خواجوی کرمانی
»
دیوان اشعار
»
صنایع الکمال
»
ترکیبات
»
شمارهٔ ۱۱ - فی مدح الامیر الاعظم مظفر الدنیا و الدین صادون بیک طاب ثراه
چون پدید آمد ز زیر هفت چرخ مستدیر
طلعت سلطان زرین تاج زنگاری سریر
از فراز سبز خنگ چرخ بر خاک اوفتاد
وز تواضع بوسه زد بر نعل یکران امیر
آن زمین حلم فلک سرعت که هست از مهر کین
در سخا اقلیم بخش و در وغا اقلیم گیر
اختر تأئید را از مشرق تیغش طلوع
و آسمان ملک را بر مرکز حکمش مسیر
بفکند از زخم شمشیرش فلک زرین سپر
بشکند از سهم پیکانش قلم در دست تیر
ملک هفت اقلیم گردون پیش جاهش مختصر
نقد چار ارکان عالم نزد انعامش حقیر
جود عالم بخش او ارزاق را نعم الکفیل
حکم عالم گیر او آفاق را نعم النصیر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف بزرگی و مقام والای یک پادشاه میپردازد. به تصویر کشیده شده که چهرهی این پادشاه مانند طلعتی نورانی و درخشان است که از زیر هفت خزانهی آسمان بر زمین میافتد و به تواضع، بر نعل اسب امیر بوسه میزند. زمین و آسمان تحت تاثیر عظمت او هستند و این پادشاه با شمشیرش قادر است که سرنوشت را تغییر دهد و قلم تقدیر را بشکند. در برابر قدرت و بخشندگی او، حتی داراییهای چهارگانه عالم نیز ناچیز به نظر میرسند و او مدافع و حامی رزمندگان و بخشندهی نعمتها است. این اثر نشاندهندهی نقش تعیینکنندهی پادشاه در ادارهی امور جهان و سرافرازی او در برابر مشکلات است.
هوش مصنوعی: زمانی که از زیر آسمان پهناور، چهرهی پادشاهی با تاج زرین و تختی باشکوه نمایان شد.
هوش مصنوعی: از بلندی آسمان بر زمین افتاد و به نشانه فروتنی بر نعل اسب امیر بوسه زد.
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به تأثیرات و ویژگیهای مختلف زمین و آسمان اشاره میکند. او از سرشت خوشایند و بخشندگی زمین که به نوعی بر اثر عشق و دوستی شکل گرفته، سخن میگوید. همچنین در مورد تنشها و چالشها در جوامع انسانی و تأثیرات آن بر زندگی و سرنوشت افراد، بحث میکند. در این معانی، طبیعت و روابط انسانی در کنار یکدیگر قرار دارند و نشان میدهند که چطور محبت و تنشها میتوانند بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارند.
هوش مصنوعی: ستاره تأیید از سمت مشرق شمشیرش طلوع کرده و آسمان پادشاهی را تحت تأثیر فرمانش قرار داده است.
هوش مصنوعی: با ضربه شمشیر او، آسمان نیز سپر طلایی خود را میشکند و تیر در دست او قلم را از کار میاندازد.
هوش مصنوعی: پادشاه هفت اقلیم و آسمانها در مقابل مقام او بسیار کوچک و ناچیز است و چهار پایهی عالم در برابر نعمتهای او بیاهمیت به شمار میآید.
هوش مصنوعی: عالم بخشش میکند و روزیها را تأمین میکند. او مانند یک سرپرست است که در همه جا حکم میراند و مانند یاری است که در هر جا کمکرسان است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
تا سپاه گل هزیمت شد ز خیل ماه تیر
از ترنج افروخت بستان چون سپهر از ماه تیر
با منقط سیب گوئی نار کفته کرده جنگ
این بخست آنرا بتیغ و آن بخست اینرابتیر
کان بتن بر کفته دارد زخمها از تیغ مهر
[...]
مهرگان مهربان باز آمد و عصر عصیر
کنج باغ و بوستان را کرد غارت ماه تیر
بدره بدره زریابی زیر پای هر درخت
توده توده سیم بینی در کنار هر غدیر
از فراق نوبهاران در دل نارست نار
[...]
پیر شد طبع جهان از گردش گردون پیر
تیر زد بر خیل گرما لشکر سرمای تیر
تا هوا سنجاب پوشید و حواصل کوهسار
گلبن از دیبا برهنه است و گلستان از حریر
حُلّه بافان را برون کردند گویی از چمن
[...]
ای سنایی جهد کن تا پیش سلطان ضمیر
از گریبان تاج سازی وز بن دامن سریر
تا بدین تاج و سریر از بهر مهرویان غیب
هر زمانی نوعروسی عقد بندی بر ضمیر
با چنین تاج و سریر از بهر دارالمُلکِ سِرّ
[...]
ای مجیر دین ایزد ، کایزدت بادا مجیر
در معالی بی عدیلی ، در مکارم بی نظیر
داعی اعمال را کف جواد تو مجیب
خایف ایام را سعی جمیل تو مجیر
بدسگالان را خلاف امر تو بئس القرین
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.