گنجور

 
 
 

با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: رباعی
منبع اولیه: ویکی‌درج
تعداد ابیات: ۲
خلاصه

هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به از دست دادن یاران و دوستان خود اشاره می‌کند و می‌گوید که همه آن‌ها یکی یکی به خاطر مرگ از دست رفته‌اند. او همچنین به لحظات شیرین زندگی اشاره می‌کند که در یک مجلس نوشیدنی گذرانده شده، ولی حالا فاصله‌ای با آن شادی‌ها وجود دارد.

برگردان به زبان ساده

# یاران موافق همه از دست شدند

در پای اجل یکان یکان پست شدند

هوش مصنوعی: دوستان و یاران همگی از دست رفتند و در برابر سرنوشت، یکی یکی به حال ضعف و ناتوانی افتادند.

# خوردیم ز یک شراب در مجلس عمر

دوری دو سه پیشتر ز ما مست شدند

هوش مصنوعی: در یک مجلس زندگی، سال‌ها پیش، ما هم به خاطر شرابی که نوشیدیم مست شدیم.

رونوشت متن رونوشت نشانی نمای مشابه کتابهای چاپی (فقط رایانه)
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
هم‌آهنگ‌ها
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
هم‌آهنگ‌ها
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
هم‌آهنگ‌ها
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
رباعی شمارهٔ ۹۵ به خوانش داوود ملک زاده
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
رباعی شمارهٔ ۹۵ به خوانش زهرا بهمنی
رباعی شمارهٔ ۹۵ به خوانش نازنین بازیان
رباعی شمارهٔ ۹۵ به خوانش علی قلندری
فعال یا غیرفعال‌سازی قفل متن روی خوانش من بخوانم
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
هم‌آهنگ‌ها
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
هم‌آهنگ‌ها
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
خیام
خیام » ترانه‌های خیام (صادق هدایت) » گردش دوران [۵۶-۳۵] » رباعی ۳۸

یارانِ موافق همه از دست شدند،

در پای اجل یکان‌یکان پَست شدند،

بودیم به یک شراب در مجلسِ عمر،

یک دَوْر ز ما پیشترک مست شدند!

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
هم‌آهنگ‌ها
ترانه‌ها
حاشیه‌ها
اطّلاعات
واژگان
تصاویر
خوانش‌ها
مشق شعر
هم‌آهنگ‌ها
ترانه‌ها
حاشیه‌ها

تا به حال ۱۸ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...

پدرام در ‫۱۵ سال و ۹ ماه قبل، جمعه ۲۲ خرداد ۱۳۸۸، ساعت ۱۳:۵۵ نوشته:

این رباعی فوق العاده حکیم را استاد شجریان در مراسم تدفین استاد عبادی بدون میکروفن خواندن، تا باز هم ی شعر فوق العاده را با یک صدای فوق العاده بشنویم.

reply flag link

 
یوسف فلاح در ‫۱۴ سال و ۲ ماه قبل، یکشنبه ۲۸ آذر ۱۳۸۹، ساعت ۱۱:۱۰ نوشته:

در همان مجلسی که سرور پدرام می فرمایند ، استاد بیت دوم را اینگونه می خوانند:
بودیم به یک شام در مجلس عمر
یک دور ز ما زود ترک مست شدند
---
پاسخ: با تشکر، متن مطابق تصحیح فروغی-غنی است.

reply flag link

 
امیر در ‫۱۳ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۰، ساعت ۰۵:۰۰ نوشته:

یاران "مرافق" صحیح است. مرافق به معنی رفاقت کننده. در دوبیتی دیگری هم می گوید:" یاران به مرافقت چو دیدار کنید..."

reply flag link

 
امیر در ‫۱۳ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۰، ساعت ۰۵:۰۷ نوشته:

