هست دولت را اساس و هست ملت را پناه
حضرت خوارزمشاه و خدمت خوارزمشاه
خسرو عادل ، علاء دولت ، آن کز عدل اوست
هم خلایق را امان و هم شرایع را پناه
مسند خوارزمشاهی تا مسلم شود بدو
شرع را بفزود قدر و ملک را بفزود جاه
داعیان کینه را تأیید او خستست جان
ساعیان فتنه را تهدید او بستست راه
در پناه دولت او کاه گردد همچو کوه
وز شکوه هیبت او کوه گردد همچو کاه
گرچه بی مهرست عالم، کی کند مهرش رها ؟
ورچه بد عهدست ، گیتی کی کند عهدش تباه؟
ماه تیره گردد از شرم جمالش وقت وقت
ابر نوحه گیرد از رشک نوالش گاه گاه
دست جود او گشاده مایهٔ دریا و کوه
پای قدر او سپرده تارک خورشید و ماه
یک پیام او نهد بر خصم بار صد حسام
یک غلام او کند در حرب کار صد سپاه
از نهیب او منقض گشته عمر بدسگال
وز عطای او مهنا گشته عیش نیک خواه
لفظ او چون لفظ یوسف فارغ از زرق و دروغ
ذات او چوت ذات یحیی خالی از لغو و گناه
جان دشمن وقت فرمانش چو فرمانش روان
پشت گردون پیش ایوانش چو ایوانش دو تاه
همت او را نماید ، گر بپستی بنگرد
چشمهٔ خورشید همچون چشم مور از قعر چاه
ای خداوندی که اطراف ممالک را هنوز
دارد از هر آفتی اطراف تیغ تو نگاه
دستگاه بحر داری پایگاه آسمان
اینت کامل دستگاه و اینت کامل پایگاه!
گر تو با اهل جهان موجود گشستسی چه شد؟
نه شود موجود گل با خار و لاله با گیاه ؟
تا که باشد عاقلی را از معالی افتخار
تا که افتد عالمی را در معانی اشتباه
تو کلاه خسروی دار و قبای عدل پوش
تو نظام مملکت افزای و جان خصم کاه
گاه طبع تو ز وصل نیکوان دیده طرب
گاه چشم تو بروی دلبران کرده نگاه
از قباه و از کلاه تو نصیب دشمنان
باد تصحیف قبا و باد مقلوب کلاه
همچو روی دلبران چشم عدوی تو سپید
همچو چشم نیکوان روز حسود تو سیاه
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن دربارهی اهمیت دولت و ملت و نقش خوارزمشاه به عنوان یک فرمانروا و حکمرانی عادلانه است. شاعر از عدالت و صداقت خوارزمشاه صحبت میکند و او را همچون پناهگاهی برای مردم و شرع میداند. ویژگیهای مثبت خوارزمشاه شامل قدرت و محبت او، توانایی در مقابله با فتنهها و دشمنان، و عطا و بخشش او ذکر میشود. همچنین به جمال و عظمت او اشاره میشود که در دلها نفوذ میکند. در نهایت، شاعر از خداوند استمداد میطلبد که بر سرزمینهای خود از آفات محافظت کند و از خوارزمشاه به عنوان یک نماینده عدالت و قدرت یاد میکند.
هوش مصنوعی: دولت بر پایه و اساسهای خود استوار است و ملت برای داشتن امنیت و آرامش به پشتیبانی و حمایت حضرت خوارزمشاه و خدمات او نیاز دارد.
هوش مصنوعی: خسرو عادل، کسی است که دولت و حکمرانیاش بر پایه عدالت بنا شده است. به واسطهی این عدالت، نه تنها مردم در امنیت به سر میبرند بلکه قوانین و اصول نیز از حمایت و پناه او برخوردارند.
هوش مصنوعی: برای اینکه مقام خوارزمشاهی تثبیت شود، باید به دین و شریعت احترام گذاشته شود و از آن طریق، اعتبار و سلطنت نیز افزایش یابد.
هوش مصنوعی: کسانی که در پی کینهورزی هستند، به تأیید خداوند و حمایت او نیاز دارند، اما دشمنان و مغرضان به وسیله تهدید او از مسیر خود دور میشوند.
هوش مصنوعی: در سایه لطف و حمایت او، کوهها به اندازه کاه کوچک میشوند و هیبت و عظمت او آنچنان است که کاهها مانند کوه به نظر میرسند.
