مولانا
»
مثنوی معنوی
»
دفتر سوم
»
بخش ۵۷ - بیان آنک علم را دو پرست و گمان را یک پرست ناقص آمد ظن به پرواز ابترست مثال ظن و یقین در علم
علم را دو پَر، گمان را یک پرست
ناقص آمد ظنْ به پرواز ابترست
مرغِ یک‌پر زود افتد سرنگون
باز بر پرد دو گامی یا فزون
افت خیزان می‌رود مرغ گمان
با یکی پر بر امید آشیان
چون ز ظن وا رست علمش رو نمود
شد دو پر آن مرغ یک‌پر پر گشود
بعد از آن یمشی سویا مستقیم
نه علی وجهه مکبا او سقیم
با دو پر بر می‌پرد چون جبرئیل
بی گمان و بی مگر بی قال و قیل
گر همه عالم بگویندش توی
بر ره یزدان و دین مستوی
او نگردد گرم‌تر از گفتشان
جان طاق او نگردد جفتشان
ور همه گویند او را گم‌رهی
کوه پنداری و تو برگ کهی
او نیفتد در گمان از طعنشان
او نگردد دردمند از ظعنشان
بلک گر دریا و کوه آید به‌گفت
گویدش با گم‌رهی گشتی تو جفت
هیچ یک ذره نیفتد در خیال
یا به طعن طاعنان رنجورحال
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به مفهوم علم و گمان پرداخته و توضیح می‌دهد که علم به نوعی کامل و مستحکم است، در حالی که گمان ناقص و ناپایدار است. شاعر می‌گوید که مرغی که فقط یک پر دارد، به راحتی سقوط میکند، در حالی که مرغی که دو پر دارد، می‌تواند پرواز کند. این استعاره نشان‌دهنده این است که علم به انسان امکان پرواز و حرکت به سمت هدف‌های بزرگ را می‌دهد.
با داشتن علم، انسان در مسیر صحیح باقی می‌ماند و به هیچ‌کس گوش نمی‌دهد، حتی اگر همه بگویند که او در گمراهی است. او در مقابل طعنه‌ها و انتقادها بی‌تأثیر بوده و همچنان به مسیر خود ادامه می‌دهد. این شعر در نهایت بر اهمیت علم و استقامت در برابر گمان‌های نادرست تأکید دارد.
هوش مصنوعی: دانش دارای دو جنبه است، در حالی که گمان تنها یک جنبه دارد و این باعث می‌شود که تصور نادرست و ناقص به وجود آید. بر همین اساس، شناخت و درک کامل نیازمند بیش از یک دیدگاه است تا بتواند به درستی پرواز کند و به مقصد برسد.
هوش مصنوعی: پرنده‌ای که فقط یک پر دارد، به سرعت به زمین می‌افتد؛ اما اگر دو گام یا بیشتر پرواز کند، می‌تواند دوباره برگردد.
هوش مصنوعی: پرنده‌ای که به آرامی و با احتیاط پرواز میکند، به دنبال ساختن آشیانه‌ای برای خود است و در دلش امید دارد که با یکی از بال‌هایش، این آشیانه را بسازد.
هوش مصنوعی: وقتی از تردید آزاد شد، علم و آگاهی‌اش نمایان شد و آن پرنده‌ای که یک پر داشت، با دو پرش پرواز کرد.
هوش مصنوعی: پس از آن، او به سمت مستقیم حرکت میکند، نه به گونه‌ای که به شکل نامناسب یا نادرست باشد.
هوش مصنوعی: با دو بال پرواز میکند، درست مانند جبرئیل، بدون هیچ شکی و با قطعیت، بدون هیچ حرف و حدیثی.
هوش مصنوعی: اگر تمام مردم بگویند که تو در مسیر خدا و دین حرکت می‌کنی، باید بدان که این نظر عمومی نمی‌تواند عیار درستی تو باشد.
هوش مصنوعی: او از گفت‌وگوهایشان بیشتر شاد و گرم نمی‌شود، و جان او هرگز با آنها همراه نخواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر همه بگویند که او را گم‌راه می‌دانند، تو او را همچون کوهی بزرگ پندار و نه مثل برگی کوچکی.
هوش مصنوعی: او تحت تأثیر سخنان و انتقادهای دیگران قرار نمی‌گیرد و از مسافرت کردن آنها ناراحت نمی‌شود.
هوش مصنوعی: اگر دریا و کوه با هم صحبت کنند، به تو می‌گویند که با گمراهی همراه شدی.
هوش مصنوعی: هیچ چیزی نباید در تصور ما بیفتد یا به دلایل عصبانیت و انتقاد دیگران ما را ناراحت کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۴ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.