این طرفه آتشی که دمی برقرار نیست
گر نزد یار باشد وگر نزد یار نیست
صورت چه پای دارد کو را ثبات نیست
معنی چه دست گیرد چون آشکار نیست
عالم شکارگاه و خلایق همه شکار
غیر نشانهای ز امیر شکار نیست
هر سوی کار و بار که ما میر و مهتریم
وان سو که بارگاه امیرست بار نیست
ای روح دست برکن و بنمای رنگ خوش
کاینها همه به جز کف و نقش و نگار نیست
هر جا غبار خیزد آن جای لشکرست
کآتش همیشه بیتف و دود و بخار نیست
تو مرد را ز گرد ندانی چه مردیست
در گرد مرد جوی که با گرد کار نیست
ای نیکبخت اگر تو نجویی بجویدت
جویندهای که رحمت وی را شمار نیست
سیلت چو دررباید دانی که در رهش
هست اختیار خلق ولیک اختیار نیست
در فقر عهد کردم تا حرف کم کنم
اما گلی که دید که پهلویش خار نیست
ما خار این گلیم برادر گواه باش
این جنس خار بودن فخرست عار نیست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مسائلی چون بیثباتی دنیا، حقیقت و جستجوی معنا میپردازد. شاعر میگوید که آتش حیات در دسترس نیست و وقتی نزد یار باشد یا نباشد، اثرش یکی است. او به عدم ثبات و fugacity اشیا اشاره میکند و اعتقاد دارد که دنیا تنها یک شکارگاه است و انسانها در آن شکار میشوند. هیچ چیز جز نشانههایی از قدرت نمیماند. شاعر به جستجوی حقیقت و زیبایی اشاره میکند و بر این باور است که اوضاع و احوال تنها یک ظاهر و نقاشی هستند. همچنین شاعر بر این نکته تأکید دارد که در شرایط سخت و فقر، اصالت و واقعیت وجود دارد و حتی خار بودن در زندگی نباید مایه عار باشد، بلکه میتواند افتخاری باشد.
هوش مصنوعی: این شعله عجیبی است که لحظهای نمیماند، چه در نزد معشوق باشد و چه دور از او.
هوش مصنوعی: صورت هیچ ثباتی ندارد، پس چگونه میتوان به آن تکیه کرد؟ معنی نیز چون به وضوح آشکار نیست، نمیتوان به آن دست یافت.
هوش مصنوعی: جهان مانند یک شکارگاه است و مردم موجودات شکار شده در آن. اما نشانهای از وجود یک حاکم یا مدیری در میان آنها دیده نمیشود.
هوش مصنوعی: هر جا که ما باشیم و در مقام میهمانی و بزرگی قرار داشته باشیم، آن سوی که مهمانی و اقتدار امیر وجود دارد، جایی برای وزن و بار نیست.
هوش مصنوعی: ای روح، لطفاً از این دنیای ظاهری دست بکش و زیبایی واقعی را نشان بده، زیرا همه این چیزها تنها زینت و ظاهر هستند و حقیقتی در پس آنها وجود ندارد.
هوش مصنوعی: هر کجا که غبار و گرد و غبار بلند میشود، آنجا نشانهای از حضور لشکر است، چون آتش همیشه بدون دود و بخار نمیسوزد.
هوش مصنوعی: در این دنیا نمیتوانی در مورد ارزش و شخصیت یک مرد تنها با ظواهری که دور اوست قضاوت کنی، چرا که آنچه در ظاهر دیده میشود نمیتواند نشاندهندهی واقعیات درونی او باشد. برای شناخت یک مرد، باید به عمق وجود او و کارهایی که انجام میدهد توجه کرد.
هوش مصنوعی: ای خوشبخت، اگر تو به دنبال چیزی باشی، جویندهای برای تو پیدا میشود که رحمتش پایانناپذیر است.
هوش مصنوعی: وقتی سرنوشت بر تو چیره میشود، میفهمی که در مسیر زندگی که در آن قرار داری، انسانها اختیاری دارند، اما در واقع اختیاری واقعی در دستشان نیست.
هوش مصنوعی: من در فقر و تنگدستی تصمیم گرفتم سخنکم بگویم، اما آن گلی که دیدم در کنار خود خار ندارد، دیگر نمیتوانم سکوت کنم و حرفی نزنم.
هوش مصنوعی: ما مانند خاری در زیر این فرش برادر هستیم. این که ما از این جنس خاریم، افتخار است و ننگ نیست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
ای آنکه چون تو زیر فلک شهریار نیست
آمد بهار خرم و کس شاد خوار نیست
اندر بهی شدنت بیابد بها بهار
تا تو بهی نیابی کس را بهار نیست
تا تو بهار یافتی از درد خستگی
[...]
کس را بر اختیار خدای اختیار نیست
بر دهر و خلق جز او کامگار نیست
قسمت چنان که باید کردست در ازل
و اندیشه را بر آنچه نهادست کار نیست
بر یک درخت هست دو شاخ بزرگ و این
[...]
سروی بهراستی چو تو در جویبار نیست
نقشی به نیکویی چو تو در قندهار نیست
جفت مهی اگرچه به خوبیت جفت نیست
یار شهی اگر چه به خوبیت یار نیست
زلف تو مشک بارد و بر مه زره شود
[...]
آن طبع را که علم و سخاوت شعار نیست
از عالمیش فخر و ز زفتیش عار نیست
جز چشم زخم امت و تعویذ بخل نیست
جز رد چرخ و آب کش روزگار نیست
آن دست و آن زبان که درو نیست نفع خلق
[...]
ساکن شو و تو طاعت ایزد کن اختیار
کز مرد بختیار جزین اختیار نیست
پرهیزگار باش و چه سودست پند من
که امروز روز مردم پرهیزگار نیست
مرد خدای شو که خدای است دستگیر
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.