حبّذا شهباز شاهنشاه چون پروا کند
چرخ دیگر از همایون پر خود برپا کند
تا دهد چرخ کهن را شیوه ی بیداد یاد
تازه چرخی هر زمان از پر خود برپا کند
صخره صمّا اگر درّاج را گردد بنه
رخنه ی زوبین چَنگُلش در صخره صمّا کند
کبک و تیهو چیست شاهین را اگر آرد به چنگ
طعمه در دم زاستخوان وی هما آسا کند
خون مرغان شکاری را زبس ریزد به خاک
رنگ هامون را به رنگ لاله ی حمرا کند
زیبدش گردون نشیمن وز مجّره پای بند
آشیان باید فراز گنبد خضرا کند
نسر طایر را رباید از سپهر هشتمین
نُه فلک را چون زمین پر شورش و غوغا کند
آهنین چنگال وی مریخ را در خون کشد
صوت زرین دنگ او ناهید را شیدا کند
قاف تا قاف جهان را آورد در زیر پر
چون به اقبال شهنشه بال همت وا کند
ظل یزدان ناصرالدین شه که در هر بامداد
کسب نور از رأی وی مهر جهان آرا کند
شهریار دادگر گز یمن فرّخ مقدمش
بر نُهم گدون تفاخُر ساحت غبرا کند
آسمان کوشید که خاک آستان وی شود
تا به این تدبیر قدر خویش را والا کند
لیک نگذارد امین خلوت شاه جهان
ره به دربار ملک هر سفله ی پیدا کند
خواجه ی باذل که ابر دست گوهر بار او
عرصه ی آفاق را رشک دل دریا کند
چون گشاید لب پی عرض سخن فیض دمش
گنگ مادرزاد را بلبل صفت گویا کند
نیست گر آب بقا نظم روان بخشش چرا
کشتگان محبت ایام را احیا کند
نام او را چون برم بوسد دهانم را نگار
کام من شیرین زشهد لعل شکرخا کند
دلبری دارم که بالای بلا انگیز او
هر زمان در کشور دل فتنه ها برپا کند
شوخ سرمستی زبردستی که گر یابد امان
خون خلقی را به جای باده در مینا کند
کرده با ما گوشه گیران حالت چشمان او
آن چه با دُردی کشان صاف دل صهبا کند
یاد صبح وصل و شام هجر آن زیبا صنم
نوجوان را پیر سازد پیر را برنا کند
هر سخن زآن سرو بالا بر زبان آرد «محیط»
زهره اش ورد زبان در عالم بالا کند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به وصف و تمجید از شهباز شاهنشاه و ویژگی‌های او می‌پردازد. شاعر در آن از توانایی‌های شگفت‌انگیز شاه در برقراری عدالت و قدرت کار میکند. او همچنین به پرچم‌داری او در آسمان‌ها و زمین، و تأثیرش در زندگی مردم اشاره میکند. در این شعر، تصویرهای مختلفی از قدرت و زیبایی نام و چهره‌ی شاه وجود دارد، همچون پرواز در آسمان، حکم کردن بر زمین و برقراری صلح و صفا. به طور کلی، شعر حس عظمت و دلربایی شخصیت شاه را منعکس میکند و به نقش او در ایجاد شادی و رفاه در جامعه اشاراتی دارد.
هوش مصنوعی: چقدر خوب است که شاهین شاهنشاه، وقتی که نگران آسمان می‌شود، از پرنده‌ی بزرگ دیگری به نام همای، بهره‌برداری کند و قدرت خود را به نمایش بگذارد.
هوش مصنوعی: زمانی که سرنوشت به ما ظلمی کند، باید همیشه حواسمان به یادآوری تجربه‌های تلخ گذشته باشد و تلاش کنیم که از آنها درس بگیریم و در هر لحظه از زندگی خود را دوباره بسازیم.
هوش مصنوعی: اگر سنگی سخت و محکم (صخره صمّا) به جایی برسد که پرنده‌ای (درّاج) آنجا باشد، با ضربه‌ای که نیزه (زوبین) به آن سنگ می‌زند، می‌تواند به راحتی در آن رخنه‌ای ایجاد کند.
هوش مصنوعی: اگر شاهین طعمه‌ای را در دست بگیرد، کبک و تیهو برای او هیچ ارزشی ندارند و او به راحتی طعمه‌اش را از بین می‌برد.
هوش مصنوعی: مرغ‌های شکاری به خاطر فراوانی خونشان به زمین می‌افتند و رنگ زمین را مانند رنگ گل‌های لاله‌ی قرمز میکند.
هوش مصنوعی: بهتر است برای زندگی کردن در زمین، از آسمان و کهکشان دور نشویم و باید به سقف آسمان رسید و بر قله‌های بلند زندگی و طبیعت تکیه کنیم.