هوش مصنوعی: هرچند که دنیا بیمحبت است، آیا محبتش را رها میکند؟ و اگرچه این جهان به وفا و عهد پایبند نیست، آیا میتواند پیمانش را نابود کند؟
هوش مصنوعی: ماه از زیبایی او شرمنده میشود و به همین خاطر گاهی اوقات پنهان میشود. ابر نیز به خاطر حسادت به زیبایی او، ناله و نوحه میکند.
هوش مصنوعی: دست بخشش او همچون دریا و کوه وسیع است و جایگاه او به قدری رفیع است که به خورشید و ماه افتخار میکند.
هوش مصنوعی: یک پیام از او میتواند بر دشمنان سنگینی کند مانند صد شمشیر و یک یار او میتواند در جنگ همچون صد لشکر عمل کند.
هوش مصنوعی: از ترس او عمر بدخواهی پایان یافته و با بخشش او، زندگی خوب و خوشی برای نیکوکاران به وجود آمده است.
هوش مصنوعی: کلام او مانند نام یوسف است که از هر نوع زینت و دروغ خالی است. وجود او نیز همچون وجود یحیی، از هر گونه بیهودهگویی و گناه عاری است.
هوش مصنوعی: زمانی که دشمن فرمان میدهد، جان او مانند فرمانش در اختیار اوست. در این لحظه، روح او به سمت آسمان و پیشروی ایوانش میرود، گویی ایوانش دو طرف دارد.
هوش مصنوعی: اگر همت و اراده او را به کار بگیری، خواهی دید که حتی در تاریکیها و عمق چاه، نور خورشید مانند چشم یک مور به او میتابد و روشنایی را به او نشان میدهد.
هوش مصنوعی: ای خداوندی که هنوز اطراف سرزمینها را از هر گونه تهدید و آسیب محفوظ نگه داشتهای، لطفاً از تیغ خود محافظت کن.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که اگر کسی به خوبی و با دقت به اصول و قواعدی که بر اساس آنها عمل میکند، تسلط داشته باشد، میتواند به آسمان و بلندای موفقیتها دست یابد. به عبارت دیگر، تسلط بر دانش و فنون، باعث میشود که فرد به اوج برسد و به طور کلی تحقق کامل اهدافش را ممکن میسازد.
هوش مصنوعی: اگر تو با مردم دنیا پیوندی داری، چه تفاوتی دارد؟ آیا در طبیعت گل نمیتواند با خار و لاله نمیتواند با گیاه همزیستی داشته باشد؟
هوش مصنوعی: تا زمانی که انسانهای عاقل به ارزشها و فضایل اهمیت دهند، نمیگذارند که جهالت و اشتباه در معانی عالم شود.
هوش مصنوعی: تو تاج و کلاه باعظمتی داری و در لباس عدالت به سر میکنی. تو مایه نظم و ساماندهی کشور هستی و باعث کاهش جان دشمنانت.
هوش مصنوعی: گاهی دل تو از پیوند با نیکان شاداب و خوشحال است و گاهی نگاه چشمان تو بر دلبران میافزاید.
هوش مصنوعی: از لباس و کلاه تو، چیزی به ضرر دشمنان نرسد. امیدوارم که لباس و کلاهی که بر تن داری، بلای جان آنها نشود.
هوش مصنوعی: چشمان دشمن تو مانند چهره زیبای دلبران سفید است و چشمان خوبان در روز حسود، سیاه به نظر میرسد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ماه تیرست ای نموده تیره از روی تو ماه
می درین مه لعل روشن گردد ای مه می بخواه
وقت نعمتهاست لیکن نعمتی چون می مدان
جان بدین گفته که من گفتم گواه آید گواه
دل به می تازه ست تازه جان همی شادست شاد
[...]
صدهزاران سال میمون باد جشن مهرماه
بر شهنشاهی که دارد صدهزاران مهر وماه
بندگانش مهر و ماه اند وز فرخ طلعتش
روز ایشان هست فرختر ز جشن مهر ماه
یک تن است او از عدد وز نصرت و تایید هست
[...]
در سعادت همچنین آسوده بادی سال و ماه
از بزرگان و ز بزرگی مر ترا اقبال و جاه
آنکه روی چرخ را زینت بانجم داد و ماه
داد ملک شرق را زینت بخیل شاه و شاه
شهریار شیردل خوارزمشاه آتسز که هست
در سر شمشیر او پیروزی دین الله
دولتی شاهی که بی کوشش سپهر از بهر او
[...]
مشرق خورشید عدل است این همایون بارگاه
ملک و دین را تا ابد در ظل او بادا پناه
کوس ملت زد چو زد انصاف در صحنش حکم
جفت دولت شد چو کرد اقبال در طاقش نگاه
هم نشیب مرکزش را فرق قارون تکیه جای
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.