از آنجا که رباعی یاد شده در حاشیه قبلی ام را در گنجور نیافتم، اصل آن را متذکر می شوم:
یاران! به مرافقت چو دیدار کنید
شاید که زدوست یاد بسیار کنید
چون باده خوشگوار نوشید به هم
نوبت چو به ما رسد نگون سار کنید.
این رباعی وصیتی است که خیام به دوستانش می کند. از آنجا که پس از مرگ خاک خواهد شد به یارانش وصیت می کند که نوبت شراب او را سرنگون کنند تا بر خاک بریزد. و در واقع نصیب وی گردد.

reply flag link

 
زئوس در ‫۸ سال و ۸ ماه قبل، دوشنبه ۱۷ خرداد ۱۳۹۵، ساعت ۲۲:۵۲ نوشته:

جایی این شعر را، اینگونه شنیدم
یاران چو به اتفاق میعاد کنید
خود را ز جمال یکدگر شاد کنید
ساقی چو می مغانه بر کف گیرد
نوبت چو به ما رسد، نگونسار کنید

reply flag link

 
ابوذر در ‫۷ سال و ۱۰ ماه قبل، جمعه ۱۸ فروردین ۱۳۹۶، ساعت ۱۸:۵۰ نوشته:

در پایان بخش آوازی اجرای محمدرضا شجریان و حسین علیزاده در کردبیات به مناسبت درگذشت مرحوم رضوی سروستانی در تالار رودکی،
این رباعی به آواز خوانده شده است.

reply flag link

 
مهرداد پارسا در ‫۶ سال و ۱ ماه قبل، دوشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۷، ساعت ۱۰:۳۴ نوشته:

این رباعی برای انسان تداعی کنده پایان مجلس شراب و گفتگوی سقراط و دوستانش در رساله «ضیافت» افلاطون است. سقراط و دوستانش پس از یک شب پر گفتگو و شراب، با طلوع افتاب همه در خواب کنار هم آرمیده در خواب اند و سقراط زودتر از بقیه برمی خیزد و مجلس را ترک می کند و دوستان را پشت سر بجا می گذارد.
یک نمای عمیق و تراژیک که این رباعی نیز با همان قدرت حسی تراژیک را در آدم بر می انگیزد. و شاید ملهم از رساله افلاطون!

reply flag link

 
یوسف شیردلپور در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۲۷ آبان ۱۴۰۱، ساعت ۱۹:۰۸ پاسخ داده:

جناب پارسا درود برشما به چه نکته جالبی اشاره کردید حالا تجسم کنیم وببینیم اونشب چه برآن بزگوارهایی  که شما اشاره کردید چه گذشت وچه حالی داشتند  ودرکجاسکناداشتند وامکانات اون روز چه بوده وبعدسالهای سال این شعر مرور میشه درحاشیه گنجور به آن پرداخته مییشود حالا فرض کنیم درجمع آن همه دانشمند بودند خیام حکیم ستاره شناس وخوانش استاد شجریان 

براستی که همه باید یکی دوروزی قبل یا پس از دیگری برویم وبگیم و یا بگند یاران موافق همه از دست شدند

حق✋  

 

reply flag link

 
شبیر در ‫۵ سال و ۶ ماه قبل، دوشنبه ۲۴ تیر ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۵۹ نوشته:

از دوستان خواهش میکنم، معنی این رباعی، بخصوص مصراع آخر رو زیر قلم کیبورد بیارید که بنده متوجه شم

reply flag link

 
کورس در ‫۵ سال و ۵ ماه قبل، پنجشنبه ۳۱ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۳:۳۴ نوشته:

من بیت دوم رابه اینصورت خوانده ام خیلی دوست دارم بدانم از کیست
بودیم به یک شراب در محفل عمر. یکدور ز ما پیشترک مست شدند

reply flag link

 
کورس در ‫۵ سال و ۵ ماه قبل، جمعه ۱ شهریور ۱۳۹۸، ساعت ۰۴:۳۱ نوشته:

