گنجور

 
جیحون یزدی

ساخته کاخی سپهسالار بهر جشن شاه

پایه‌اش بر پشت ماهی سایه‌اش بر روی ماه

هر رواقش را هزاران نه رواق اندر کنف

هر ستونش را هزاران بیستون اندر پناه

چشم بیضا را ز روی اتصال او سپید

روی کیوان زانفعال ارتفاع او سیاه

در متانت هست هر کاهی ز دیوارش چو کوه

وز رزانت هست هر کوهی به نزدش همچو کاه

سقف او چرخی‌ست کز رخشان قنادیلش نجوم

صحن او خلدی‌ست کز فرخنده دیباجش گیاه

هم به آذر از تصاویرش شکوه نوبهار

هم به دیجور از قواریرش فروغ صبحگاه

کاشمر هر محفلش از لعبتانی عیش‌بخش

کاشغر هر مجلسش از شاهدانی طیش‌کاه

برده سنگ درگهش را خاره دل گردان سجود

سوده شیر پرده‌اش را پیل‌تن نیوان جباه

بارگاهش پر ز برجیس از وزیران دول

آستانش پر ز مریخ از دلیران سپاه

هان شده از شخص اول عالمی ثالث پدید

تا دو عالم را تو خود چندان ندانی قدر و جاه

آری آری عالمی ثالث بباید تا در آن

گنجد اول شخص ایران را فلک‌فر سایه‌گاه

الغرض چون رو به اتمام آمد این بیت الشرف

جست جیحون سوی تاریخش به جد و جهد راه

ناگهان سر از فلک جبریل بیرون کرد و گفت

کعبهٔ اسلام بادا این شرف‌زا دستگاه

 
 
 
نسک‌بان: جستجو در متن سی‌هزار کتاب فارسی
مسعود سعد سلمان

ماه تیرست ای نموده تیره از روی تو ماه

می درین مه لعل روشن گردد ای مه می بخواه

وقت نعمتهاست لیکن نعمتی چون می مدان

جان بدین گفته که من گفتم گواه آید گواه

دل به می تازه ست تازه جان همی شادست شاد

[...]

امیر معزی

صدهزاران سال میمون باد جشن مهرماه

بر شهنشاهی که دارد صدهزاران مهر وماه

بندگانش مهر و ماه اند وز فرخ طلعتش

روز ایشان هست فرخ‌تر ز جشن مهر ماه

یک تن است او از عدد وز نصرت و تایید هست

[...]

سنایی

در سعادت همچنین آسوده بادی سال و ماه

از بزرگان و ز بزرگی مر ترا اقبال و جاه

وطواط

هست دولت را اساس و هست ملت را پناه

حضرت خوارزمشاه و خدمت خوارزمشاه

خسرو عادل ، علاء دولت ، آن کز عدل اوست

هم خلایق را امان و هم شرایع را پناه

مسند خوارزمشاهی تا مسلم شود بدو

[...]

سوزنی سمرقندی

آنکه روی چرخ را زینت بانجم داد و ماه

داد ملک شرق را زینت بخیل شاه و شاه

شهریار شیردل خوارزمشاه آتسز که هست

در سر شمشیر او پیروزی دین الله

دولتی شاهی که بی کوشش سپهر از بهر او

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از سوزنی سمرقندی
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه