به گوش دل پنهانی بگفت رحمت کل
که هر چه خواهی میکن ولی ز ما مسکل
تو آن ما و من آن تو همچو دیده و روز
چرا روی ز بر من به هر غلیظ و عتل
بگفت دل که سکستن ز تو چگونه بود
چگونه بی ز دهلزن کند غریو دهل
همه جهان دهلند و توی دهلزن و بس
کجا روند ز تو چونک بسته است سبل
جواب داد که خود را دهل شناس و مباش
گهی دهلزن و گاهی دهل که آرد ذل
نجنبد این تن بیچاره تا نجنبد جان
که تا فرس بنجنبد بر او نجنبد جل
دل تو شیر خدایست و نفس تو فرس است
چنان که مرکب شیر خدای شد دلدل
چو درخور تک دلدل نبود عرصه عقل
ز تنگنای خرد تاخت سوی عرصه قل
تو را و عقل تو را عشق و خارخار چراست
که وقت شد که بروید ز خار تو آن گل
از این غم ار چه ترش روست مژدهها بشنو
که گر شبی سحر آمد وگر خماری مل
ز آه آه تو جوشید بحر فضل اله
مسافر امل تو رسید تا آمل
دمی رسید که هر شوق از او رسد به مشوق
شهی رسید کز او طوق می شود هر غل
حطام داد از این جیفه دایه تبدیل
در آفتاب فکندهست ظل حق غلغل
از این همه بگذر بیگه آمدست حبیب
شبم یقین شب قدرست قل للیلی طل
چو وحی سر کند از غیب گوش آن سر باش
از آنک اذن من الراس گفت صدر رسل
تو بلبل چمنی لیک می توانی شد
به فضل حق چمن و باغ با دو صد بلبل
خدای را بنگر در سیاست عالم
عقول را بنگر در صناعت انمل
چو مست باشد عاشق طمع مکن خمشی
چو نان رسد به گرسنه مگو که لاتأکل
ز حرف بگذر و چون آب نقشها مپذیر
که حرف و صوت ز دنیاست و هست دنیا پل
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به گفتوگوی دل و رحمت کل اشاره میکند و میگوید که هر چه میخواهی بکن، اما از ما دور نشو. دل میگوید که برای جدایی از تو چگونه میتواند زندگی کند. همه چیز در دنیا به تو وابسته است و نمیتواند بدون تو ادامه یابد. شاعر میگوید که دل باید به عشق و معرفت روی آورد و عقل را کنار بگذارد، زیرا عشق است که به گل خوشبو میرسد. او همچنین به شب قدر و رسیدن حبیب اشاره میکند و میگوید که باید به فضل حق امیدوار بود. در پایان تأکید میکند که باید از حرفها و افکار دنیوی گذشت و به عمق معنا و حقیقت زندگی رسید.
هوش مصنوعی: به دل پنهان گفتند که ای بندگان خدا، هر چه میخواهید انجام دهید، اما ما را نرنجانید.
هوش مصنوعی: تو و من به هم وابستهایم، همچون چشم و روز. پس چرا با وجود این نزدیکی، از من دوری میکنی و به هر دلیلی بر من نمینگری؟
هوش مصنوعی: دل میگوید که چگونه میتوانم از تو جدا شوم، چگونه ممکن است بیصدای طبل نوازنده، صدای طبل را بشنوم.
هوش مصنوعی: تمامی دنیا مانند دهلهایی هستند که صدای تو را تولید میکنند و تو خود نیز نوازنده این دهلها هستی. به کجا میتوانند بروند اگر در دستان تو گرفتارند؟
هوش مصنوعی: جواب داد که خود را بشناس و به نقش و کار خود آگاهی داشته باش. گاهی باید هدایتگر باشی و گاهی باید در نقش پیرو و تابع ظاهر شوی تا از آن بهره ببری.
هوش مصنوعی: این بدن بیچاره هرگز حرکت نمیکند تا زمانی که جان در آن به جنبش درآید، و تا زمانی که فرسهای درون آن به حرکت نیفتند، جوانهای از آن بیرون نخواهد آمد.
هوش مصنوعی: دل تو مانند شیر خداست و نفس تو مانند اسب است. همانطور که مرکب از شیر خدا بر دل است.