هوش مصنوعی: پرنده‌ای بزرگ و شگفت‌انگیز از آسمان و مکان‌های بالا، به زمین می‌آید و نُه آسمان را مانند زمین پر از هیاهو و شلوغی میکند.
هوش مصنوعی: چنگال آهنی او می‌تواند به راحتی مریخ را در خون غرق کند و صدای طلایی او ناهید را مجذوب خود کند.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف یک پادشاه با عظمت و توانا اشاره دارد که به اندازه‌ای نیرویی بزرگ و بالنده دارد که می‌تواند تمام جهان را تحت سیطره خود درآورد. هنگامی که او به موفقیت و خوش‌شانسی دست پیدا کند، می‌تواند همت و تلاش خود را به اوج برساند و به دستاوردهای بزرگ نائل شود.
هوش مصنوعی: سایه خداوند حامی ناصرالدین شاه است که هر روز صبح با استفاده از نظر او، جهان را زیبا و منظم می‌سازد.
هوش مصنوعی: شهر یار، برگزیده‌ی داد و انصاف، با ورود خوش‌آمدش به یمن، در برابر نُه گدا به نمایش افتخاراتش می‌پردازد و خود را می‌آراید.
هوش مصنوعی: آسمان تلاش کرد تا خاک زیر پای او شود تا به این وسیله جایگاه و ارزش خود را بالا ببرد.
هوش مصنوعی: اما امین دربار نمی‌گذارد که هر فرد بی‌ارزشی به دربار پادشاه راه یابد.
هوش مصنوعی: سرپرست بخشنده‌ای که ابرهای پر از جواهرش، تمام زمین و آسمان را به حسودی دل دریا وا می‌دارد.
هوش مصنوعی: زمانی که شخصی صحبت کند و خواسته‌هایش را بیان کند، قدرت کلامش چنان می‌شود که حتی زبان خاموش و بی‌خبر هم می‌تواند گفتار بلبل را بشنود و بیان کند.
هوش مصنوعی: اگر آب جاودانگی نباشد، نظم و ترتیب و بخشش نیز وجود نخواهد داشت. پس چگونه می‌تواند عشق مردگان را در زندگی دوباره زنده کند؟
هوش مصنوعی: هر بار که نام محبوبم را می‌برم، دهانم را می‌بوسد و این باعث می‌شود که کام من به اندازه‌ی عسل و شیرینی خوشایند و دلپذیر شود.
هوش مصنوعی: عشقی دارم که با زیبایی‌هایش همواره در دل من آشوب و هیجان به پا میکند.
هوش مصنوعی: اگر شخصی با هنر و زیرکی خود بتواند از خوشی و شادی‌اش بهره‌برداری کند، ممکن است به جای نوشیدن شراب، جان مردم را در مینا بریزد.
هوش مصنوعی: چشمان او با ما که گوشه‌گیر هستیم، حالتی دارد که انگار با یکی از عاشقان دل‌سوخته، روح و جان را تسکین می‌دهد.
هوش مصنوعی: یاد روزی که با آن معشوق زیبا بودم و شب‌هایی که از هم جدایی داشتیم، آن چنان در من اثر گذاشته که حتی می‌تواند یک پیرمرد را جوان کند و برعکس یک جوان نازنین را کهنه و فرسوده سازد.
هوش مصنوعی: هرکس درباره‌ی آن سرو بلند صحبت کند، «محیط» نام او را به عنوان ستایش در آسمان‌ها به زبان می‌آورد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
هر که جان خفته را از خواب جهل آوا کند
خویشتن را گرچه دون است، ای پسر، والا کند
هر کسی که‌ش خار نادانی به دل در خست نیش
گر بکوشد زود خار خویش را خرما کند
علم چون گرماست نادانی چو سرما از قیاس
[...]
ابر آذاری چمن‌ها را پر از حورا کند
باغ پر گلبن کند، گلبن پر از دیبا کند
گوهر حمرا کند از لؤلؤ بیضای خویش
گوهر حمرا کسی از لؤلؤ بیضا کند
کوه چون تبت کند چون سایه بر کوه افکند
[...]
باد نوروزی زمین را جامه از دیبا کند
تارش از یاقوت سازد پودش از مینا کند
گلستان را چون یکی بیجاده گون پیدا کند
مرغ دستان سازد ابر شاخ گل شیدا کند
ابر آزادی ز دریا روی در صحرا کند
[...]
قصه پر غصه بر درگاه خاتون جهان
عرضه دارم گر ز راه مکرمت اصغا کند
میکند گردون دون با من ستم بیموجبی
عدلت آخر چون روا دارد که او اینها کند
هر زمان آرد محصل نسخه ئی کابن یمین
[...]
هر شبی سودای چشمش بر سرم غوغا کند
غمزه‌اش صد فتنه در هر گوشه‌ای پیدا کند
از می سودای چشمت خوش برآید جان من
سر خوش است امشب خمار مستیش فردا کند
پایه من بر سر بازار سودایش شدست
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.