نیلگون شد فلک از تیرگی اختر ما
گردد آئینه سیه تاب ز خاکستر ما
بیکسانیم، گذاری به سر ما که کند؟
مگر از گریه گهی بگذرد آب از سر ما
ایدل انگار که چون تیغ به بند افتادیم
بهتر آن است که ظاهر نشود جوهر ما
نه تذرویم نه طاووس چه در ما دیده است
که پرد دیدهٔ دام از پی بال و پر ما
روی گرمی چو نبینیم به کس وانشویم
نخل مومیم بجز شعله نچیند بر ما
نشئه از باده ندیدیم و طرب از مستی
خاک محنت زدهای بود گل ساغر ما
اشک اختر همه از دیدهٔ گردون بچکد
مصلحت نیست که دودی بکند مجمر ما
پیش این جوهریانی که درین بازارند
قیمت رشته فزونتر بود از گوهر ما
نیست دور از اثر طالع پست تو کلیم
که بچاه افتد اگر سیر کند اختر ما
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر از کلیم کاشانی به بیان حزن و اندوه شاعر میپردازد. شاعر با استفاده از تصاویری از تیرگی آسمان و خاکستر، به وضعیت نابهسامان خود و جامعه اشاره میکند. او به مسئولیت دیگران در ایجاد رنج و مصیبت مینویسد و از بیکسی و تنهایی خود میگوید. با بیان اینکه به رغم مشکلات، هنوز جوهر واقعیاش را نمیخواهد نمایان کند، بر بهبود وضعیت و بزرگداشت ارزشهای انسانی تأکید میکند. شاعر در نهایت به ناامیدی از تغییر سرنوشت و تأثیر ستارگان میپردازد و به این نتیجه میرسد که قدر و ارزش او در میان افرادی که در این "بازار" حضور دارند، شناخته نشده است.
هوش مصنوعی: آسمان به خاطر تیرگی ستاره ما رنگ نیلی گرفته و آینه تاریک به وسیله خاکستر ما روشن میشود.
هوش مصنوعی: ما در تنهایی و بیکسی به سر میبریم، چه کسی میتواند به ما کمک کند؟ فقط گاهی اوقات با اشک و غم، ممکن است مشکلات از روی ما بگذرند.
هوش مصنوعی: به نظر میرسد وقتی در شرایطی سخت و ناامیدکننده قرار میگیریم، بهتر است که شخصیت واقعی و درونیمان را نشان ندهیم. در واقع، در دل مشکلات، پوشیده ماندن از دیگران و مخفی کردن ویژگیهای خاص ما، انتخاب بهتری است.
هوش مصنوعی: ما نه مانند ذرات ریز هستیم و نه مانند طاووس که زیبا براق مانیم؛ این چه چیزی است که در وجود ما وجود دارد که موجودات دیگر، فقط به خاطر زیبایی و بال و پر ما به دنبال ما میآیند؟
هوش مصنوعی: اگر گرما و خوبی را دردیگری نبینیم، از خودمان ناامید نمیشویم. مانند درخت نخل، جز شعلهای بر ما نمیافزاییم.
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به این موضوع اشاره میکند که ما از می و شادی واقعی بیبهره بودیم و در واقع لذتی که میتوانسته حاصل از نشئه و مستی باشد، به علت مشکلات و رنجهایی که بر دوش داریم، از بین رفته است. به عبارت دیگر، گل خوشبویی که باید موجب خوشحالی و سرور میشد، تحت تاثیر غم و مشکلاتی که داریم، جایی در زندگی ما ندارد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که اگر ستارهها هم از دیدن مشکلات و غمها اشک بریزند، در حقیقت برای ما مناسب نیست که در این وضعیت، ما هم دچار دود و آتش شویم. به عبارتی دیگر، نباید اجازه دهیم که غم و اندوه ما را بسوزاند و به هم ریخته کنیم.
هوش مصنوعی: در این بازار، ارزش رشتهها و لوازم زینتی بیشتر از ارزش گوهر و جواهر ماست.
هوش مصنوعی: تأثیر سرنوشت بد تو باعث نمیشود که کلیم به حال خود رها شود، چرا که اگر ستاره ما به خوبی حرکت کند، ممکن است به چاه بیفتد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
روز هر روزی، خورشید بیاید بر ما
خویشتن برفکند بر تن ما و سر ما
چون شب آید برود خورشید از محضر ما
ماهتاب آید و درخسبد در بستر ما
ما برفتیم و تو دانی و دل غم خور ما
بخت بد تا به کجا می برد آبشخور ما
از نثار مژه چون گوش تو در دُر گیرم
قدم هر که سلامی ز تو آرد برِ ما
به وداع آمده ام هان به دعا دست برآر
[...]
بی غمت شاد مباد این دل غم پرور ما
غمخور ای دل که بجز غم نبود در خور ما
دردمندیم و خبر می دهد از سوز درون
دهن خشک و لب تشنه و چشم تر ما
مفلسانیم که در دولت سودای غمت
[...]
ما برفتیم، تو دانی و دل غمخور ما
بخت بد تا به کجا می برد آبشخور ما
از نثار مژه چون زلف تو در زر گیرم
قاصدی کز تو سلامی برساند بر ما
به دعا آمدهام هم به دعا دست بر آر
[...]
ای سهی قامت گلبوی صنوبر بر ما
سایهٔ سرو قدت دور مباد از سر ما
هیچ نقاش چو رخسار تو صورت ننگاشت
آفرین بر قلم صنعت صورتگر ما
روی تو اختر سعد است و مرا از طالع
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.