اگر الطاف شمس الدین بدیده برفتادستی
سوی افلاک روحانی دو دیده برگشادستی
گشادستی دو دیده پرقدم را نیز از مستی
ولی پرسعادت او در آن عالم نزادستی
چو بنهادی قدم آن جا برفتی جسم از یادش
که پنداری ز مادر او در آن عالم نزادستی
میان خوبرویان جان شده چون ذرهها رقصان
گهی مست جمالستی گهی سرمست باده ستی
رخ خوبان روحانی که هر شاهی که دید آن را
ز فرزین بند سوداها ز اسب خود پیادستی
چو از مخدوم شمس الدین زدی لطفی به روی دل
از اینها جمله روی دل شدی بی رنگ و سادستی
بدیدی جمله شاهان را و خوبان را و ماهان را
کمربسته به پیش او نشسته بر وسادستی
اگر نه غیرت حضرت گرفتی دامن جاهش
سزای جمله کردستی و داد حسن دادستی
نه نفسی رهزنی کردی نه آوازه فنا بودی
دل ذرات خاک از جان و جان از شاه شادستی
اگر در آب میدیدی خیال روی چون آتش
همه اجزای جرم خاک رقصان همچو بادستی
ایا تبریز اگر سرت شدی محسوس هر حسی
غلام خاک تو سنجر اسیرت کیقبادستی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به توصیف مقام و عظمت شمسالدین میپردازد. او با بیان اینکه اگر الطاف شمس به چشم میآمد، روحانیت و زیباییهایش از افلاک درخشیده و چشمها را شگفتزده میکرد، به حالتی مست و سرمست از جمال خالق اشاره میکند. شاعر میگوید که هنگامی که انسان به زیباییهای شمس مینگرد، جسم و دنیا را فراموش کرده و به حالت معنوی و روحانی میرسد. او همچنین اشاره میکند که این زیبایی تنها برای کسانی که از غیرت الهی بهرهمندند قابل درک و حس است و اگر این غیرت نبود، تمامی زیباییها در دسترس همه قرار میگرفت. در نهایت، شاعر با تعبیری خیالانگیز، از عشق و شیدایی خود به شمس یاد میکند و او را بالاتر از همه موجودات میداند.
هوش مصنوعی: اگر کمکها و نعمتهای شمسالدین را با چشم خود ببینی، میتوانی به مرتبهای از کمال و معنویت دست پیدا کنی که چشمانت به عالم بالا و روحانی گشوده شود.
هوش مصنوعی: چشمهای باریک و پر از شوق را باز کن، زیرا در مستی، خوشبختی تو در دنیای دیگر به دست نمیآید.
هوش مصنوعی: وقتی که قدم در آن مکان گذاشتی، جسم و بدن را فراموش کردی، چنانکه گویی از مادر خود در آن عالم به دنیا نیامدهای.
هوش مصنوعی: در میان زیبایانی که مانند ذرات رقصان هستند، روح من شاد و سرمست میشود. گاهی از زیبایی چهرهها سرمست میشوم و گاهی از باده و نوشیدنی.
هوش مصنوعی: چهره زیبا و روحانی خوبان باعث میشود که هر شاهی حتی اگر سواره باشد، به خاطر آن زیبایی از اسب خود پایین بیفتد و پیاده شود.
هوش مصنوعی: وقتی که از طرف آقای شمسالدین لطفی به تو داده شد، تمامی زیباییها در دل من محو شد و به سادگی و بیرنگی تبدیل گشت.
هوش مصنوعی: همه پادشاهان و زیبایان و ماهروها را دیدی که به خاطر او با ناز و نیاز در برابر او نشستهاند و به احترامش خود را آماده کردهاند.
هوش مصنوعی: اگر غیرت حضرت نبود، تو به او بیاحترامی میکردی و جزای همهای کارهای ناپسند خود را به آن بزرگوار میدادی و او نیز زیبایی و کمالش را به تو عطا میکرد.
هوش مصنوعی: نه کسی را آسیب رساندی و نه نام و نشانی از فنا و زوال داشتی. دل ذرات خاک به خاطر جان و وجود پادشاه در شادی است.
هوش مصنوعی: اگر در آب، تصوری از چهرهای مانند آتش میدیدی، تمام اجزای خاک به گونهای بیتحرک و نرم معلق بودند، همانند بادی که در حال رقص است.
هوش مصنوعی: اگر تبریز برایت حس و حال خاصی دارد، بدان که هر احساسی که تجربه میکنی، به خاطر عشق به خاک توست و سنجر نیز به اسارت تو در آمده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
اگر امروز دلدارم کند چون دوش بدمستی
درافتد در جهان غوغا درافتد شور در هستی
الا ای عقل شوریده بد و نیک جهان دیده
که امروز است دست خون اگر چه دوش از او رستی
درآمد ترک در خرگه چه جای ترک قرص مه
[...]
نگارا یاد میداری که با ما عهد پیوستی
چرا پیوند ببریدی چرا سوگند بشکستی
چو ما را ملک دل کردی و ملک جان زدی بر هم
قبای عهد بگشادی کمر برخون ما بستی
چنان یکباره ببریدی و ترک دوستی کردی
[...]
دلم از چشم مستش زار و پردم چشمش از مستی
چه جای پنجه کردن بود ما را با چنان دستی؟
به جان در غیرتم از دل، که پیش اوست پیوسته
گرین غیرت بدیدی او بغیر ما نپیوستی
ز زخم چشم مستش گر بنالیدم روا باشد
[...]
مرا افگنده بر خاک مذلت پله هستی
بلندی های بیجا کشکشان آورد در پستی
به گرد خویشتن می گردم و می گویم از مستی
دو عالم آرزو در سینه دارم از تهیدستی
منم اندر خرابات مغان آن رند سرمستی
که نشناسم سر از پایی نه بالادانم از پستی
به دریای فناکن غرقه خود را زانکه زین دریا
اگر رستی هلاکی ور در آن غرق آمدی رستی
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.