سیزده جنس نهاده است نبی
که همه مسخ شدند و همه هست
ز آن یکی خرس که بد خنثی طبع
دیگری پیل که شد فسق پرست
من خری دیدم کو مسخ نبود
خوک شد چون ز خری کردن جست
بود اول خر و آخر شد خوک
چون به بنگاه خسان دل دربست
سفلهای بود سفیهی شد دون
پشهای آمد و شد پیلی مست
بتر خلق بدی دان که به طبع
در بدی سفلهتر از خود سست
تا مقر ساخت به شه زور ظلم
چون دل از مولد کم کاست گسست
نیک بد گشت در این منزل بد
گرچه بد بود در آن، مولد پست
احمقی بود سیاهی در دل
ظالمی گشت سپیدی در دست
ظلم خیزد چو طبیعت شد حمق
درج آید چو دقایق شد شصت
چون پس از حمق عوان طبع شود
شهر زوری که به بغداد نشست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به بررسی تحولات و مسخ موجودات و انسانها پرداخته است. شاعر به نقل از نبی میگوید که سیزده نوع موجود وجود دارد که همه به نوعی مسخ شدهاند. او مثالهایی از انواع موجودات میآورد، مانند خرسی که خاصیت خنثی داشت و فیل که به فسق پرست تبدیل شد. همچنین، اشاره میکند که گاوی که ابتدا خوب بود، در پایان به خوکی ناپسند بدل گشت. تمامی این موارد نشاندهنده این است که افراد و موجودات میتوانند در اثر شرایط و ذات خود به موجودات پستتری تبدیل شوند. شاعر همچنین به ظلم و طغیان در جامعه اشاره میکند و میگوید وقتی طبیعت فردی به سمت ناپاکی برود، ظلم و فساد بروز میکند. بدین ترتیب، متن به بررسی فساد اخلاقی و اجتماعی میپردازد و نشان میدهد که چگونه انسانها ممکن است در اثر طبع خود دچار انحطاط شوند.
هوش مصنوعی: پیامبر خدا انواع و اقسام موجودات را خلق کرده است، اما همه آنها دچار تغییر و تحول شدهاند و در واقع همگی به یک نوعی وجود دارند.
هوش مصنوعی: از آن خرس، که شخصیتش خنثی است، دیگران مانند فیل، به فسق و فساد میگرایند.
هوش مصنوعی: من یک الاغ دیدم که به هیچ دلیلی به خوک تبدیل نشده بود؛ اما وقتی از الاغ بودن خود خارج شد، به خوکی تبدیل شد.
هوش مصنوعی: آغاز کار کسی مانند خر است و در پایان کار به حالت خوک در میآید، زیرا وقتی به جمع افراد بیارزش پیوست، دل و وجودش را به آنها سپرد.
هوش مصنوعی: در اینجا به فردی اشاره شده که ابتدا شخصی بیارزش و بیخود بود، اما به یکباره به مقام و وضعیتی بزرگتر و پُرچالشتر دست مییابد، گویی که از یک موجود کوچک به یک حیوان بزرگ و قوی تبدیل شده است. این تغییر ناگهانی نشاندهندهی تحولی چشمگیر در شخصیت یا موقعیت اوست، اما در عین حال ممکن است به معنای این باشد که این تحول با عدم درک و شناخت واقعی همراه است.
هوش مصنوعی: با دیگران بدی نکن، زیرا کسانی که خود را در بدی نشان میدهند، از تو هم پستتر و ضعیفترند.
هوش مصنوعی: وقتی قدرت ظلم و ستم بر یک کشور حاکم میشود، قلب مردم از وطن و محل تولد خود خالی میشود و این باعث میشود که مردم از آنجا دور شوند و به یک زندگی جدید امید داشته باشند.
هوش مصنوعی: هرچند در این جا اوضاع و احوال بد است و مایهٔ نیکویی وجود ندارد، اما گذشتهای هم که داشتهایم، چندان خوب نبوده است و ریشهٔ آن نیز پایین و ناپسند بوده.
هوش مصنوعی: یک نفر نادان باعث شد که ظلم و ستم در دل یک ظالم وجود داشته باشد، اما در عوض او با دست خودش به یک کار خوب و نیکو دست پیدا کرد.
هوش مصنوعی: زمانی که طبیعت دچار نادانی و حماقت شود، ظلم و ستم نیز به وجود میآید و وقتی که لحظات گذرا و آدمها به شصت سالگی برسند، این وضعیت به وضوح قابل مشاهده خواهد بود.
هوش مصنوعی: زمانی که بعد از نادانی، ذاتی قوی و سلطهگر به وجود آید، شهری مانند بغداد تحت تأثیر قرار میگیرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
هر عروسی که کنون در چمن است
همه در حیرت و حسرت چو من است
شاخ از قطره چو سیمین سمن است
برگ در روضه چو زرین مجن است
آب بر شاخ بهنگام سحر
[...]
حوری از کوفه به کوری ز عجم
دم همی داد و حریفی میجست
گفتم ای کور دم حور مخور
کو حریف تو به بوی زر توست
هان و هان تا ز خری دم نخوری
[...]
دل و جانم بره جانان است
گر بدو باز رسم جان آن است
پای در دامن صبر آرم از آنک
دست دست ستم هجران است
آن چه من می کشم از فرقت او
[...]
ای که نه شقّۀ چرخ اطلس
بارگاهی ز سرا پردۀ تست
بهر شاگردی فرّاشات
بسته جوزا کمر خدمت چست
ماهرویان پس پردۀ غیب
[...]
گر ز خورشید بوم بی نور است
از پی ضعف خود، نه از پی اوست
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.