بیت دوم این رباعی رامن بدینگونه دیده و شنیده ام
بودیم به یک شراب در محفل عمر
یک دور ز ما پیشترک مست شدند
لطفا اگر از دوستان کسی این بیت را بدینصورت
دیده راهنمایی فرمایند

reply flag link

 
احمد نیکو در ‫۴ سال و ۱۱ ماه قبل، پنجشنبه ۱۷ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۲۲:۴۸ نوشته:

یاران موافق همه از دست شدند
در پای اجل یکان یکان پست شدند
خوردیم ز یک شراب در مجلس عمر
دوری دو سه پیشتر ز ما مست شدند

reply flag link

 
احمد نیکو در ‫۴ سال و ۱۱ ماه قبل، جمعه ۱۸ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۱:۳۲ نوشته:

در دایره سپهر ناپیدا غور
جامی‌ست که جمله را چشانند بدور
نوبت چو به دور تو رسد آه مکن
می نوش به خوشدلی که دور است نه جور

reply flag link

 
Vahid Vanbub در ‫۴ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۱۹ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۲۱ نوشته:

دوستان همه کنار یکدیگر در مجلس نشسته اند
اما چنان که پای مرگ(بازخاست شدن) به میان آمد همه شان شروع کردند به گردن یکدیگر انداختن
ما بعد از عمری شرابی خوردیم و پای عهد ایستادیم اما
دوستان گربه صفت شراب نخورده پست شدند و خود واقعی شان را نشان دادند

reply flag link

 
آیینه در ‫۲ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۱۲ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۵:۵۳ پاسخ داده:

معنی  خیلی ساده است. زودتر از من از دنیا رفتند.

 

reply flag link

 
فاطمه دِل سَبُک (مهر۱۳۲۵ - تیر۱۴۰۲/یزد) در ‫۴ سال قبل، یکشنبه ۵ بهمن ۱۳۹۹، ساعت ۱۴:۰۴ نوشته:


" مجلسِ عُمر "


یارانِ موافق همه از دست شدند
در پایِ اَجَل یکان یکان پَست شدند


خوردیم زِ یک شراب در مجلسِ عُمر
دُوری دو سه پیشتر زِ ما مست شدند


- یاران: افراد شبیه به هم
- موافق : سازگار، هماهنگ، دلخواه
- یارانِ موافق : کسانی که مثل ما زندگی می کردند با آرزوها و امیال شبیه به ما
- از دست شدند/ پست شدند : مُردند
- در پایِ اَجل : در برابر مرگ
- یکان یکان : به تنهائی و جداگانه
- خوردیم ز یک شراب: همگی سختی و آسانی زندگی را می چشیم
- مجلسِ عمر : دنیا
- مست شدند : زندگی کردند و سپس از این دنیا رفتند
- دُوری دو سه پیشتر: اشاره به مجلس میگساری دارد که میگسار(ساقی) با صُراحی (ظرفی شبیه کوزه) پیاله تک تک میهمانان را که دور مجلس نشسته اند را پُر می کند. آنهایی که زودتر به بزمِ زندگیِ دنیا آمده اند، از دستِ ساقیِ روزگار زودتر شرابِ زندگی نوشیده که همراه با مستی همزمان مجبور به ترکِ این میهمانی خواهند بود که این برای همه اتفاق خواهد افتاد و استثنایی هم ندارد!


برداشت آزاد :

پیش از من و تو، افراد زیادی بودند که همانند ما زندگی می کردند، اما عُمر زمینی آنها در این کالبد به پایان رسید. آنها مثل خود ما بودند و زندگی کردن را دوست داشتند، تنها با این تفاوت که زودتر از ما به دنیا آمده بودند و پختگی را زودتر از ما تجربه کردند. بنابراین ارزشِ زندگیی که به تو داده شده را خوب بدان و با غم و اندوه بیهوده آن را به هَدر نده!


