چون خلیل الله فکند آن را شهاب
سوی اسماعیل آمد با شتاب
دام تلبیس و حیل را ساز کرد
مکر و کید و وسوسه آغاز کرد
زد به سنگ آن را پس اسماعیل راد
سنت رمی جمار از این نهاد
می کنم یعنی ز خود دور اهرمن
همچو اسماعیل آن شاه زمن
هست جسم طاعتت رمی جمار
روح آن طرد از بر خود تند بار
جمله طاعاتت چنین است ای عمو
چونکه جسمش آوری جانش بجو
جان آن دانی چه باشد ای پسر
فکر و ذکر و سرش آوردن نظر
قول و فعلت را به معنی یار کن
پس از ایشان زنده ی پندار کن
لفظ و معی دارد و اعمال هم
بلکه هر اوصاف و هر احوال هم
زان معانی جان من غافل مشو
طاعت ار خواهی پی معنی برو
معنی لفظ ار ندانی ای خبیر
معنی اعمال خود را یاد گیر
ور مفصل معنی اعمال خویش
می نداند هم دل خود را بریش
معنی اجمالیش را با عمل
جفت کن تا سازدش پاک از علل
وان همین باشد که این فرموده شاه
من به فرمانش نهادم پا براه
بنده ام من پیشه ی من خدمت است
بر من از هر خدمتی صد منت است
بنده ام استاده اندر بارگاه
تا چه خدمت خواهد از من پادشاه
این تن من این سر من جان من
وقف خدمتکاری سلطان من
این یکی خدمت شه من خواسته
من پی خدمت بجان برخاسته
بنده ی فرمانم و این زان یکی ست
شغل من فرمان بری و بندگی ست
گر ندانم مقصد شه باک نیست
بندگان را حد این ادراک نیست
گفته مولایم که دست و رو بشوی
چشم اینک دست و رو این شست و شو
پا و سر را مسح کن فرمانبرم
مسح این و پای این و این سرم
گر ندانم معنی این مسح چیست
گو ندانم حد من این فهم نیست
قبله باید ساخت گفتی از حرم
این حرم من رو به آن سر تا قدم
گفتیم تکبیر گو اندر حضور
چشم چشم الله اکبر یا غفور
حمد و سوره خواستی خواندن پی اش
خواندم اینک گو ندانم معنی اش
گفتی ام خم شو به چشم این خم شدن
گفتی ام برخیز خیزم بی سخن
زان سپس گفتی جبین بر خاک مال
این جبین این خاک راه ای ذوالجلال
باز فرمودی که بنشین بر زمین
من نشستم ای شه دنیا و دین
معنی اجمال اینست ای همام
ور مفصل ضم کنی نعم المرام
جزو جزو هر عمل را معنی ایست
بلکه صد معنی ست نی معنی یکی است
هرکسی معنی از آن دریافته
رو بسوی آن معانی تافته
همچنانکه در نماز پنجگاه
آن یکی گفته است ز آگاهان راه
کان مثال موقف روز جزاست
در حضور داورش این ماجراست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به مفهوم طاعت و بندگی خداوند و اهمیت شناخت معانی اعمال دینی اشاره دارد. شاعر با مثال اسماعیل و رمی جمار، به رمی شیطان و دور کردن وسوسه‌ها می‌پردازد. او بیان می‌کند که باید به معنای واقعی اعمال دینی توجه کرد و از ظواهر آن فراتر رفت. هر عمل دینی علاوه بر ظاهر، معانی عمیق‌تری دارد که باید درک شوند. در نهایت، شاعر تأکید می‌کند که بندگی و خدمت به خداوند درک عمیق‌تری از معنای عبادت را می‌طلبد و هر کسی بر اساس فهم خود از معانی، در مسیر بندگی گام بردارد.
هوش مصنوعی: وقتی خلیل خدا آن شهاب (نماد قدرت و اراده) را پرتاب کرد، با سرعت به سمت اسماعیل آمد.
هوش مصنوعی: دام‌های فریب و تزویر را آماده کرد و نیرنگ و حیله و وسوسه را آغاز نمود.
هوش مصنوعی: اسماعیل را به سنگ زد و سنت رمی جمار را از این مقام به جای آورد.
هوش مصنوعی: من خود را از بدی‌ها دور می‌کنم، مانند اسماعیل که از فرمان خداوندی تبعیت کرد و آماده‌ی قربانی شدن بود.
هوش مصنوعی: بدن تو به اعمال نیکو مانند تکه‌ای از سنگی است که به سوی هدفی پرتاب می‌شود؛ اما روح تو باید از افکار و کارهای ناخواسته دوری کند و سبکبار باشد.
هوش مصنوعی: تمام کارها و اعمال نیک تو، ای عموجان، مانند این است که وقتی جسمی را به وجود می‌آوری، باید روحش را هم بیابی.
هوش مصنوعی: ای پسر، می‌دانی جان چیست؟ فکر و اندیشه‌ات را به کار بگیر و به آن دقت کن.
