فریاد به لااله الا هو
زین بیمعنی زمانهٔ بدخو
زین دهر، چو من، تو چون نمیترسی؟
بیباک منم، چه ظن بری، یا تو؟
زین قبه که خواهران انباغی
هستند درو چهار هم زانو
زین فاحشه گندهپیر زاینده
بنشسته میان نیلگون کندو
زین دیو وفا طمع چه میداری؟
هرگز جوید کس از عدو دارو؟
همواره حذر کن ار خرد داری
تو همچو من از طبیب باباهو
در دست زمان سپید شد زاغت
کس زاغ سپید کرد جز جادو؟
جادوی زمانه را یکی پر است
زین سوش سیه، سپید دیگر سو
زین سوی پرش بدان همی گردی
وز حرص رطب همی خوری مازو
هرچند مهار خلق بگرفتند
امروز تگین و ایللک و یپغو
نومید مشو ز رحمت یزدان
سبحانک لا اله الا هو
بر شو ز هنر به عالم علوی
زین عالم پر عوار پر آهو
بنگر که صدف ز قطرهٔ باران
در بحر چگونه میکند لولو
از دیو کند فریشته نفسی
کهش عقل همی قوی کند بازو
نشنودهستی که خاک زر گردد
از ساخته کدخدا و کدبانو؟
وان خوار و درشت خار بیمعنی
مشک تبتی همی کندش آهو
نیکی بگزین و بد به نادان ده
روغن به خرد جدا کن از پینو
کز خاک دو تخم می پدید آرد
این خوش خرما و آن ترش لیمو
از مرد کمال جوی و خوی خوش
منگر به جمال و صورت نیکو
کابرو و مژه عزیزتر باشد
هرچند ازو فزونتر است گیسو
وز خلق به علم و جاه برتر شو
هرچند بوند با تو هم زانو
کز موی سرت عزیزتر باشد
هرچند ازو فروتر است ابرو
سوی تو نویدگر فرستادند
بردست زمانه ز افرینش دو
یکی سوی دوزخت همی خواند
یکی سوی عز و نعمت مینو
هریک به رهیت میکشد لیکن
بر شخص پدید ناورد نیرو
این با خوی نیک و نعمت و حکمت
اندر راه راست میکشد سازو
وان جان تو را همی کند تلقین
با کوشش مور گر بزیی راسو
برگیر ره بهشت و کوشش کن
کاین نیست رهی محال و نامرجو
بنشان زسرت خمار و خود منشین
حیران چو به چنگ باز در تیهو
جز پند حکیم و علم کی راند
صفرای جهالت از سرت آلو
بیحکمت نیست برتر و بهتر
ترک از حبشی و تازی از هندو
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بیان ناامیدی و نارضایتی از وضعیت زمانه و انسانها میپردازد. او به خلوص و یکتایی خداوند اشاره میکند و میگوید در این دنیای پر از فریب و ریا، باید حذر کرد و به دنبال حقیقت رفت. شاعر با تأکید بر خوبیها و نیکیها، از خواننده میخواهد از بدیها دوری کند و در پی علم و دانش باشد. او به ارزشهای انسانی و روحی اشاره کرده و میگوید که باید از ظواهر دوری کرد و به باطن انسانها توجه کرد. در نهایت، شاعر انسان را به تلاش در راه صحیح و یافتن نعمتهای الهی دعوت میکند.
هوش مصنوعی: داد و فریاد بر سر این که جز او معبودی وجود ندارد، در دنیای بدون معنا و بد ذات این روزها به گوش میرسد.
هوش مصنوعی: در این زمانه، چرا تو مانند من نمیترسی؟ من بیباک هستم، آیا تو هم اینطور فکر میکنی یا نظر دیگری داری؟
هوش مصنوعی: در این گنبد که خواهران زیبایی به دور هم جمع شدهاند، چهار نفر از آنها نیز همپای یکدیگر نشستهاند.
هوش مصنوعی: زنی بزرگ و پیر، مانند یک فاحشه، در میان کندوی عسل نشسته و فضا را با رنگ نیلگون پر کرده است.
هوش مصنوعی: از این دیو وفا، چه امیدی داری؟ هیچکس هرگز از دشمنش دارویی نخواهد خواست.
هوش مصنوعی: اگر خردمند هستی، مانند من از پزشک باباهو دوری کن و همواره احتیاط کن.
هوش مصنوعی: زمان باعث تغییر و تحول میشود و اگر کسی موفق شود که در این تغییرات، دگرگونی را از جنبهای خاص به وجود آورد، نمایانگر قدرت و توانایی آن شخص است.
هوش مصنوعی: زمانه مانند جادویی است که در آن یک سوی تاریکی وجود دارد و سوی دیگر روشنی.