هوش مصنوعی: وقتی که ظرفیت عقل کوچکتر از حد لازم باشد، عقل نمیتواند به درستی عمل کند و در نتیجه به سوی دنیایی بزرگتر و وسیعتر میرود.
هوش مصنوعی: عشقی که در دل تو و در ذهنت وجود دارد، مانند خارهایی است که در میان گلها قرار دارند. اکنون زمان آن فرا رسیده که آن گل زیبا از میان خاری که در دل توست، شکوفا شود.
هوش مصنوعی: اگرچه غم و اندوه بر دل سنگینی میکند، اما بشنوید که ممکن است به زودی خبرهای خوشی بیاید. شب ممکن است به صبح برسد و کسالت به شادابی مبدل شود.
هوش مصنوعی: از اندوه و نالههای تو، دریای فضل الهی به جوش آمد و مسافر آرزویت به مقصد رسید.
هوش مصنوعی: زمانی فرا رسید که هر اشتیاقی از او الهام میگرفت و پادشاهی به وجود آمد که میتواند هر بند و زنجیری را به گردن طوقی تبدیل کند.
هوش مصنوعی: حطام، از این زباله گندیده، دایهای که در برابر آفتاب سایهای از حقیقت را پدید آورده است.
هوش مصنوعی: از تمام این مسائل بگذر، زیرا به یقین شب قدر نزدیک است. به محبوبم بگو که شب من بی تردید ارزشمند و خاص است.
هوش مصنوعی: زمانی که پیام الهی از عالم غیب آغاز میشود، باید تو نیز آماده گوش دادن به آن باشی؛ زیرا که رئسای پیامبران به تو اجازه دریافت این رسالت را دادهاند.
هوش مصنوعی: تو همچون بلبل در باغی هستی، اما به برکت خدا میتوانی به باغی بزرگتر با صدها بلبل تبدیل شوی.
هوش مصنوعی: به خداوند نگاه کن و چگونگی اداره جهان را مشاهده کن و همچنین به داستانها و صنایع زنبور عسل توجه کن.
هوش مصنوعی: وقتی عاشق مست و شیدا است، انتظار نداشته باش که از خود فروتنی نشان دهد. درست مثل اینکه وقتی نان به گرسنه میرسد، نمیتوانی به او بگویی که نخور.
هوش مصنوعی: از سخنهای دنیوی بگذر و مانند آب، به راحتی اشکال و مسائل را نپذیر، زیرا کلمات و صداها از زادگاه دنیاست و این دنیا تنها یک پل است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
واصْبَحْتُ یَوْمَ النَّفْرِ و العیسُ تَرْحَلُ
وَکانَ حُدَی الحادی بِنَا و هُوَ مُعْجِلُ
اُسائِلُ عَنْ سلمی فَهَلْ مِنْ مُخَبِّرٍ
بسانَّ له علماً بها أیْنَ تنزلُ
لَقَد اَفْسَدَتْ حجّی و نُسْکی و عُمرتی
[...]
طمع ندارم ازین پس زخلق جاه و محل
مگر به خالق و دادار خلق عز و جل
حرام را چو ندانستمی همی ز حلال
چو سرو قامت من در حریر بود و حلل
به طبع رفت به زیرم همی جهان جهان
[...]
ایا بجود و بآزادگی بدهر مثل
جهان بکلک تو و کف تو فکنده امل
چگونه رنجه نباشم برنج تو ؟ که مرا
ز نعمت تو بود مغز استخوان بمثل
اگر ز فکرت تو دوش خواب خوش کردم
[...]
ایا چراغ شهان جهان امیر اجل
بدست مایه پیروزی و بتیغ اجل
بابر و دریا ماند بنانت گاه سخا
ببرق و صاعقه ماند سنانت گاه جدل
بدانش ودهش و جود و داد و دولت و دین
[...]
خجسته بادا بر خواجه عمید اجل
خجسته عید رسول خدای عزوجل
عماد ملک و ملک بوالفرج مفرج غم
که هم عماد جلالست و هم عمید اجل
اساس نصرت نصربن رستم آن که به دوست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۵ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.