بخش ۱۸ - استدعاء امیر ترک مخمور مطرب را به وقت صبوح و تفسیر این حدیث کی ان لله تعالی شرابا اعده لاولیائه اذا شربوا سکروا و اذا سکروا طابوا الی آخر الحدیث. می در خم اسرار بدان میجوشد؛ تا هر که مجردست از آن مینوشد قال الله تعالی ان الابرار یشربون این می که تو میخوری حرامست ما می نخوریم جز حلالی «جهد کن تا ز نیست هست شوی وز شراب خدای مست شوی»
اعجمی ترکی سحر آگاه شد
وز خمار خمر مطربخواه شد
مطرب جان مونس مستان بود
نقل و قوت و قوت مست آن بود
مطرب ایشان را سوی مستی کشید
باز مستی از دم مطرب چشید
آن شراب حق بدان مطرب برد
وین شراب تن ازین مطرب چرد
هر دو گر یک نام دارد در سخن
لیک شتان این حسن تا آن حسن
اشتباهی هست لفظی در بیان
لیک خود کو آسمان تا ریسمان
اشتراک لفظ دایم رهزنست
اشتراک گبر و مؤمن در تنست
جسمها چون کوزههای بستهسر
تا که در هر کوزه چه بود آن نگر
کوزهٔ آن تن پر از آب حیات
کوزهٔ این تن پر از زهر ممات
گر به مظروفش نظر داری شهی
ور به ظرفش بنگری تو گمرهی
لفظ را مانندهٔ این جسم دان
معنیش را در درون مانند جان
دیدهٔ تن دایما تنبین بود
دیدهٔ جان جان پر فن بین بود
پس ز نقش لفظهای مثنوی
صورتی ضال است و هادی معنوی
در نبی فرمود کاین قرآن ز دل
هادی بعضی و بعضی را مضل
الله الله چونک عارف گفت می
پیش عارف کی بود معدوم شی
فهم تو چون بادهٔ شیطان بود
کی ترا وهم می رحمان بود
این دو انبازند مطرب با شراب
این بدان و آن بدین آرد شتاب
پر خماران از دم مطرب چرند
مطربانشان سوی میخانه برند
آن سر میدان و این پایان اوست
دل شده چون گوی در چوگان اوست
در سر آنچه هست گوش آنجا رود
در سر ار صفراست آن سودا شود
بعد از آن این دو به بیهوشی روند
والد و مولود آنجا یک شوند
چونک کردند آشتی شادی و درد
مطربان را ترک ما بیدار کرد
مطرب آغازید بیتی خوابناک
که انلنی الکاس یا من لا اراک
انت وجهی لا عجب ان لا اراه
غایة القرب حجاب الاشتباه
انت عقلی لا عجب ان لم ارک
من وفور الالتباس المشتبک
جئت اقرب انت من حبل الورید
کم اقل یا یا نداء للبعید
بل اغالطهم انادی فی القفار
کی اکتم من معی ممن اغار
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به بررسی رابطه میان معانی و الفاظ در شعر و عرفان پرداخته است. در آن به ذهن و روح انسان اشاره میشود که در جستجوی حقیقت و بیداری از خواب غفلت است.
مطرب به عنوان نمادی از هنر و موسیقی معرفی میشود که مردم را به مستی و شادی میکشاند. این مستی هم میتواند به معنای درک عمیق از حقیقت باشد و هم به معنای نشئگی از شراب. هر دو نوع مستی در نهایت به یک حقیقت مشترک میرسند، اما در ظاهر تفاوتهایی دارند.
نویسنده تأکید میکند که شناخت واقعی و درک معانی عمیق نیازمند فراتر رفتن از الفاظ و ظواهر است. در این راستا، اشاره به قرآن و آموزههای دینی به عنوان منبعی از هدایت و ضلالت نیز وجود دارد. در پایان، مفهومی از نزدیکی به خدا و درک عمیق حقیقت در برابر فریب ظواهر مطرح میشود.
به طور کلی، متن تفکری عمیق درباره روابط معنایی و زبانی و اهمیت درک باطنی و حقیقت واقعی را به تصویر میکشد.
هوش مصنوعی: زبان ترکی، مانند جادوگری، او را به حالتی آگاه کرده و از مستی شراب به وجد آمده و خواهان موسیقی و ساز و آواز شده است.
هوش مصنوعی: آوازهخوان، جانِ خوشنوای مینوشان است و آنچه که مستان را سرحال میآورد، همین نغمهها و شگفتیهای مینوشی است.
هوش مصنوعی: موسيقیدان آنان را به سوی شادی و نوشیدلی برد، و دوباره خود شادی را از نغمههای آن موسیقیدان چشید.
هوش مصنوعی: این شراب حقیقت را آن موزن به دوش میبرد و این شراب جسم را از این موزن مینوازد.