هوش مصنوعی: از این سمت به دور خود میچرخید و از شدت طمع، خرما میخوری و لذت میبری.
هوش مصنوعی: اگرچه امروز برخی افراد قدرت و کنترل مردم را به دست گرفتهاند، اما باز هم در دلها و جانها آزادی و شور زندگی موج میزند.
هوش مصنوعی: از رحمت خداوند ناامید نشو، چرا که او تنها خدای یکتا است.
هوش مصنوعی: از هنر و استعداد خود فراتر برو و به عالم بالا و معنوی بپیوند، چرا که این دنیا پر از زرق و برق و فریبندگی است.
هوش مصنوعی: به این فکر کن که چطور صدف از قطرهٔ باران، به زیبایی و ارزشمندی لولو در دریا تبدیل میشود.
هوش مصنوعی: از موجودات بد و زشتیها دوری کن و از تواناییهایی که عقل به تو میدهد به خوبی استفاده کن.
هوش مصنوعی: آیا تا به حال نشنیدی که خاک میتواند به طلا تبدیل شود، آنهم به خاطر زحمات و تلاشهای یک کشاورز و همسرش؟
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف موجوداتی میپردازد که ممکن است در ظاهر بیاهمیت به نظر برسند، اما میتوانند تأثیرات عمیق و شگفتآوری داشته باشند. مانند خارهای درشت و کوچک که اگرچه ممکن است به نظر بیایند بیمعنی هستند، اما در حقیقت بخشی از یک زیبایی عمیقترند، مشابه حضور مشک تبتی که به نوعی نماد زیبایی و ارزش است. در نهایت، این متن اشاره به تأثیرات پنهان و معانی عمیق چیزهای ظاهراً کماهمیت دارد.
هوش مصنوعی: نیکی را انتخاب کن و بدی را به افرادی که نمیدانند بده. خردمند را از نادان تشخیص بده و جدا کن.
هوش مصنوعی: از خاک دو نوع دانه به وجود میآید؛ یکی میوه خوشمزه و شیرینی مثل خرما و دیگری میوهای ترش و نامطبوع مانند لیمو.
هوش مصنوعی: به دنبال کمال و اخلاق خوب از انسان باش، نه فقط به زیبایی ظاهر او توجه کن.
هوش مصنوعی: اگرچه موهای بلند زیبایی خاصی دارند، اما ابرو و مژه به مراتب ارزشمندتر و دلانگیزتر هستند.
هوش مصنوعی: از میان مردم با علم و دانش و مقام بالاتر برو، هرچند که دیگران همردیف تو باشند.
هوش مصنوعی: هرچند ابروهایت پایینتر از موی سرت قرار دارند، اما برای من عزیزتر از آنها هستند.
هوش مصنوعی: به تو پیامآورانی فرستادهاند که از دوران زمانه خبر میآورند، دو نفر از آفرینش.
هوش مصنوعی: یکی به سوی جهنم و عذاب دعوت میکند و دیگری به سمت عزت و نعمتهای بهشتی فرا میخواند.
هوش مصنوعی: هر کس به روش خود به هدفی میرسد، اما در نهایت، تنها خود فرد است که به تواناییهایش پی میبرد.
هوش مصنوعی: این شخص با صفات خوب و زندگی مرفه و دانایی، در مسیر درست حرکت میکند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که روح تو به مانند یک جانور کوچک که سخت و با تلاش در حال پرورش و یادگیری است، به تدریج راه و رسم زندگی را میآموزد.
هوش مصنوعی: راه بهشت را در پیش بگیر و تلاش کن، چرا که این مسیر، غیرممکن و ناامیدکننده نیست.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که از فکر و پریشانی دور شو و خود را در وضعیت نابسامانی قرار نده. مانند پرندهای که در دام افتاده، نباید در سردرگمی و حیرت بمانی.
هوش مصنوعی: تنها با نصیحت یک حکیم و دانش است که میتوان افکار نادرست و نادانی را از ذهن پاک کرد.
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر آن است که از نظر حکمت، ترکها و عربها از هندوها در مقام بالاتری قرار دارند و برتریهایی دارند که نمیتوان نادیده گرفت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
آدینه و مهرگان و ماه نو
بادند خجسته هر سه بر خسرو
ای خسرو تاج بخش و لشگرکش
صد بنده ترا رسد چو کیخسرو
با شادی و ناز و خصلت نیکو
[...]
جان و دلم راست صد رخنه هر سو
زان تیر مژگان زان تیغ ابرو
برد از کفم دل طفلی چه سازم
من سست پنجه آن سخت بازو
چشم بد غیر یارب نبیند
[...]
گیتی شده از شکوفه چون مینو
از لاله لعل و از گل خوشبو
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.