همراه دارند: یکی سماع که به معنای رقص و حالت شادیآور است، دیگری باده که اشاره به نوشیدنی و خوشی میکند، و سومین چیز سیم شاهد که به زیبایی و جذابیت اشاره دارد. این جمله به خوبی نشان میدهد که فرد با نیت و اراده خود این سه عنصر را برگزیده و از آنها لذت میبرد.
هوش مصنوعی: شوق و اشتیاق مانند صدای دلنشین موسیقی نیست، هرچند که بلبل در باغی زیبا میتواند به طرز جادویی بخواند.
هوش مصنوعی: دوست و همراهی مانند آب زلال نیست که همواره آرامبخش و تسکیندهنده باشد، هرچند که آب صاف و زنده است و میتواند جان انسان را تازه کند.
هوش مصنوعی: بر چهرهاش مانند زمرّد سبز نیست، هرچند که سبز بودنش جذاب و دلنشین است و به دل مینشیند.
هوش مصنوعی: اگر زلف محبوب نباشد، بهار هم معنایی ندارد. اگر بوی خوش عطر مانند روی دوست نباشد، آسمان و دنیا هم زیبا نیستند.
هوش مصنوعی: کسی که به تماشای باغ و بوستان میپردازد و از آن لذت میبرد، من برای دوست خود اهمیتی به خودم نمیدهم.
هوش مصنوعی: به آرامی و با دقت حرکت کن، مانند نای که در برابر باد قرار دارد. در کنار زمین، از چنگ نوازنده لذت ببر و روی لذت نوشیدن باده تمرکز کن.
هوش مصنوعی: چرا زنگ روی آینه با آب پاک میشود در حالی که آب انگور صاف و زلال است و زنگ را از بین میبرد؟
هوش مصنوعی: دنیا را به خوبی از نِزاری (سرد و دلگیر) بپذیر و با یک کاسه سفالی، در دل خود با شراب محبت، به جمع و جهان بپرداز. بیا و با هم به تماشای زیباییهای زندگی بنشینیم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
سپید برف برآمد به کوهسار سیاه
و چون درونه شد آن سرو بوستان آرای
و آن کجا بگوارید ناگوار شدهست
و آن کجا نگزایست گشت زود گزای
چو آفرید بتا روی تو ز دوده خدای
مجوی فتنه و روی ز دوده را مزدای
بعارض تو آن گرد مشک سوده بسست
بچشم سرمه مکن ، خلق را بلا منمای
بلای تافته جعدت بسست بر دل خلق
[...]
همی سراید چنگ آن نگار چنگسرای
نبید باید و خالی ز گفتگوی سرای
غذای روح سماعست و آن شخص نبید
خوشا نبید کهن با سماع طبع گشای
نبید تلخ و سماع حزین و روی نکو
[...]
دلم بدیگر جای و تنم بدیگر جای
تنم بغربت و دل با تو مانده اندر وای
بلای تن ز دلم هست کاشکی همه سال
تنم بنزد تو بودی و دل بدیگر جای
دعا کنم بخدای جهان همه شب و روز
[...]
به هفت کشور تا شکر پنج و ده گویم
نبود خواهم ساکن دو روز در یک جای
دو پای دارم چار دگر بباید از آنک
به هفت کشور نتوان رسید بیشش پای
چنان زندگانی کن ای نیک رای
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.