بشنو این نکته که خود را زِ غم آزاده کنی
خون خوری گر طلبِ روزیِ ننهاده کنی


آخِرُالامر گِلِ کوزه گران خواهی شد
حالیا فکرِ سبو کن که پُر از باده کنی


گر از آن آدمیانی که بهشتت هوس است
عیش با آدمی ای چند پری زاده کنی

دیوان حافظ » غزل 481

 

- ز غم آزاده کنی : خود را از دامِ غم و اندوه رها کنی
- خون خوری : خود را به رنج و زحمت میاندازی
- روزی ننهاده : آن چیزی که سهم تو نیست و برای تو مقدّر نشده است
- آخِرُالامر: سرانجام
- سبو : دل و جان
- باده: عشق و معرفت
- بهشتت هوس است: آرزوی رفتن به بهشت را داری
- عیش با آدمی ای چند پری زاده کنی: همزمان با چند نفر زیبارو به شادمانی بپرداز که این است تصور تو از بهشت! بهشت واقعی همنشینی با خداوند وشادیِ دل است که می تواند در همین دنیا هم صورت پذیرد.

reply flag link

 
یوسف شیردلپور در ‫۲ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۲۷ آبان ۱۴۰۱، ساعت ۱۹:۳۷ پاسخ داده:

صادقلو عزیز ازشماهم بابت تحلیل وتوضیحات مفیدتان سپاسمندیم

بهرمندشدیم آرزوی موفقیت براستی گنجیست این شعر وادبیات ناب پارسی ما خوشابه صعادت ما که چنین بزرگانی داریم درود برهمه سروران گنجوری

من عاشق این شعر  روح خدامولاناهستم

بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید

وسعدی جان

 

گفتی زخاک بیشترند اهل عشق من

ازخاک بیشتر نه ازخاک کمتریم

وخیام 

جامی که  عقل آفرین میزندش 

صد بوسه زمهر برجبین میزندش

ماناباشید🙏

reply flag link

 
مهدی در ‫۳ سال و ۱۰ ماه قبل، پنجشنبه ۵ فروردین ۱۴۰۰، ساعت ۱۶:۰۳ نوشته:

با سلام
میبخشید متوجه شدم که معنی بیت اخر درست ابلاغ نشده بر این شدم تا نظر خود رو بیان کنم با اجازه از اساتید بزرگوار
.دوستان از اداب خوردن می این است ان به صورت دور میخورند یعنی که یکبار برای همه ساقی پر میکند و همگی می نوشد و دور بعد و همین طور الی اخر . حکیم در این بیت عمر را به شراب توصیف میکنند لذا کسانی که قبل از او از دنیا رفته اپند را یارانی میداند که در دور های قبلی مست شده اند و توایی ادامه دادن ندارند . باز هم تشکر

reply flag link

 
بهروز در ‫۳ سال و ۹ ماه قبل، شنبه ۲۱ فروردین ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۱۵ نوشته:

سلام، در ویدیو مربوط به مراسم استاد فرهنگ فر، بیت یاران موافق همه از دست شدند خوانده نمیشود

reply flag link

 
مازیار پارسا در ‫۳ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۴ آبان ۱۴۰۰، ساعت ۲۲:۳۸ نوشته:

خوانش و دکلمه رباعیات خیام با صدای بسیار زیبای کیکاووس یاکیده در ویدئوی یوتیوب زیر:

پیوند به وبگاه بیرونی

reply flag link

 
حبیب شاکر در ‫۲ سال و ۵ ماه قبل، شنبه ۸ مرداد ۱۴۰۱، ساعت ۲۲:۴۷ نوشته:

سلام بر یاران نیک نفس 

دستان اجل سرو قد دوست برید

بر چهره ی او پرده ای از خاک کشید

بودیم به یک مجلس وبا هم محظوظ

سالی دو سه تا بیشتر از ما بدید

سپاس از دوستان

 

reply flag link

 

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.