گر سوی ملک عدم باز بیابی راهی
شاید از سر وجودت بدهند آگاهی
تو گر از چاه طبیعت بدر آئی بیرون
یوسف مملکت مصری و صاحب جاهی
در ره مصر حقیقت که هزاران خطر است
نیست چون چاه طبیعت به حقیقت چاهی
تا به زندان تن و بند زن و فرزندی
تو و آزادگی از ماه بود تا ماهی
کنج خلوت بطلب گنج تجلی یابی
دولت معرفت از فقر بجو، نز شاهی
زنگ دل را به یکی قطرۀ اشگی بزدای
بصفا کوش اگر جام جهان بین خواهی
چشمۀ آب بقا در خور اسکندر نیست
همتی کن که کند خضر ترا همراهی
روی در شاهد هستی کن و چون شمع بسوز
ورنه گر کوه شوی باز نیرزی کاهی
مفتقر بندۀ درگاه ولایت شو و بس
نیست در ملک حقیقت به از این درگاهی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره سفر روحانی و جستجو برای دستیابی به حقیقت و آگاهی است. شاعر به شخص میگوید که اگر از محدودیتهای دنیای مادی و طبیعت رهایی یابد، به مقام والایی چون یوسف در مصر خواهد رسید. در این مسیر، خطرات زیادی وجود دارد، اما نباید از آنها ترسید. در عوض، باید به دنبال معرفت و آگاهی بود و دل را از افکار منفی پاک کرد. شاعر تأکید میکند که اگر کسی بخواهد به درک عمیقتری از هستی برسد، باید در خود خلوت کند و از فقر روحانی به دنبال ثروت معنوی باشد. در نهایت، مفتقر بودن در درگاه حقیقت را بهترین حالت میداند، چرا که ارزش واقعی در نزد خداوند و در ملک حقیقت است.
هوش مصنوعی: اگر به سوی جهان عدم بروی، ممکن است که از وجودت راهی برای شناخت باز شود.
هوش مصنوعی: اگر از محدودیتهای طبیعی و دنیوی خود فراتر روی، مانند یوسف در سرزمین مصر به مقام و موقعیت عالی خواهی رسید.
هوش مصنوعی: در مسیر دستیابی به حقیقت، خطرهای زیادی وجود دارد، اما این خطرها به اندازه چاه طبیعت و محدودیتهای آن دشوار نیستند.
هوش مصنوعی: زندانی شدن در قید و بند جسم و وابستگی به خانواده، تو را از آزادی آزاد میکند، همانگونه که ماه به آزادی از قید و بند خود میرسد.
هوش مصنوعی: در گوشهای ساکت و دور از شلوغی، به دنبال گنجی از روشنایی و دانایی باش. ثروت واقعی را در علم و معرفت بیاب و نه در جستجوی ثروت مادی از مسند پادشاهی.
هوش مصنوعی: برای پاک کردن کدورت دل، کافی است با یک قطره اشک و خلوص نیت تلاش کنی؛ اگر میخواهی به درک صحیح و عمیقی از جهان برسی.
هوش مصنوعی: آب جاودانگی در خور اسکندر وجود ندارد، بنابراین تلاش کن که خضر (نماد زندگی ابدی) تو را در این مسیر یاری کند.
هوش مصنوعی: به تماشای زیباییها بپرداز و مانند شمعی در عشق بسوز، زیرا حتی اگر به کوهی تبدیل شوی، هنوز هم ارزشت به یک ذره خاک نمیرسد.
هوش مصنوعی: فقط به درگاه ولایت تکیه کن و احساس نیاز کن، چرا که در دنیای واقعی چیزی بهتر از این درگاه وجود ندارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای عاقلهٔ چرخ به نام تو مباهی
نام تو بهین وصف سپیدی و سیاهی
ای چهرهٔ ملک از قلم کاهربایت
لعلی که چو یاقوت نترسد ز تباهی
تا جاه عریض تو بود عارض این ملک
[...]
میکند بوی تو با باد صبا همراهی
خلق را میدهد از بوی بهشت آگاهی
اثر کفر نماندی به جهان از رویت
گر نکردی سر زلفت مدد گمراهی
خجلم زان که به رخسار تو گویم ماهی
[...]
ای صبا با دمِ من کن نفسی همراهی
به سوی شاه بر از من سخنی گر خواهی
قدوه و عمدهٔ شاهان جهان غازان را
از پریشانیِ این ملک بده آگاهی
گو در این مصر که فرعون در او صد بیش است
[...]
شرفی باشد اگر چون تو مبارک ماهی
به سوی منزل ما میل کند ناگاهی
ترسم از آه من آئینهٔ تو تیره شود
تیرها خوردم و از سهم نکردم آهی
گر ز غم روی به دیوار عدم آوردم
[...]
سَحرم هاتف میخانه به دولتخواهی
گفت بازآی که دیرینه این درگاهی
همچو جم جرعهٔ ما کش که ز سِرّ دو جهان
پرتو جام جهانبین دهدت آگاهی
بر در میکده رندان قلندر باشند
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.