هوش مصنوعی: کلام و رفتار خود را به گونه‌ای قرار بده که دوستانت را به دوستانی خوب تبدیل کنند و سپس، از آنها زندگی‌ای با فکر و اندیشه بساز.
هوش مصنوعی: هر تدبیری و کلماتی که به کار می‌رود، دارای معنای خاصی است و همچنین اعمال، صفات و حالاتی که انسان‌ها دارند نیز همین‌طورند.
هوش مصنوعی: از معانی عمیق و پنهان غافل نشو. اگر می‌خواهی به حقیقت و معنا دست یابی، باید به اطاعت و تبعیت از آن معاني بپردازی.
هوش مصنوعی: اگر نمی‌دانی معنی کلمات را، ای آگاه، به اعمال خودت توجه کن و یاد بگیر.
هوش مصنوعی: اگر انسان نتواند به طور کامل به معنی اعمال خود پی ببرد، قلبش نیز به خوبی نمی‌تواند با آن انس بگیرد.
هوش مصنوعی: معنای این جمله این است که اطلاعات و مفاهیم کلی را با اعمال و رفتار خود هماهنگ کن تا از تاثیرات منفی و دلایل ناخواسته پاک شود. به عبارت دیگر، برای رسیدن به یک حالت خالص و صحیح، باید بین دانسته‌ها و اعمال خود هم‌خوانی ایجاد کنیم.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که آنچه گفته شده، نشان‌دهنده آن است که به خاطر فرمان شاه، من پا به راه گذاشته‌ام. به عبارت دیگر، من به دستور و خواسته‌ی شاه عمل کرده‌ام و مسیر خود را مشخص کرده‌ام.
هوش مصنوعی: من بنده‌ایم که کارم خدمت به دیگران است و به خاطر هر خدمتی که انجام می‌دهم، بارها از لطف و محبت آنان سپاسگزارم.
هوش مصنوعی: من بنده‌ای هستم که در حضور پادشاه ایستاده‌ام تا ببینم چه کمکی از من می‌خواهد.
هوش مصنوعی: این بدن و سر و جان من همه به خدمت سلطان من اختصاص دارد.
هوش مصنوعی: این فرد به خدمت شاه آمده و برای انجام وظیفه خود، جانش را به خطر انداخته است.
هوش مصنوعی: من مطیع دستورات هستم و این همان وظیفه من است؛ کار من اطاعت کردن و بندگی است.
هوش مصنوعی: اگر مقصد و هدف پادشاه را ندانم، نگران نیستم؛ زیرا بندگان توانایی فهمی بالاتر از این را ندارند.
هوش مصنوعی: مولای من گفته است که دستان و صورتت را بشوی، به همین خاطر اکنون دستان و صورتم را می‌شویم.
هوش مصنوعی: پا و سر را با آب بکش، ای فرمانبر من! این پا را بشوی و آن پای او و این سر من را نیز پاک کن.
هوش مصنوعی: اگر نتوانم معنای این پاکی و غسل را بفهمم، پس به اندازه‌ای که می‌دانم، نمی‌توانم به درک بیشتری برسم.
هوش مصنوعی: باید درست و حسابی به توجیه هدف پرداخت، چون این مکان مقدس را من به سمت آن ره نشان می‌دهم.
هوش مصنوعی: گفتیم در برابر پروردگار با تمام وجود اعلام کنیم که خداوند بزرگ است و او بخشنده و مهربان است.
هوش مصنوعی: اگر بخواهی حمد و سوره‌ای بخوانی، من نیز آن را می‌خوانم. اما اکنون بگو که معنی آن را نمی‌دانم.
هوش مصنوعی: تو گفتی که سر به زیر باشم و من بدون حرفی این کار را کردم. سپس گفتی که بلند شوم و من دوباره بی‌هیچ کلامی بلند شدم.
هوش مصنوعی: سپس فرمودی که پیشانی‌ات را بر خاک بگذار، زیرا این پیشانی متعلق به خداوند بزرگی است.
هوش مصنوعی: تو دوباره فرمودی که بر زمین بنشینم، من نیز نشستم ای جانشین دنیا و دین.
هوش مصنوعی: ای همرام عزیز، معنای کلی این است که اگر بخواهی به تفصیل توضیح بدهی، این کار هم خوب است و هدفی عالی خواهد بود.
هوش مصنوعی: هر بخش از هر عملی معنای خاصی دارد، اما در واقع هر عمل می‌تواند معانی زیادی داشته باشد، نه فقط یک معنا.
هوش مصنوعی: هر کسی به نوعی از آن مفهوم پی برده و به سمت همان معانی کشیده شده است.
هوش مصنوعی: در هر یک از نمازهای پنجگانه، شخصی به عنوان آگاه و راهنما صحبت می‌کند.
هوش مصنوعی: موقعیت روز قیامت شبیه به این است که در حضور داور، همه چیز برملا می‌شود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.