هوش مصنوعی: هر دو در صحبت اسم یکسانی دارند اما زیبایی یکی با دیگری متفاوت است.
هوش مصنوعی: در بیان این مطلب شاید اشتباهی در واژهها وجود داشته باشد، اما تو خود را به آسمان برسان، تا به فروغ و روشنایی دست یابی.
هوش مصنوعی: تفاوتهای ظاهری و واژهها میتواند گمراهکننده باشد؛ گاهی اوقات، افراد مختلف به یکدیگر نزدیکتر از آن چیزی هستند که فکر میکنیم. این بیت به ما یادآوری میکند که ممکن است گروههایی با باورها و عقاید متفاوت، در عمق وجود خود مشابهتهایی داشته باشند.
هوش مصنوعی: جسمها مانند کوزههای سربسته هستند؛ بنابراین باید در هر کوزه توجه کرد که چه چیزی وجود دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به تفاوت دو نوع وجود اشاره دارد. یکی مانند کوزهای است که از آب حیات پر شده و به زندگی و تازگی اشاره دارد، در حالی که دیگری مملو از زهر ممات است که نشانهای از مرگ و نابودی است. بنابراین، این دو حالت نمادین از دو نوع زندگی متفاوت هستند که یکی سرشار از زندگی و دیگری غرق در درد و مرگ است.
هوش مصنوعی: اگر به محتوای درون چیزی توجه کنی، برایت ارزشمند است، اما اگر فقط به ظاهر آن نگاه کنی، نمیتوانی به درستی آن را بشناسی و گمراه خواهی شد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که کلمات و عبارات مانند جسمی هستند که ظاهر دارند، اما معانی آنها در درون، درست مانند روحی که در بدن وجود دارد، زندگی میکنند و عمیقتر از ظاهرشان هستند.
هوش مصنوعی: چشم جسم دائماً مشغول دیدن امور دنیوی و ظاهری است، اما چشم جان و دل به مشاهده واقعیتهای عمیقتر و معنوی میپردازد.
هوش مصنوعی: پس از شکل و الفاظ مثنوی، معنای واقعی و هدایت کننده وجود دارد.
هوش مصنوعی: در کلام پیامبر گفته شده است که این قرآن برخی را هدایت میکند و برخی دیگر را به گمراهی میکشاند.
هوش مصنوعی: خدا خدا، زیرا عارف میگوید: در پیش عارف، چه کسی میتواند وجود نداشته باشد؟
هوش مصنوعی: فهم تو به اندازهٔ شراب شیطانی بود، پس چگونه میتوانی خیال رحمانیت را در سر پرورش دهی؟
هوش مصنوعی: این دو نفر با هم خوش میگذرانند، یکی با شراب و دیگری با موسیقی. این نشاندهندهی تبادل و شتاب در لذتبردن از زندگی است.
هوش مصنوعی: بسیاری از افرادی که مست و شاداب هستند، تحت تأثیر نواهای مطربان، به سمت میخانه و شادی میروند.
هوش مصنوعی: این دل مانند گوی در بازی چوگان است که در میدان زندگی در حال حرکت و بازی کردن است. سر میدان نشاندهنده آغاز و پایان نشاندهنده نتیجه این بازی است.
هوش مصنوعی: در اینجا بیان میشود که اگر کسی به چیزی فکر کند و ذهنش را به آن مشغول کند، به راحتی جذب آن میشود و در واقع، آن فکر یا احساس میتواند به واقعیت تبدیل شود. به عبارت دیگر، تمرکز بر افکار خاص میتواند انسان را به سمتی که در ذهنش دارد، هدایت کند.
هوش مصنوعی: پس از آن، والد و فرزند به حالت غش میرسند و در آنجا یکی میشوند.
هوش مصنوعی: زمانی که شادی و درد با هم صلح کردند، نوازندگان ما را از خواب بیدار کردند.
هوش مصنوعی: خواننده شروع به اجرای شعری خوابآور کرد که به نوعی دربارهی نوشیدن و تشنگی صحبت میکند و بیانگر حالتی است که در آن کسی به دنبال فردی است که نمیبیند.
هوش مصنوعی: تو را مینگرم، اما چه عجب که تو را نمیبینم؛ زیرا نزدیکترین جایگاه نیز پردهای از اشتباه است.
هوش مصنوعی: تو نیکی و خردی، جا دارد اگر تو را از دست ندهم، چون در پیچیدگیهای زندگی گم شدهام.
هوش مصنوعی: من به نزدیکی تو آمدهام، تو به من نزدیکتر از شریانهای بدنم هستی. ای دوست، تو را صدا میزنم؛ حتی اگر دور هستی.
هوش مصنوعی: من در دشتهای خالی فریاد میزنم و آنها را گمراه میکنم تا نتوانند متوجه شوند که چه کسانی در کنار من هستند و چه کسی به من حمله کرده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۵ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.